Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Suudi Arabistan Tel-Aviv arasında son dönemde derinleşen ve gelişen ilişkilerin ardında, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın en yakın iki eski danışmanı General Ahmed el-Asıri ile Suud el-Kahtani’nin bulunduğunu yazdı. İki isim Suudi Arabistan Başsavcılığı tarafından gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili yürütülen soruşturmada da baş şüpheliler olarak tanımlanmıştı. Veliaht Prens’in istihbarat ve medya stratejisini yürüten iki isim cinayet sonrası görevlerinden uzaklaştırılmıştı. Asıri ve Kahtani’nin, Riyad-Tel Aviv arasındaki ilişkinin geliştirilmesinde kilit rol oynaması, Veliaht Prens Muhammed’in Kaşıkçı cinayetindeki rolüne ilişkin kanaati de güçlendirdi.
GİZLİ ZİYARETLER
WSJ haberinde, Suudi Arabistan eski İstihbarat Başkan Yardımcısı General Asıri’nin birçok defa gizlice İsrail’i ziyaret ederek krallığın İsrail’in son istihbarat ve gözetleme teknolojisinden nasıl faydalanabileceğine odaklandığı belirtildi. Haberde, Selman’ın iki yardımcısının, muhalifleri ve eleştirmenleri takip etmek ve elektronik cihazlarını hacklemek için İsrail şirketlerinden ileri düzeyde teknolojik aletler aldıkları savunuldu.
CASUS YAZILIMLARI O ALDI
- Veliaht Prens’in medya stratejisinden sorumlu eski danışmanı Suud el-Kahtani’nin ise Suud basınına ülkede İsrail imajının yumuşatılması emrini verdiği belirtildi. Suudi yetkililerin, medya danışmanlığı da yapmış Kahtani’nin söz konusu alımlarda en önemli rolü oynadığını söyledikleri, geçen yıl İsrailli casus yazılım üreticisi NSO Group ve bağlı kuruluşu Q Cyber Techology’den Krallığa siber gözetim imkanı sağlayacak 55 milyon dolarlık anlaşma arayışına girdiği bilgisine yer verildi. Kaşıkçı cinayeti sonrasında medyaya yansıyan haberlerde Kaşıkçı dahil Suudi muhaliflerin NSO tarafından üretilen casus yazılım ile takip edildiği ortaya çıkmıştı.
İSRAİLLİLERE ÖZEL BELGE
Gazete, Riyad ile Tel Aviv arasındaki ticari ilişkilerin yürütülme biçimine de haberinde özel yer ayırdı. Buna göre Riyad, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri arttırmak amacıyla İsrailli iş adamlarına ülkeye gizlice ve pasaportsuz seyahat etmeleri kolaylığını sağlamak için özel belgeler ayarladığına da dikkat çekildi.
- Kârlı ticaret
- İsrailli şirketlerin siber güvenlik ürünleri için Suudi Arabistan’ı kazançlı bir pazar olarak gördüğü belirtiliyor. Suudi hükümetinin de, Kaşıkçı cinayetinden sonra görüşmelerde gerilemeler olsa da ilişkilerde temasların sürdürdüğü ve İsrailli teknoloji şirketlerine en az 100 milyon dolarlık yatırım yapmayı düşündüğü aktarıldı. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu da hafta başında yaptığı açıklamada, ülkesinin teknoloji şirketleri üzerinden Arap ülkeleri ile yakın ilişkiler kurduğunu açıklamıştı.
KİRLİ ORTAKLIK
WSJ’nin haberinde Kaşıkçı cinayetinin, Suudi Arabistan tarafından İsrail ile ilişkileri yürütme konusunda bir çekimserliğe neden olduğu ama buna rağmen iki ülke arasındaki geniş kapsamlı ilişkinin ilerlemeye devam ettiği belirtildi. Suudi liderlerin, siyasi bedelinden çekindikleri için İsrail ile ilişkileri gizli tuttuğu vurgulanan haberde, geçen yıl Mossad Başkanı Yossi Cohen’in birçok defa Suudi yetkililerle bir araya geldiği, İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri arasında halen düzenli olarak İran ve ortak tehditler üzerine istihbarat paylaşımında bulunulduğu ifade edildi.
100 milyar dolar haraç
Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed Abdullah el-Cedan, 4 Kasım 2017’de Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından başlatılan “yolsuzlukla mücadele soruşturmaları” kapsamında yapılan operasyonlar sonucu yaklaşık 100 milyar dolar toplandığını açıkladı. Maliye Bakanı Cedan’ın toplanan haracı “kazanım” olarak nitelemesi dikkat çekti. Operasyonlarda gözaltına alınan kişiler arasında Kraliyet Muhafızları Bakanı Prens Mutab bin Abdullah ve milyarder iş adamı Prens Velid bin Talal gibi çok sayıda prens, bakan ve iş adamı bulunuyordu.
