Toplumsal ve kültürel hafızamızda iz bırakan beş şehirli çelebiyi, beş İstanbul efendisini, beş muhafazakar entelektüeli anlatan Medeniyet Köprüsü Beş Şehirli kitabı Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Prof. Haluk Dursun tarafından başlatılan “Şehir- İnsan Medeniyet Köprüsü: Örnek Kişilikler Projesi”nin ilk adımı olarak yayınlanan kitap, Ahmed Süheyl Ünver, Ali Fuad Başgil, Ekrem Hakkı Ayverdi, Fethi Gemuhluoğlu ve Mahir İz'i daha önce yayımlanmış yazıları, mektupları ve fotoğrafları üzerinden tanıtıyor. Kitap bu rol model kişilikleri gençlerle buluşturma amacı taşıyor.
Proje için seçilen ilk beş ismin temel ve ortak özellikleri şehirli ve medeni olmaları. Medeniyetimizin insan unsuru üzerinden anlatılması düşüncesine yaslanan kitaptaki isimler geleneksel kültürler ve gelecek arasında bağ kurabilmeleri, bu konuda çalışmaları, geçmiş gelecek, Doğu Batı, devlet millet özelliklerini yansıtmalarıyla öne çıkıyor. Hekim, tıp tarihçisi, ressam ve müzehhip Ahmed Süheyl Ünver, geleneksel sanatlara ilgi kapısını açan ve genç nesillere bu geleneği aktaran bir isim. Hukukçu, fikir ve siyaset adamı Ali Fuad Başgil, hukuk ve demokrasiye adanmış bir ömür yaşayan, haksızlığa tepeden inmeciliğe karşı tavır alan ve gençlerin yetişmesi için özel kitap yazmasıyla öne çıkıyor. Mimar mühendis ve mimarlık tarihi araştırmacısı Ekrem Hakkı Ayverdi ise Osmanlı kültür ve coğrafyasının keşfedilmesine öncülük eden ve bu alanda gençleri yetiştiren bir entelektüel.
Fikir ve dava adamı, yazar ve şair olan Fethi Gemuhluoğlu anlatıcı, temsilci ve yaşatıcı yönleriyle, Anadolulu kaynağından uzaklaşmayan bir İstanbullu ve Osmanlı bilgesi olması hasebiyle kitabın sayfalarında yer alıyor. Muallim, şair, müellif, mütefekkir ve mutasavvıf Mahiz İz, Osmanlı eğitim ve medeniyetinin son temsilcilerinden. Kitap için seçilen yazıların, bu beş münevveri en doğru şekilde yansıtacak ve onları ilk kez tanıyacak kişilerde ilgi ve merak uyandıracak nitelikte olmasına dikkat edilmiş. Onlara yazılmış ve/ya kendi yazdıkları mektuplara ve kendi ifadeleriyle görüşlerini belirttikleri parçalara yer verilerek okuyucuların ve özellikle onlarla ilk kez karşılaşacak gençlerin yakınlaşmaları hedeflenmiş.
Kültür Bakanlığı'nın Şehir- İnsan Medeniyet Köprüsü: Örnek Kişilikler Projesi, teknoloji çağının ve globalleşmenin acımasız kültürsüzleştirme politikalarına karşı, gençlerin rol model olarak alabileceği şahıslara dikkat çekerek değerlerimizin hatırlatılması ve anlatılmasına katkı sağlamayı hedefliyor. Medeniyetimizin izdüşümlerinin sadece mimari ve kültürel varlıklar bakımından değil, aynı zamanda insan unsuru üzerinden anlatılması gerektiğinden yola çıkılarak, ürettikleri kadar şehirli olma kimliği ile de öne çıkan, medeniyetimizin temel değerleri kişiliklerinde hayat bulmuş münevverleri gündeme getiriyor. Şehir ve İnsan olmak üzere 2 koldan yürütülmesi planlanan proje kapsamında kitaplar, tanıtıma yönelik filmler ve materyaller hazırlanacak, 5 şehirde paneller, sempozyumlar, konferanslar, sergiler düzenlenecek, şehir anketleri ve araştırmalar yapılacak. Projenin 5 şehir ve kişi üzerinden kurgulanmasının amacı ise Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Beş Şehir eserini de bu vesileyle hatırlatmak. Etkinlikler için belirlenen ilk 5 şehir ise Tanpınar'ın 5 şehri: İstanbul, Ankara, Konya, Bursa, Erzurum.
