Rusya-Ukrayna savaşının başlaması ile birlikte, Rusya kendisine yaptırım uygulayan ülkelere karşı yaptırım uygulayacağını sürekli dile getiriyordu.
Rusya, kendisine yaptırım uygulayan ve dost olmayan
ülke olarak sınıflandırdığı ülkelere özellikle de enerji üzerinden yaptırım uygulayacağı bekleniyordu.
Çünkü, bir çok ülkenin Rusya’ya doğalgazda yüksek oranda bağımlılığı bulunmakta.
Rusya bu amaçla, kendisinden doğalgaz satın alan ülkelerden doğalgaz ödemelerini euro ya da dolar değil de ödemelerin ruble ile talep eden bir karar yayınlamıştı. Doğalgaz ödemelerini ruble ile yapamayan ülkelerin doğalgaz arzını kesmekle tehdit etmişti.
Bu karar, Rusya’nın doğalgazı siyasi ve ekonomik bir tehdit aracı olarak kullanacağının da ilk işareti oldu.
Rusya’nın aldığı bu karar bir çok Avrupa ülkesinde nasıl uygulanacağı konusunda halen tartışmalar devam ederken,
doğalgaz ödemlerini ruble ile yapacaklarını açıkladılar.
Ama genel olarak ruble ile yapılacak doğalgaz ödemeleri, Avrupa ülkeleri tarafından uygulanan yaptırımları etkisiz hale getireceği ve
Rusya’nın savaşı devam ettirme konusunda önemli bir finansmana erişeceği de bir gerçek.
RUSYA DOĞALGAZI KESMEYE BAŞLADI
Rusya, kendisinde doğalgaz satın alan ve ödemelerini ruble olarak ödeme yapmayı kabul etmeyen ülkelerin doğalgazını kesmeye başladı.
Rusya şimdilik doğalgaz kesmeye Polonya ve Bulgaristan ile başladı. Doğalgazı kesilen Polonya
ihtiyacı olan petrolün yüzde 65’ni ve doğalgazın yaklaşık yarısını Rusya’dan tedarik ediyordu.
Bulgaristan ise Rusya’ya daha yüksek oranda dışa bağımlı bir ülke.
Bulgaristan’ın Rusya’ya doğalgazda bağımlılığı yüzde 90 seviyesinde.
Açıkçası, bu iki ülke de Rusya’ya yaptırımların başlamasıyla, Rusya ile yakında sona erecek doğalgaz alım sözleşmelerini yenilemeyeceklerini açıklamışlardı. Rusya’nın doğalgazı keseceği ihtimaline karşı hem Polonya ve Bulgaristan hem de diğer Avrupa ülkeleri yeni kaynak bulma konusunda alternatif arayışlarını hızlandırmışlardı.
RUSYA DİĞER ÜLKELERİN DOĞALGAZINI KESER Mİ?
Şimdi esas soru şu: Rusya’dan doğalgaz satın alan ülkeler, ithal ettikleri doğalgazın karşılığı olan ödemeleri
ruble olarak ödemeyi yapmayı kabul etmeyen diğer ülkelerin doğalgazını keser mi ?
Rusya’nın en büyük müşterileri olan başta da
Almanya ve diğer Avrupa ülkeleri ödemelerini Euro ve dolar ile devam ederlerse, Rusya bu durumda nasıl hareket edecek?
Rusya, Avrupa’nın tamamını karşısına alır mı?
DOĞALGAZI KESİLEN ÜLKELER İÇİN ALTERNATİF VAR MI?
Bir çok Avrupa ülkesinin alternatif olarak hangi ülke ve ülkelerin kaynağına yöneleceği en stratejik adımlardan birisidir. Çünkü yeni ülke kaynakları bir yandan yeni rota olurken diğer yandan ülkeler arasında da yeni işbirlikleri ve birlikteliği beraberinde getirecektir.
Tüm bağımlı ülkelerin kısa dönemli doğalgaz ihtiyaçlar için depolanan doğalgaz, LNG olarak ithal edilecek doğalgaz ve yeni ülkeler öne çıkan kaynaklardır.
Bir çok Avrupa ülkesi için Norveç gibi zengin Baltık denizi doğalgaz kaynakları ve LNG öne çıkarken,
balkan ülkeler için Türkiye üzerinden Azerbaycan’dan gelen doğalgazın boru hattı ile sevkiyatı ve yakın bölgemizde potansiyel rezervler öne çıkan önemli kaynaklardır.
Bu durum, enerji arz güvenliğinde yeni kaynaklar gündeme gelebileceği gibi enerji rotalarında da yeni bir dönemin de başlangıcı olacaktır.
