Her ay yeni bir ihracat rekorunun açıklandığı tekstil sektörü iklim değişikliği ile mücadele için yol haritasını hazırlayan ilk sektör oldu. Tekstil atıklarının geri dönüştürülmesi bu kapsamda atılan önemli adımlardan biri. Tekstil atıklarının bir kısmı herhangi bir değişiklik yapmadan farklı bir kullanıcıya aktarılarak yeniden ekonomiye kazandırılabiliyor. Ancak önemli bir kısmı çöpe gidiyor. Dünyada her yıl tahmini olarak 92 milyon ton tekstil atığı oluşuyor ve her saniye, bir çöp kamyonu dolusuna eşdeğer tekstil atığı oluşuyor.
HER YIL TONLARCA ATIK
Türkiye’de ise evsel atıklar ve endüstriyel atıklar birlikte değerlendirildiğinde her yıl yaklaşık olarak 1 milyon 155 bin ton tekstil atığı ortaya çıkıyor. Atık toplama istatistiklerine göre toplam atığın % 3’ünü tekstil atıkları oluşturuyor. Günde yaklaşık 2500 ton kullanılmış kıyafet ve tekstil işlenmeden çöpe gidiyor. Ancak gezegenin daha fazla çöpü kaldıracak gücü olmadığını tüm dünya kabul etmiş durumda.
GERİ DÖNÜŞÜMÜN MERKEZİ UŞAK
Tekstilde üretim kadar geri dönüşüm yatırımları da tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de artmaya devam ediyor. Adana, Bursa, Kayseri ve Gaziantep’de pek çok geri dönüşüm firması yer alıyorsa da geri dönüşümün merkezi Uşak. Kentte faal sanayi tesislerinde 510 bin ton tekstil atığı tekrar ekonomiye kazandırılıyor. Uşak’ta geri dönüşümden elde edilen iplikler sayesinde ekonomiye önemli katkı sağlanıyor. Günde ortalama 1700 ton tekstil atığının işlendiği şehirde, atıklardan yıllık 484 bin 500 ton elyaf elde ediliyor ve ülke ekonomisine 750 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında katkı sağlanıyor.
DÜNYAYA İHRAÇ EDİLİYOR
Dünyada özellikle pandemi sonrası geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılmış olan ürünlere ilgi de artıyor. Pandemi öncesinde yüzde 5 olan bu oran pandemi sonrasında yüzde 20’lere yükselmiş durumda. Çevreye duyarlılığın artışına paralel olarak bu oranların da artması öngörülüyor. Endonezya, Malezya, Pakistan, Özbekistan, Amerika, Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere gibi gelişmiş ülkeler Türkiye’nin tekstil atıklarının geri dönüştürülmesiyle üretilmiş ipliklerin ihracatını gerçekleştirdiği ülkeler arasında yer alıyor.
MARKALARIN HEDEFİ ATIKSIZ ÜRETİM
- İklim değişikliği ile mücadele kapsamında atılan adımlar geri dönüşüm sektörünün büyümesinde önemli bir motivasyon kaynağı. Uluslararası markaların çevreye duyarlı üretim adımları kapsamında geri dönüştürülmüş malzemelere ağırlık vermeleri de sektörün büyümesinde itici güç olacak. Dünyanın en büyük perakendecilerinden biri olan Inditex bütün ürünlerini sürdürülebilir şekilde üretip pazara sunma taahhüdünde bulundu. H&M, Mango, The North Face gibi markalar da geri dönüşümü özendirmek amacıyla alışverişlerinde bir takım avantajlar sunmaya ve eski ürünlerin atıklarını toplamaya çalışıyor.
