Üsküdar Belediyesi, İstanbul Beylerbeyi Sabancı Olgunlaşma Enstitüsü'yle birlikte Yrd. Doç. Dr. Selman Can'ın danışmanlığında Osmanlı Saray Sultanları Bebek Koleksiyonu'nu hazırladı. Projenin esin kaynağı Kanuni Sultan Süleyman'ın Kızı Mihrimah Sultan, Sultan III. Murad'ın validesi Afife Nurbanu Sultan, II. Mustafa ile III. Ahmed'in validesi Mahpeyker Kösem Sultan ve II. Mahmud'un kızı Adile Sultan. Bu sultanların kitre bebekleri yapılarak hepsi dönemlerine oygun kostümlerle giydirildi. Saray Sultanları Bebek Koleksiyonu'nun günümüzün Barbie bebeklerine karşı üretildiğini belirten Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen, “Batı dünyasının kültürel erezyonunun aktörü olan Barbie bebeklere toplumda üzücü bir yöneliş var. Bu projede en önemli muradımız bu kültürel erezyonun önüne geçmek” diyor.
Saray sultanları Bebek Koleksiyonu projesinin Türkiye'de bir ilk olduğuna vurgu yapan Hilmi Türkmen, projenin amacını şöyle açıklıyor: “Batı dünyası kültürel anlamda bir medeniyeti yok etme adına eğitimden yola çıkmışlar. Eğitimden kapıyı aralarsak medeniyete yön veririz anlayışla hareket etmişler. Eğitimin de en önemli mecrası gençler, çocuklar ve bebekler. Günümüzde Barbie bebeklere toplumda ne yazık ki bir özenti, üzücü bir yöneliş var. Aslında bizim bu projede en önemli muradımız medeniyetimizin en önemli köşe taşlarından biri olan Osmanlı Saray Sultanları Bebek Koleksiyon'uyla bu kültürel erezyonun önüne geçmek. Bizim tarihimizde bu işin aslı var. Bizim oyuncaklarımızın çok daha güzel ve estetik olduğunu topluma yaymak istiyoruz. Özümüze dönmek istiyoruz.”
Sizin de dikkatinizi çekmiştir bu sultanlar aynı zamanda Üsküdar'ın tarihsel dokusunda da imzası olan sultanlar. Mihrimah Sultan Camii, Atik Valide Camii, Çinili Camii, Yeni Valide Camii ve Adile Sultan Sarayı bu sultanların Üsküdar'a birer hediyesi. Başkan Hilmi Türkmen de bu projenin Üsküdar'dan başka bir yerde yapılamayacağını şu sözlerle açıklıyor: “Bu projenin en doğru yeri Üsküdar'dır, çünkü Üsküdar bir hanım sultanlar şehri.” 15. ve 16. yüzyılda saray hayatına dair bilgilerimiz sınırlı. Saray Sultanları Bebek Koleksiyonu'nun yapılan tasvirlerden, yabancı büyükelçilerin eşlerinin çizdirdiği resimlerden alınan bilgiler ışığında hazırlandığını söyleyen Türkmen, projenin genişletileceğini, 2017 yılının ikinci yarısında da 'İyi ki Üsküdar Var' markası altında satışa sunulacağını ve hatta gerekirse müze yapılabileceğini müjdeliyor.
Osmanlı Saray Sultanları Koleksiyonu Marmara Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Yrd. Dç. Dr. Selman Can'ın danışmanlığında hazırlandı. Yaklaşık bir yıl boyunca derinlikli araştırmalar sonucunda beş hanım sultanın kitre bebeklerinin dönemin gerçek kostümleriyle birlikte hazırlandığını söyleyen Selman Can, “Bu bebekler sıradan değil. Kendi dönemlerinde kullanılan kumaşlar, motifler, takılar gözetilerek üretildi. Her bir sultan kendi yüzyıllının sembolü” diyor.
Osmanlı'ya ve tarihe olan ilgimiz, farkındalığımız dönem dizileri ve filmleriyle birlikte değişti. Selman Can bir sanat tarihçisi olarak bizde sanat tarihi araştırmalarının çok yüzeysel ve genel yapıldığını belirtiyor ve ekliyor: “Evet, dizi ve filmler farkındalık uyandırıyor ama bilgi yığını içerisinde doğruyu bulmayı da zorlaştırıyor. Dönem yapımları kendi içerisinde tutarsızlığı olan unsurları barındırıyor. Yetişkin nesillerin virüslü bilgilere sahip olduğunu düşünüyorum. O virüslü bilgilerin çıkarılmasının çok zor olacağından çocuklara yöneldik.”
