Ebubekir Efendi’nin Güney Afrika için çok büyük bir değer olduğuna vurgu yapan Cape Town Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr.Halim Gençoğlu, düzenlediği anma töreninde, “Ebubekir Efendi’nin mirasına hep birlikte sahip çıkmamız gerekir” dedi. İslam aliminin kabri başındaki törene, aile yakınlarıyla Cape Town Başkonsolosluğu personeli katıldı. Programdan önce çocuklara İDDEF ve Hasene derneği sponsorluğunda yemek dağıtıldıktan sonra Ebubekir Efendi adına Afrosam tarafından düzenlenen program Yavuz Sultan Cami İmamı Abdullah Kılıç tarafından okunan Kuran tilaveti sona erdi.
OKULLAR AÇTI
16 Ocak 1863'te Türk İslam alimi Ebubekir Efendi Ümit Burnu'na ayak basmıştı. Yerel bir gazete olan Standard and Mail, oraya vardığında İslam alimi Ebubekir Efendi ve yeğeni Ömer Lütfi'nin Liverpool üzerinden İstanbul'dan Norman Gemisi ile Table Bay'e geldiklerini bildiriyordu. Wale ve Bree cadde köşelerinde birer İslam okulu açan Ebubekir Efendi, kısa sürede 300'den fazla öğrenci topladı. Ebubekir Efendi, çok dilli bir bilgin olarak yeni dilleri kolaylıkla öğrenebilmişti.
GÜNEY AFRİKA’YA NASIL GELDİ?
1800’lü yıllarda Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı'nın hakimiyetinde olan Ümit Burnu'nda Hindistan ve Malezya asıllı Müslümanlar yaşıyordu. Müslümanların dini uygulamalarda birtakım farklılıklar çatışma ortamına yol açıyordu. Bu nedenle 16 Nisan 1862'de Müslümanlar aralarındaki anlaşmazlığı giderecek doğru dini eğitim almak için İngiliz valisine başvurarak Osmanlı İmparatorluğu'ndan din alimi talep edildi. Bu talep mektubu bizzat Kraliçe Victoria tarafından Sultan Abdülaziz’e hitaben kaleme alındı.
EBUBEKİR EFENDİ TAVSİYE EDİLİR
Mektubun ardından Hariciye Nazırlığı, Ahmed Cevdet Paşa'yı bir din alimi belirlemesi için görevlendirir. Ahmed Cevdet Paşa, Ebubekir Efendi'yi tavsiye eder. 26 Mayıs 1862'de, Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'de alınan karar uyarınca Ebubekir Efendi'nin gönderilmesi Sultan Abdülaziz tarafından onaylanır. Ebubekir Efendi'ye 25 lira maaş bağlanarak 7500 kuruş yol harçlığı ve bir yardımcı ile gerekli olan kitaplar temin edilmesine karar verilir.
Ebubekir Efendi 3 Eylül 1862'de İstanbul'dan hareket ederek Paris üzerinden Londra'ya ulaştı. Burada iki ay kaldıktan sonra Liverpool'dan yola çıkarak 17 Ocak 1863'te Cape Town'a gitti. İngiliz vali ve Müslümanlar tarafından ilgiyle karşılanan Ebubekir Efendi, halkın dini inancı üzerine araştırma yaparak toplumdaki birtakım yanlış inanışları düzelttiği belirtiliyor. Topluma Kuran-ı Kerim öğreten Ebubekir Efendi, yardımcısı Ömer Lütfi ile birlikte kısa süre içinde toplumun saygısını kazandı.
CAPE TOWN’DA HAYATINI KAYBETTİ
1870 yılında Beyanü'd-din adlı eserinden ötürü Mecidiye Nişanı verilmiştir. Beyanü'd-din ve Merasidü'din adlı eserlerini bastırmak için 1877 yılında İstanbul'a gitti. Her iki eserinden de yerel dilde bin beş yüzer adet basılması kararlaştırıldı. Tekrar Cape Town'a dönerek faaliyetlerine devam eden Ebubekir Efendi 29 Ağustos 1880 tarihinde burada yaşamını yitirdi.
“İSTİSNA BİR DİL BİLİMCİ...”
Yerel halkla iletişim kurmak için İngilizce ve Afrikanca öğrendi. Daha sonra Arapça Afrikaans dilinde, Cape Müslümanları için Beyanud'Din adlı dini bir ilmihal yazdı. Bu amaçla, Arapça'da olmayan Afrikanca sesbirimlerini temsil edecek yeni Arapça aksanlar yaratması gerekiyordu. Tarihçi Ahmed Davids'e göre, “Ebubekir Efendi, Afrikaans harflerini belirtmek için iki vokalizm yaratarak bu zorluğu dahiyane bir şekilde çözdü. Ebubekir Efendi şüphesiz istista bir dil bilimciydi.”
