İYİ Parti İstanbul Milletvekili Ümit Özdağ’ın açıkladığı CHP, İYİ Parti, SP ve HDP’nin, anayasa profesörü İbrahim Kaboğlu öncülüğünde hazırladığı anayasa taslağı ülke gündemine bomba gibi düştü. Genel Başkan Meral Akşener, “Herhangi bir anayasa çalışması yapmadık. Nokta” ifadelerini kullanarak yalanlamaya çalışsa da, hem İYİ Parti’den hem konunun muhataplarından yapılan açıklamalar 4 partinin ortak bir metin üzerinde çalıştığını ortaya koyuyor.
EROZAN ‘KATILDIM’ DEDİ
Anayasa taslağı metninin hazırlandığı dönem İYİ Parti’nin Genel Sekreterliği görevini yürüten Aytun Çıray, İYİ Parti Milletvekili Ahmet Kamil Erozan’ın kendisine “Anayasa görüşmelerine katıldım” dediğini söyledi. Yeni Şafak’ın ulaştığı Aytun Çıray şu ifadeleri kullandı: “Şöyle oldu. Ben o sırada genel sekreterdim. O sıfatım dolayısıyla Ümit Bey beni aradı. ‘Böyle bir Anayasa çalışması varmış, bilgin var mı?’ dedi. ‘Bilgim yok’ dedim. Ümit Bey bana ‘Sayın Kamil Erozan parti adına gitmiş doğru mu?’ dedi. ‘Bilmiyorum kendisine sorayım’ karşılığını verdim. Aradım, sordum. Sayın Erozan ‘Bir süreliğine böyle bir çalışmaya katıldım’ dedi.”
SEÇİM OLUNCA ÇALIŞMA KESİLMİŞ
Yeni Şafak iddiaları İbrahim Kaboğlu’na da sordu. Kaboğlu, demeç vermeyeceğini söyledi. Ancak Kaboğlu bir gazeteciye yaptığı açıklamada ise ortak bir metin olduğunu doğruladı, ama anayasa taslağı olmadığını söyledi. Kaboğlu “Evet o ama okuyunca anlayacağınız gibi o bir anayasa metni değil ortak ilkeler raporuydu. Olası bir anayasa uzlaşması sağlanabilmesi için uzmanların hazırladığı yol haritasıydı. Fakat seçimler erkene alınınca çalışmalar kesildi” ifadelerini kullandı. Ümit Özdağ’ın “Kaboğlu’ndan aldım” dediği metnin başlığında da benzer ifadeler vardı. Başlıkta şu ifade yer alıyordu: “Uzmanların katılımıyla CHP-HDP-İYİ Parti ve Saadet Partisi temsilcileri tarafından hazırlanan çerçeve metin.”
KABOĞLU 2019’DA DOĞRULADI
Ancak İbrahim Kaboğlu, 3 Ekim 2019’da HDP, CHP, İYİ Parti ve SP’nin birlikte bir çalışma yaptığını açıklamıştı. CNN Türk’e konuşan Kaboğlu, “2018 Ocak ve Nisan ayında 4 parti arasında yapılan anayasa çalışmasına ilişkin bir bilgidir, doğrudur. CHP, HDP, Saadet Partisi ve İYİ Parti uzmanlarıyla, yetkilileriyle bir ortak paydalar oluşturan anayasa raporu hazırlandı” dedi. Programın sunucusunun yönelttiği “İYİ Parti, HDP’nin orada bulunmasından bir rahatsızlık duymuş muydu?” sorusuna Kaboğlu, “Çalışma yapıldı, çalışmada neler konuşuldu, bunları 2 yıl sonra dile getirmek uygun düşmez ama 4 parti temsilci ve uzmanlarının katılımıyla bir anayasa çalışması yapıldı” ifadelerini kullandı. CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu Haziran 2018’de Sözcü Gazetesi’ne verdiği röportajda, Millet İttifakı olarak yeni anayasa çalışması yaptıklarını açıklamıştı ve “Şu anda elimizde mutabakat metni var” ifadelerini kullanmıştı.
Taslakta ne var?
- CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘Millet İttifakı’nın anayasası’ olarak nitelendirdiği taslak, CHP, İYİ Parti, SP ve HDP’nin, anayasa profesörü İbrahim Kaboğlu öncülüğünde hazırlandı. Taslak, federatif sisteme kapı aralayacak yerel yönetim modeliyle dikkat çekiyor. Üniter yapının korunacağı iddia edilse de “yerel meclis” anlamına gelebilecek konseyler kurulmasının önerildiği taslak, gizli görüşmeler ile 2018’de yapılan iki ayrı oturumda oluşturuldu. Sözkonusu metinde “Türkiye’nin sayıları 2 ila 5 il arasında değişen idare biçimlerini kapsayacak şekilde 20-25 bölgeye ayrılarak yönetim birimleri oluşturulmalı” deniliyor. Dört partinin üzerinde çalıştığı anayasa taslağında “Türk devleti” yerine “Türkiye devleti” ifadesi kullanılıyor, çok dilli eğitim talebi, din dersi yerine ‘kültür’ dersi, ateistliğe atıf ve eşcinsellik anayasal güvence altına alınıyor.
