Emeklilik hedefiyle çalışan milyonlarca sigortalı için eksik prim günleri önemli bir engel oluşturuyor. Ancak sosyal güvenlik mevzuatında yer alan borçlanma ve ihya imkanları, bu sorunun aşılmasına yardımcı oluyor. Özellikle askerlik, doğum, yurtdışı hizmetler ve hizmet birleştirme gibi başlıklarda sunulan haklar, emeklilik sürecini öne çekebiliyor. Prim eksiği nedeniyle emeklilik planlarını erteleyen sigortalılar için bu düzenlemeler yeni kapılar aralarken, kimlerin hangi haktan yararlanabileceği konusu da merak ediliyor. İşte emekliliği erkene çekmenin yolları ve başvuru sürecine dair tüm ayrıntılar…
Emekli olma hayali kuran pek çok sigortalı, prim gün sayısının yetersiz olması nedeniyle süreci ertelemek zorunda kalıyor. Ancak sosyal güvenlik sisteminde yer alan borçlanma ve ihya uygulamaları, bu soruna önemli bir çözüm sunuyor. Askerlikten doğuma, yurtdışında geçen sürelerden farklı sigorta kollarındaki hizmetlerin birleştirilmesine kadar birçok alanda prim tamamlama imkanı tanınıyor. Bu haklar sayesinde, eksik günü olan sigortalılar emeklilik tarihini öne çekme fırsatı elde edebiliyor. Peki kimler hangi haklardan yararlanabilir, emeklilik için hangi adımları atmak gerekiyor? İşte sürece dair merak edilen tüm detaylar…
EMEKLİLİKTE EKSİK PRİMLERİ TAMAMLAMANIN YOLLARI: KADINLARA VE ERKEKLERE ÖZEL BORÇLANMA AVANTAJLARI
Çalışma hayatı boyunca eksik primi olan ya da bazı dönemlerde sigorta yatırılmayan vatandaşlar için emekliliği öne çekmenin yolları devletin sunduğu borçlanma ve ihya imkânlarıyla mümkün hale geliyor. Kadınlar doğum sonrası, erkekler ise askerlik süresi için borçlanarak emeklilik planlarını hızlandırabiliyor. Üstelik yurt dışı çalışmaları, eğitim süreçleri ve dondurulan Bağ-Kur hizmet süreleri de artık emekliliğe sayılabiliyor.
DOĞUM BORÇLANMASI KADINLARA EMEKLİLİKTE AVANTAJ SAĞLIYOR
Kadın sigortalılar, doğum yaptıktan sonra prim ödenmeyen sürelerini borçlanarak emekliliğe giden yolda önemli bir adım atabiliyor. Kanuna göre, üç çocuğa kadar her biri için 2 yıla kadar borçlanma yapılabiliyor. Bu da toplamda 6 yıl yani 2.160 güne kadar prim kazanma hakkı tanıyor. Borçlanma hakkından faydalanabilmek için çocuğun sigortalılıktan sonra doğmuş olması gerekiyor. Ancak staj sonrası doğum yapan kadınlar da bu haktan yararlanabiliyor. Hatta staj süresi sigorta başlangıcı olarak kabul edilerek emeklilik tarihi öne çekilebiliyor.
EVLAT EDİNEN KADINLARA DA BORÇLANMA HAKKI
Doğum yapan sigortalı kadınlara tanınan bu imkân, 2 yaşından küçük çocukları evlat edinen kadınlar için de geçerli. Hem evlat edinen hem de çocuğu doğuran kadının bu borçlanma hakkından yararlanabilmesi dikkat çekiyor.
ERKEKLERDE ASKERLİK BORÇLANMASI ERKEN EMEKLİLİĞİN ANAHTARI
Erkek sigortalılar için de askerlik süresi borçlanması, emeklilik yaşını geri çekmede önemli bir avantaj sunuyor. Özellikle sigorta girişi öncesi yapılan askerlikler, borçlanma ile sigorta başlangıcını geriye çekerek daha erken emeklilik yolunu açıyor. En fazla 540 güne kadar borçlanma yapılabiliyor.
YURT DIŞINDA GEÇİRİLEN SÜRELER DE BORÇLANILABİLİYOR
Yurt dışında çalışan Türk vatandaşları, belirli koşulları sağlamaları halinde bu süreleri Türkiye’deki emeklilik sistemine dahil edebiliyor. Kadınlar için 18 yaşından sonra yurt dışında çalışmasalar dahi geçen süreler borçlanılabiliyor.
Ayrıca memurların ücretsiz izin süreleri ile doktora ve tıpta uzmanlık eğitim süreleri de borçlanma kapsamına giriyor.
BORÇLANILABİLECEK DİĞER SÜRELER ŞUNLAR:
Avukatlık stajı (1 yıl)
Hekimlerin fahri asistanlık süreleri
Kısmi süreli çalışmalarda eksik kalan prim günleri
Yurt dışında geçen öğrenim süreleri
Usta ve uzman öğreticilikte geçen süreler
Polis ve asker adaylarının eğitim dönemleri
Seçim dönemlerinde görevden ayrılanların açıkta kaldığı süreler
Grev ve lokavt nedeniyle çalışılamayan günler
BAĞ-KUR'LULAR İÇİN İHYA İMKÂNI
Bağ-Kur’lular için prim borcu nedeniyle geçmişte silinen hizmet süreleri, ihya yöntemiyle geri alınabiliyor. Ancak borçlanmanın aksine ihya işlemlerinde tüm süre için ödeme zorunlu. Bu sayede dondurulan hizmet süresi tamamen aktif hale getiriliyor.
BORÇLANMA VE İHYA MALİYETLERİ NE KADAR?
Borçlanma ve ihya tutarları her yıl asgari ücretle birlikte güncelleniyor. Doğum ve askerlik borçlanmalarında brüt asgari ücretin yüzde 32’si, yurt dışı borçlanmasında yüzde 45’i, ihya işlemlerinde ise yüzde 34,5’i üzerinden hesaplama yapılıyor.
2025 yılı itibarıyla güncel rakamlar şöyle:
Doğum/askerlik borçlanması (1 ay): 8.321,76 TL
Yurt dışı borçlanması (1 ay): 11.702,48 TL
İhya işlemi (1 ay): 8.971 TL
