Ukrayna'nın istihbarat birimleri, Rus ordusuyla ilgili çarpıcı bir iddia ortaya attı. Kremlin’in üst düzey komutanları, Ukrayna’nın manipülasyon yaptığını ve yanlış bilgi yaydığını iddia ederek orduda sosyal medya kullanımını yasakladı.
Ancak bu açıklamanın ardında yatan asıl gerçeğin Rus askerlerinin internet ortamında yayınlanan haberler ve görüntülerle zaten zedelenmiş olan moral güçlerini tamamen kaybetmelerini önlemek olduğu düşünülüyor.
Rusya’nın batıda yer alan birliklerinin komuta birimlerinin askerlerin sosyal medya kullanımını kısıtlamak istediği, Kiev tarafından yapılan açıklamaların hem yanlış bilgiler içerdiği hem de bu yolla Rus askerlerinin moral ve motivasyonlarının yok edilmeye çalışıldığı söyleniyor.
PESKOV İTİRAF ETSE DE YASAK KARARI DEĞİŞMEDİ
Rusya’nın yayınladığı ve Ukrayna’nın istihbarat ajansının Facebook sayfalarından da paylaşılan belgede “Her rütbeden komutanlara Rus askerleri tarafından iletilen birçok şikâyet var. Bunların çoğu Ukrayna’da yürütülen savaşla ilgili ve başarısızlık durumu orduda üst makamlara aktarılıyor. Bunun ana sebeplerinin başında internette dolaşan bilgiler olduğu düşünülüyor” ifadeleri yer aldı.
Kremlin’in Rus ordusuna ‘Nazilerle savaşıyorsunuz’ dediği ancak cephede yaşananların ve sosyal medyada paylaşılanların bundan çok daha farklı bir gerçeği ortaya koyduğu düşünülürse verilen sosyal medya yasağı kararının Rusya açısından mantıklı olduğu söylenebilir.
- Öte yandan Peskov zaten dün yaptığı açıklamayla Rus ordusunun yaşadığı kayıpları bir trajedi olarak değerlendirdi ve tüm dünyanın önünde durumun vahametini kabullendi.
UKRAYNA RUSYA'NIN YAPAMADIĞINI BAŞARDI
Oysa askerlere yansıtılmaya çalışılan tablo Rusya’nın askeri başarılarının Ukrayna tarafından sosyal medyada çarpıtıldığı ve karalama kampanyası yürütüldüğü yönündeydi. Buna göre Ukrayna Rus tarihiyle ilgili gerçekleri kendi çıkarına çarpıtıyor ve savaş alanındaki gerçekleri yansıtmayacak şekilde paylaşımlar yapıyordu.
ZELENSKİY SOSYAL MEDYAYI ETKİLİ KULLANIYOR
Ukrayna’nın savaşın ilk günlerinden beri interneti çok verimli kullandığıysa bilinen bir gerçek. Başta Ukrayna lideri Zelenskiy olmak üzere tüm Ukraynalı yetkililer seslerini duyurmak, cephede olup biteni dünyayla paylaşmak ve Batılı müttefiklerinden destek almak için sayısız sosyal medya paylaşımları yaptılar. Bu da dünya nezdinde Ukrayna’nın Rusya karşısındaki konumunu daha da güçlendiren faktörlerden biri haline geldi.
YILAN ADASI EFSANESİ
Örneğin savaşın ilk günlerinde Yılan Adası’nda yaşananlar ve Ukraynalı askerin burada gösterdiği kahramanlık adeta bir sosyal medya efsanesine dönüştü ve milyonlar tarafından izlenmekle kalmadı dünya çapında en çok paylaşılan anlardan biri haline geldi.
- Bununla yetinmeyen Ukrayna Savunma Bakanlığı ‘savaşın en çarpıcı anları’ adında sahte bir Oscar ödülü yarışması yaparak dikkatleri kendi yaşadıkları kayıpların üstünden çekerek Rusya’nın içine düştüğü zorlu duruma çevirmeyi başardı.
HASSAS BİLGİLER SIZIYOR
Rusya’yı internet kullanımı konusunda rahatsız eden tek gerçek elbette sosyal medya kullanımıyla sınırlı değil. Rus birliklerindeki askerlerin Whatsapp, Telegram ve Viber gibi mesajlaşma uygulamalarını kullanırken hassas bilgileri paylaştıkları ve birliklerinin yerleri gibi çok kritik bilgileri açık ettiği düşünülüyor.
Bu emirlerin gelmesiyle birlikte birliklerin başında yer alan rütbeli askerlere de bu talimatları takip etmeleri ve emirleri altında bulunan askerlerin paylaşımlarının sıkı şekilde kontrol edilmesi söylendi. Rusya bununla da yetinmeyerek askerleri bilgi güvenliği eğitiminden geçirmeye karar verdi.
RUSYA'NIN BAŞI 2014'TEN BERİ SOSYAL MEDYAYLA DERTTE
Öte yandan Rusya ordu için bu kararı almadan çok önce ülke içinde Batı orijinli sosyal medya platformlarına çoktan kısıtlama getirmişti. Facebook, Instagram ve Twitter gibi sosyal medya platformlarına ulaşamayan Rus halkı bu konudan oldukça şikayetçi.
Rusya’da sosyal medyanın umursamazca kullanılması 2014 yılındaki Donbass çatışmalarında da büyük sorunlara yol açmıştı. Bunların arasında en çok hatırlanan ise Malezya Havayolları’na ait MH17 sefer sayılı uçağın düşürülmesiyle ilgili hassas bilgilerin sızdırılması olmuştu.
- Rusya’nın 2015’te Suriye’deki operasyonlara dahil olmasıyla birlikte sosyal medya kullanımıyla ilgili kurallar giderek sıkılaştırılmaya başlanmıştı. 2017 yılından itibaren de Rus askerlerine selfie paylaşmak bile yasak. Ancak bu tür yasakların çoğu hâlâ ordu mensupları tarafından delinmeye devam ediyor.
