Mısır kültürüne ait olarak bilinen mumya aslında eski Türklerde ve Anadolu kültüründe de var. İstanbul’da Topkapı Sarayı’nda bulunan mumya ise hem tekniği hem de hikayesi ile en etkileyici olanı.
Çift başlı mumyanın bir başında timsah diğer başında ise bir kadın başı yer alıyor. İşte 2. Abdülhamid’in rahatsız olunca Topkapı Sarayı’na “sürgüne gönderdiği” mumya.
Geceleri kalkıp sarayda dolaşıyor efsanesi
Hürriyet'in haberine göre, 1950’li yıllarda tarihçi İbrahim Hakkı Konyalı mumya ile ilgili bir menkıbe anlatıyor:
"Sarayın eski memurlarından Hacı Süleyman anlatıyor. Bu Arap eskiden sarayı kırar geçirirdi. Herkes ondan korkar ve korktuğu için adaklar adar, başında mumlar yakarlardı. Hatta geceleri kalkıp onun sarayda dolaştığını da söylerlerdi. Sarayın meşhur şekercilerinden Emin ustanın Arap’tan ödü patlardı.
Bir gün padişah için güzel şekerlemeler yapmış. İmrendim. İstedim vermedi. Dur ben sana gösteririm dedim. Gece olmuştu. Ben yavaşça soğan ambarına gittim. Tabutu açtım. Mumyanın başını kopardım. Şekerhaneye geldim. Bu kafayı şeker yığınlarının üstüne oturttum. Sonra orada ne kadar teneke güğüm varsa hepsini paldır küldür yuvarladım.
Bu gürültü sarayın derin kubbelerinde akisler yaparken hemen koğuşuma gittim, yatağıma uzandım. Biraz sonra dört-beş yüz kişilik saray halkı ayaklanmıştı. ‘Arap kalkmış, sarayı devirip döküyor, sen buna bir çare bul’ dediler. ‘İstediğim şekerleri verirseniz ona laf anlatırım’ dedim. Bütün şekerler bana vadedilmişti, ben şekerhaneye girdim. Ulan Arap burada ne işin var. Haydi, bakalım yerine! Kumandasını verdim ve kuru suratına iki de tokat attım. Sonra kelleyi elime aldım yerine götürdüm. Saraydaki bütün tatlılar benim evime gönderilmişti. Bir hafta şeker ve şekerleme yedik."
Kedisiyle birlikte mumyalanmış
İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde 6 mumya var. Bunlardan üç tanesi sergileniyor. Sidon Kralı Tabnit’e ait mumya ile birlikte eski şark eserleri bölümünde vitrin içinde kedisi ile birlikte mumyalanmış ahşap lahit içindeki mumya ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Diğer yandan depoda tutulan ve ortaçağ mumyası olarak bilinen bir de çocuk mumyası var. Müze Müdürü Rahmi Asal mumyalarla ilgili şu bilgileri verdi:
"Mısır mumyaların da ki gibi burundan kanca ile beynin çıkarılması ve sol tarafından yarılarak iç organlarının alınması işlemleri çocuk mumyada da uygulanmış. Mısır mumyaların da keten bezlerle sarılma tekniği vardır, çocuk mumya elbiseleri ile mumyalanmış. Elbise dikişlerinden bu anlaşılıyor. Müzeye geliş kaydı sadece konservasyon amacıyla gelip kaydedilmiş. Nereden çıktığına yönelik bir bilgi yok. Bizans mumyası olduğuna dair tahminler var. Beylikler dönemi mumyalarına da benziyor. Mısır mumyaların da gözler çıkarılıp cam obje konuyor burada gözler yerinde bırakılmış."
