ABD Başkanı Joe Biden, İran’da Mahsa Amini’nin polis nezaretinde hayatını kaybetmesinin ardından başlayan ve 50 gündür devam eden protestolara ilişkin yaptığı açıklamayla tansiyonu yükseltti. Biden, 8 Kasım’daki Kongre ara seçimleri öncesi Kaliforniya’da düzenlenen Demokrat Parti etkinliğinde yaptığı konuşma sırasında, destekçilerinin cep telefonlarını kaldırarak ‘Özgür İran’ sloganları atması üzerine, “Endişelenmeyin, İran’ı özgürleştireceğiz. Onlar çok yakında kendilerini özgürleştirecek” dedi. Biden konuya ilişkin daha fazla açıklama yapmadı ancak ABD Başkanı’nın sözleri, akıllara Washington’ın 2003 yılında Irak’ı işgal ettiğinde ülkeye özgürlük ve demokrasi getireceği söylemlerini getirdi. Dönemin ABD Başkanı George W. Bush, Amerikan ordusuna saldırı emrini verdiği açıklamasında, “Iraklıların stabil ve özgür bir ülkeye kavuşmasına yardım etmek bizim kararlılığımızı gerektiriyor. Irak’ta tehdidi ortadan kaldırmak, ülkenin kontrolünü vatandaşlarına vermek dışında bir amacımız yok” ifadelerini kullanmıştı. O dönem Senato’da yer alan Joe Biden, Irak’ın işgali için Bush’a yetki veren 77 senatörden biriydi.
ABD’NİN BAHANESİ TERÖRLE MÜCADELE
Biden’ın gerilimi tırmandıran sözlerine İran’dan tepki gecikmedi. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Biden’a cevaben, “ABD Başkanı’nın dikkat eksikliği nedeniyle yaptığı bir açıklamayı dinledim. Kendisi İran’ı özgürleştirmekten bahsetmiş. İran 43 yıl önce (1979 İslam Devrimi ile) özgürleşti ve bir daha esaretinize düşmeme konusunda kararlıyız” ifadelerini kullandı. ABD’yi ‘büyük şeytan’ olarak niteleyen Reisi, “ABD, kendi maddi çıkarları için dünyadaki tüm milletlerin yok olmasını ister. ABD zulmün ve diğer milletleri sömürmenin sembolü olmuştur” dedi. ABD’nin terörle mücadele ve özgürlük sloganları ile diğer ülkelere yönelik askeri müdahaleler gerçekleştirdiğini belirten İran lideri, “ABD bağımsız ülkelerde bölücü terör örgütlerini destekliyor ve o ülkelere karşı yaptırımlar uyguluyor. Washington 300’den fazla savaş ve 62 darbede doğrudan yer almıştır. Tüm bu cinayetlere rağmen kendilerini insan hakları ve özgürlük savunucuları olarak gösteriyorlar. Kendi itiraflarına göre, DEAŞ gibi bir terör örgütünü kuran ABD’nin bu vaatlerine dünyada kim inanır?” şeklinde konuştu.
Sokaklar yanmaya devam ediyor
İran'da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin başörtüsü kuralına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi üzerine başlayan gösteriler, ülkenin birçok kentinde devam ediyor. Eylem çağrıları nedeniyle polis geniş güvenlik önlemleri alırken, kalabalığın çok olacağı tahmin edilen bazı bölgelere takviye ekipler sevk edildi. Sosyal medyada yayınlanan görüntülere göre, başkent Tahran’ın Neft Punek bölgesinde yol ortasında ateş yakan protestocular el ele tutuşarak ateş etrafında slogan attı. Fars eyaletinin çok sayıda kentinde de göstericiler protesto düzenleyip yönetim karşıtı sloganlar attı. Ülkenin batısında yer alan Kirmanşah eyaletinde esnaf kepenk kapatarak gösterilere destek verdi. Kerec kentinde ise İran Azerbaycanı Türklerinden Hadis Necefi’nin ölümünün 40’ıncı günü münasebetiyle defnedildiği mezarlıkta toplanan kalabalık “Kahrolsun diktatör” sloganları attı. Emniyet güçleriyle göstericiler arasında çatışmalar çıktı. Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumu, Amini’nin ölümü sonrasında başlayan gösterilerde emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının 253’e yükseldiğini açıkladı. 30’dan fazla emniyet görevlisinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor.
