Erdoğan-Putin görüşmesinin ipuçları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 10-11 Ekim'de İstanbul'da bir araya gelmişti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere özel uçak "TUR" ile saat 10.30'da Rusya'ya gitti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar da Rusya'ya hareket etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir araya geleceği Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısında, iki ülkenin ekonomik ilişkileri en kritik gündem maddelerinden biri olacak. Suriye, Münbiç, Türkiye'ye yönelik yasaklar ve daha pek çok konu görüşülecek.

Görüşmelerin ana maddesi: Suriye

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin'in katılımıyla Moskova'da gerçekleşen ÜDİK toplantısının en önemli gündem maddesi, Suriye krizi olacak.

Türkiye ve Rusya, doğu Halep'teki nüfusun tahliyesinden başlayarak Suriye krizinde oldukça yakın bir işbirliğine girdi. İki ülkenin girişimi ve garantörlüğünde 30 Aralık'ta ülke genelinde ilan edilen ateşkes, Beşşar Esed ordusu ve İran destekli grupların sistematik ihlallerine rağmen, savaşın şiddetini düşürmede başarılı oldu.

Öte yandan Rusya, Astana sürecinde taahhüt ettiği ateşkesi uygulatma konusunda rejim ve İran üzerinde yeterli baskıyı kurmadı. ABD'nin Suriye krizinde pasif bir tutum izlediği bu dönemde, Türkiye Suriye'de siyasi geçiş için Rusya'dan çok daha etkili bir rol oynamasını, rejimi barışa zorlamasını istiyor.

İkinci önemli madde: Münbiç

Görüşmede Suriye krizinin etkileri sonucu Türkiye'nin endişeleri de konuşulacak. Rusya'ya, Türkiye'nin Münbiç'teki PYD-PKK varlığı konusunda daha etkin bir işbirliği beklediği talebi aktarılacak. Ankara, PYD-PKK'nın Arap nüfusunun yoğun olduğu bölgelerde toprak işgal etmesinden duyduğu rahatsızlığı ve bunun bölgeye olumsuz etkileri olacağını yineleyecek.

Türk vatandaşlarına vize kolaylığı

Rusya'nın Türk vatandaşlarının vize ve çalışma izinleriyle Türk şirketlerinin kamu ihalelerine katılımı ve tarım ürünleri ithalatında getirdiği kısıtlamaları ÜDİK toplantısında büyük ölçüde kaldırabileceği beklentisi yüksek. Buna karşın Rusya'nın iç piyasa şartları nedeniyle, Türk tarım ürünlerine yönelik bazı kısıtlamaların süreceği de öngörülüyor.

Yasaklar tamamen kalkacak

Bu görüşme ile, Rusya'nın uçak krizi sonrasında yürürlüğe konulan kanun hükmündeki kararnameler, Türk vatandaşlarına uygulanan çalışma, Türk firmalarına uygulanan sektörel faaliyet ve tarım ürünlerine uygulanan ithalat yasaklarının tamamen kaldırılması bekleniyor.

Rusya'da 100 bin çalışan istihdam eden Türk sermayeli Rus firmaları bulunuyor.

'S-400' de konuşulacak

Füze ve hava savunma sistemi konusunda ihtiyaçlarını giderecek arayışlar içerisinde olan Türkiye, bir süre önce Rusya'nın S-400 hava savunma sistemleri ile ilgili görüşmelere başlandığını duyurmuştu.

Rus devlet teknoloji şirketi Rostech Genel Müdürü Sergey Çemezov, iki ülke arasında görüşmelerin devam ettiğini, S-400 sisteminin satışında finansman süreciyle ilgili çalışıldığını söylemişti.

Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin, geçen hafta, Türkiye ve Rusya'nın S-400 hava savunma sistemlerine ilişkin görüşmelere devam ettiğini belirtirken, Erdoğan ve Putin'in görüşmesinde bu konuda bir anlaşma yapılması da ihtimal dahilinde görülüyor.

Türk akımı da masada

Türk Akımı doğal gaz boru hattı projesi ise normalleşme süreci sonrasında karşılıklı adımların en hızlı şekilde atıldığı alan konumunda bulunuyor. Proje kapsamında Rus enerji şirketi Gazprom'a inşaat için gerekli izinlerin neredeyse tümü kısa süre içerisinde verildi. Gazprom Yönetim Kurulu Üyesi Oleg Aksyutin, projenin deniz kısmındaki inşaatına bu yılın ikinci yarısında başlamayı planladıklarını bildirdi.

Rusya Enerji Bakanı Novak da, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde belirlenen takvime göre ilerlendiğini ifade ederek, ilk hattın 2019 sonunda devreye alınacağını belirtti.