Enerji, bölgemizde oluşan ve oluşacak siyasi ve ekonomik tüm denklemlerin temel belirleyicisi durumunda. Ülkelerin ekonomilerini büyütme çabaları, artan nüfus ve refah artışı nedeniyle artan enerji ihtiyacının karşılanması zorunlu bir durum oldu.
Özellikle de gelişmekte olan ülkelerin üretiminin kullanılan enerjiye bağlı olması yani daha çok üretim ve daha çok GSYH daha çok enerji tüketimi demektir. Bu nedenle, temel üretim faktörleri olan emek ve sermaye ne kadar önemliyse enerji de ayrı bir üretim faktörü gibi hatta daha da önemli bir hale geldi.
Tüm ekonomiler için, enerji kaynaklarına erişim daha doğrusu enerji arz güvenliğinin ne kadar stratejik olduğu ve ekonomiler açısından ne kadar hayati derecede önemli olduğu Kovid-19 döneminde enerji fiyatlarında yaşanan nedeniyle daha da iyi anlaşıldı.
Dolayısıyla, enerji kaynaklarına kısa sürede erişim, enerjinin kesintisiz sağlanması ve bu kaynakların ucuz olması ekonomik refahın ve ekonomik güvenliğin en temel ayağıdır.
Bu nedenle, ekonomik güvenlik ile enerji arz güvenliği bu açıdan bir birini tamamlayan iki önemli alan durumunda. Enerji arz güvenliği olmadan ekonomik güvenlikten bahsetmek gerçekten çok zor.
Diğer yandan, dünyada iklim ile mücadele konusundaki çabalar temiz enerji için hayati derecede önemli olmakla birlikte, bu geçiş döneminde enerji arz güvenliğinin de olumsuz etkilenmemesi gerekiyor.
Özellikle gelişmekte olan ülkeler içerisinde enerjide yüksek miktarda dışa bağımlı olan bir çok ülke ekonomisi için bu geçiş döneminde enerji arz güvenliğine yönelik ciddi yol haritalarına ihtiyaç bulunmaktadır.
Enerji arz güvenliği denilince son dönemde doğalgaza erişimin öne çıkan önemli bir kaynak olduğu tartışma götürmez. Dünya’da doğalgaz rezervlerine sahip ülkelerin yanısıra yeni keşfedilecek doğalgaz kaynakları da dünya doğalgaz denklemini değiştirecektir.
Bu kapsamda yeni doğalgaz rezervleri keşfedilen Doğu Akdeniz Bölgesi hem Doğu Akdeniz Bölgesi açısından hem de uluslararası piyasalar açısından önemli. Bölge ülkelerinin yanısıra bölgeye sınırı olmayan bir çok ülkenin ve uluslararası firmanın orda bulunması bunun göstergesidir.
Bu nedenle, Doğu Akdeniz’de keşfedilen kaynaklar bölgede tüketilmesi yani bölge ülkelerinin arz güvenliğini sağlaması, bu kaynakların uluslararası açıdan bir çok ülkenin arz güvenliğine katkı yapması ve dolayısıyla uluslararası piyasalara taşınması en önemli meselelerden birisi haline gelecektir..
Bölgede bulunan aktörlerin uzun süre üzerinde çalıştığı ve hayata geçmesi konusunda bir çok sorunu barındıran East- Med Projesi (Doğu Akdeniz Boru Hattı) bu anlamda uluslararası piyasalara doğalgaz taşımasında dolayısıyla enerji arz güvenliğinde rol alması zor gözüküyor.
Çünkü, bu projenin hem maliyeti hem de mevcut durumda keşfedilen kaynakların bu boru hattı için yeterli gözükmemesi dolayısıyla fayda-maliyet analizi yapıldığında ekonomik olarak sürdürülebilir olmadığı açıktır.
Bu nedenle, Doğu Akdeniz’de keşfedilen doğalgazın enerji arz güvenliğinde yerini alması için bu gazın Türkiye üzerinden uluslararası piyasalara taşınması önemli bir öncelik olacağı öngörülmektedir.
