Türkiye’nin uçan güçleri jet uçaklarının bakımı, Milli Savunma Bakanlığının Eskişehir’de bulunan 100 futbol sahası büyüklüğündeki 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğünde özenle yapılıyor. Dev tesiste 1968’den bugüne kadar 10 binin üzerinde motorun revizyonu gerçekleştirildi.
Dünyanın ilk askeri havacılık teşkilatlarından biri olan, dünyada en güçlü ilk 10 filo içinde yer alan Türk Hava Kuvvetlerine (HvKK) ait jet uçakların bakımlarının yapıldığı Eskişehir 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, kapılarını İhlas Haber Ajansı’na (İHA) açtı.
MSB Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğüne (ASFAT) bağlı olarak faaliyet gösteren 100 futbol sahası büyüklüğündeki 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğünde jet uçakları ile uçaklara ait motorların fabrika seviyesinde bakımları gerçekleştiriliyor.
Faaliyetlerini 147 bin metrekarelik alanda sürdüren 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, jet uçaklarına özenle bakıyor. 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğüne bağlı farklı birim müdürlüklerinde ise jet uçakları için detaylı çalışmalar gerçekleştirilerek, bakımlar özele indirgeniyor.
Jet Revizyon Müdürlüğünün faaliyetlerine dair bilgiler veren Jet Revizyon Müdürü Albay Can Danışman, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, TSK ve diğer kuvvet komutanlıklarına ait hava taşıtlarının gaz türbin motorlarının revizyonunu gerçekleştirdiklerini söyledi.
Gaz türbin motor revizyonunda dünyada sayılı tesislerden olduklarını belirten Danışman, “Kurulduğumuz 1968’den bugüne kadar 10 binin üzerinde motorun revizyonunu bu tesiste gerçekleştirdik. Bu alanda dünyada sayılı tesislerden bir tanesiyiz. Hatta bu çapta bu kadar çok çeşitte motora hizmet veren tesisiz diyebilirim. Burada turbofan, turboprop, turbojet ve turboşaft olmak üzere toplamda on çeşit motor revizyonu gerçekleştiriliyor” dedi.
Uçak Fasfat Müdürü Binbaşı Murat Keskin ise, “F-16, F-4, F-5, T-38 ve KT-1T uçaklarının fasfat, analitik kontrol, aviyonik modernizasyon, yapısal yenileme gibi birçok faaliyeti yürütülmektedir. Birliğimize bakım için gelen uçaklar, uçak tipine göre değişik yıllarda birliğimize sevk edilmekte olup, her uçağın bakımı esnasında 11 bine yakın bölgede kontrol ve onarım işlemleri yapılmaktadır. Ayrıca uçaklarımızın boya yenileme ve diğer bakım kontrol faaliyetleri birliğimiz tarafından yerine getirilmektedir” diye konuştu.
Üsteğmen Cem Berkay Karaca da müdürlüğün yürüttüğü bir diğer görevin hava, silah ve savunma sistemlerinin uçuş ve yer emniyeti harekat etkinliğini arttırmak amacıyla milli ve uluslararası iyileştirme, yenileştirme, geliştirme projeleri olduğunu dile getirdi.
Karaca, şöyle devam etti:
“Hava Kuvvetlerinin geleceğine yön verecek olan modernizasyon ve silah sistem geliştirme faaliyetleri tamamıyla milli imkanlarla yürütülmekte olup, silah sistem geliştirme projeleri çerçevesinde modern, aviyonik ve silah sistem Türk Hava Kuvvetleri uçaklarına entegrasyonu yapılması ve yine aynı şekilde harekat uçuş yazılımının geliştirilmesi, aviyonik, tasarım, imalat ve montaj ve entegrasyonun yapılması, uçuş test ölçümlendirme cihazları ile uçuş test verilerinin toplanmasına yönelik tasarım, imalat ve montajın yapılması sağlanmaktadır.”
Aksesuar Revizyon Müdürlüğünde gerçekleştirilen faaliyetleri aktaran Üsteğmen Metehan Şal da, “Uçak, uçak motoru ve yer destek teçhizatlarına ait çeşitli aksesuar ünitelerinin bakım, onarım, yenileme ve tadilatları ile fonksiyonel testleri yapılmaktadır. Farklı tipteki uçak ve motorlara ait hidrolik, servo, yağ, yakıt, elektrik güç, fren ve iniş takımları, oksijen konvertörleri ile pnömatik sistemleri ve kabin tazyik üniteleri gibi çeşitli sistemlerin bakım-onarım kabiliyetine sahip olan Aksesuar Revizyon Müdürlüğü’nde işlemler, teknik dokümanlarda belirlenen yüksek kalite standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmektedir” açıklamasını yaptı.
Hava Mühendis Üsteğmen Recep Güner, İmalat Müdürlüğünde gerçekleştiren faaliyetleri şöyle anlattı:
“İmalat Müdürlüğü’nde uçak sistemlerine havacılık standartlarında parça tasarım ve imalat faaliyetleri yürütülmektedir. Müdürlükte talaşlı imalat teknolojilerinden torna, freze, taşlama, EDM, sac şekillendirme teknolojilerinden kesme, bükme, form kalıp, sıcak işler teknolojilerinden kaynak, ısıl işlem, döküm ve dövme, yüzey hazırlama teknolojilerinden kaplama, boya ve kumlama kabiliyetleri bulunmaktadır.”
Üsteğmen Sercan Arslantürk ise şöyle konuştu:
“Bakımları, hassas ölçü aletlerinin kalibrasyon ve onarımları, yağ ve hidrolik analiz cihazları ile jet motor bremzelerinin kalibre ve onarımları gerçekleştirilmektedir. Müdürlüğün bünyesinde yer alan Kalibre Laboratuvarı’nın süreçleri ve ortam şartları iki yıllık periyotlarda denetim görmekte, sadece Hava Kuvvetleri Komutanlığına değil, diğer kuvvetlere de kalibrasyon desteği sağlamaktadır. İmalat Müdürlüğünde uçak sistemlerine, havacılık standartlarında parça tasarım ve imalat faaliyetleri yürütülmektedir.”
Müdürlüğün sahip olduğu belgelere işaret eden Plan Program Başkanı Albay Murat Taşkesen de şunları kaydetti:
“Kalite yönetim sistemlerini sürekli iyileştirme çabası içerisinde olan 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, bu açıdan da ilkleri başararak Türk Silahlı Kuvvetlerine (TSK) öncülük yapmaktadır. Bu kapsamda AS 9110 belgesini Avrupa’da, AS 9100 ve AQAP 2310 belgelerini ise TSK’da ilk alan askeri fabrika 1’inci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğüdür. Ayrıca müdürlüğümüz ISO 9001 Kalite, ISO 14001 Çevre, ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği ve NATO AQAP 2310, AQAP 2210 belgelerine de sahiptir. Söz konusu bu belgelerin denetimleri ilgili kuruluşlarca belirli periyotlarla yapılmakta ve sürekliliği sağlanmaktadır.”
Eskişehir 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü; tasarım, üretim, bakım, onarım ve modernizasyonda yerli ve sürdürülebilir ileri teknoloji merkezi olma vizyonuyla sorumlu olduğu sistemleri, gelecekte de emniyet ve etkinlikle harekat icra edebilecek şekilde lojistik açıdan desteklemeye devam edecek.
