Enerji fiyatları başta da petrol ve doğalgaz fiyatları,
Kovid-19 salgınının hafiflemesiyle artan ekonomik aktivite ile beraber yüksek hızla artan enerji talebi ve arkasında Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile birlikte ciddi şekilde arttı.
Tüm dünyada artan enerji fiyatları birçok ekonomiyi farklı şekillerde olumsuz etkilediği gibi artan enerji fiyatları ekonomik göstergelerde bozulma başta da enflasyonun tekrar dünya gündemine taşınmasına neden oldu.
Enflasyon, şu anda başta AB ülkeleri olmak üzere birçok gelişmiş ekonominin mücadele edeceği önemli konuların başında gelmektedir.
ENFLASYON VE EKONOMİK DURGUNLUK
Enflasyondaki artış trendi, merkez bankalarının para politika araçlarından faizi arttırmaya yönlendirdi. Birçok gelişmiş ülke merkez bankasının
enflasyondan kurtulmak için faiz artırımına gittiği, enflasyondan kurtulurken ekonomik durgunluğa yakalanma riski ile karşı karşıya kaldığı görülmektedir.
Çünkü tüm merkez bankalarının
faiz artırımı ve artan talebi kısma konusunda hükümetlerin aldıkları tedbirler ekonomide yavaşlama ve dolayısıyla
ekonomik büyümede düşüş belki de daralmaların yaşanacağı bir dönemin işaretleri bulunmaktadır.
EKONOMİK DURGUNLUK, ENERJİ TALEBİNİ AZALTACAKTIR
Dünya ekonomisinde yavaşlama ve dolayısıyla durgunluk beklentileri en fazla da enerji talebini düşüreceği beklenmektedir
. Enerji talebi ile ekonomik
büyüme arasında var olan güçlü ilişki nedeniyle
hem gelişmiş ülkelerde hem de gelişmekte olan ülkelerde enerji talebinin azalacağı beklenmektedir.
Gelişmiş ülkelerde var olan yüksek GSYH nedeniyle, bu ülkelerde GSYH düştüğünde enerji talebi de yüksek oranda düşecektir.
Gelişmekte olan ülkelerde ise GSYH ve ekonomik büyüme enerji tüketimine yani enerji talebine bağlı olduğu için, enerji talebi azaldıkça ekonomik büyüme ve dolayısıyla GSYH da düşecektir.
GSYH’nin düşmesi enerji talebini de düşürecektir.
Enerji talebinin ekonomik durgunluk ile beraber son dönemde düşmesi, enerji fiyatları başta da petrol fiyatlarının düşmesinin düşük enerji fiyatları açısından yeni bir dönemin başlangıcı olacağı dile getirilmektedir.
ENERJİ FİYATLARININ DÜŞMESİ KİME YARAR?
Enerji fiyatlarının düşmesi, bir yandan enflasyon trendinin kırılmasına yardımcı olacaktır. Diğer yandan, enerji bağımlılığı yüksek olan birçok ülke ekonomisinde de dış ticaret açıklarının azalmasına ve dolayısıyla cari açığın azalmasına önemli ölçüde katkı yapacaktır.
Bu nedenle, Kovid-19 ile başlayan dönemde sürekli iniş çıkışlar yasayan ve fahiş artışlar görülen enerji fiyatlarının da normalleşeceği bir dönem olacağı öngörülmektedir.
Bununla birlikte,
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile birlikte savaş ortamında artan enerji fiyatlarından daha da
çok faydalanması ve
enerjiyi bir silah gibi kullanan
Rusya’nın da enerji fiyatları düşerken eski dönem kadar rahat olmayacağı açıktır.
Dolayısıyla, enerji fiyatlarının bir çok ekonomik göstergeyi ve ekonomik dengeleri değiştireceği gibi siyasi ve uluslararası ilişkiler açısından da bir çok dengeyi ve denklemi değiştirme potansiyeli bulunmaktadır.
