Hindistan yönetiminin kontrolü altında tuttuğu Cammu Keşmir bölgesinde iki haftadır yaptığı olağanüstü hazırlık ve 35 bin kişilik askeri takviyenin nedeni ortaya çıktı. Hint Hükümeti bölgeye özel statü tanıyan anayasanın 370. maddesinin başkanlık emriyle iptal etti. Başbakan Narendra Modi liderliğindeki milliyetçi Hindistan Halk Partisi hükümeti 370. maddeyi kaldırarak çoğunluğu Müslümanlardan oluşan Cammu-Keşmir bölgesinin demografisini değiştirmeyi hedefliyor. Özel statü, yabancıların bölgeye yerleşmesine ve mülk edinmesine izin vermeyen vatandaşlık yasasını da içeriyordu. Bu arada Hindistan İçişleri Bakanı Amit Şah, “Cammu ve Keşmir’in Yeniden Yapılandırılması Teklifi”ni parlamentoya sundu. Teklif, parlamentonun üst kanadı Eyaletler Meclisi’nde 61 ret oyuna karşı 125 evet oyuyla kabul edildi. Yasaya göre, bölge, Cammu Keşmir Birlik Toprağı ve Ladakh Birlik Toprağı olarak ikiye ayrıldı.
ÖZEL STATÜ YOK EDİLDİ
Anayasanın 370. maddesi, Cammu Keşmir'e, kendi anayasasına sahip olma, savunma, komünikasyon ve dış işleri meseleleri dışında tüm konularda karar verme hakkı da tanıyordu. . Milliyetçilerin liderliğindeki Hindistan hükümetini eleştirenler, 370. maddenin iptaliyle Müslüman çoğunluğun bulunduğu bölgenin demografisinin bozulmasının amaçlandığını savunuyor. Hint hükümeti 370. madde kararını açıklamadan hemen önce Cemmu-Keşmir'i adeta dünyaya kapattı. Güvenlik güçleri eyaletin başkenti Srinagar'da yollara ve kavşaklara çelik bariyerler ve dikenli teller döşedi. Bölgede ayrıca kamuya açık toplantılar yasaklandı, okullar kapatıldı, mobil ağlara ve internete kısıtlama getirildi.
SINIRA ÖZEL ASKERİ BİRLİK
Öte yandan Hindistan Genelkurmay Başkanı General Bipin Rawat, ülkesinin Ekim ayında Pakistan sınırına vurucu gücü yüksek özel askeri birlikler konuşlandıracağını açıkladı. Pakistan sınırına yerleştirilecek askeri birliklerin oluşturulan yeni savaş formasyonu çerçevesinde görev yapacağı da Rawat tarafından belirtildi. Hindistan Genelkurmay Başkanı geçtiğimiz aylarda yaptığı bir konuşmada da Keşmir'de Çin ve Pakistan kontrolündeki bölgeleri hedef almış ve iki ülkeye de savaş tehdidi savurmuştu.
- 370. madde
- Hindistan 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını ilan ettikten 2 ay sonra Cammu ve Keşmir'in yöneticisi Hari Singh, bölgeyi Hindistan ile birleştiren Katılım Anlaşması'nı imzalamıştı. Bu anlaşma, Hindistan anayasasının 370. maddesiyle resmiyet kazanmıştı. Madde başkanlık emriyle iptal edildi. Bu emrin, Cammu Keşmir'in kurucu meclisine sunulması gerekiyor. Kurucu meclis 1957 yılında dağıtıldığından bazı uzmanlar, maddenin iptali için bölge milletvekillerinin onayının gerektiğini, bazıları ise çıkartılan başkanlık emrinin yeterli olduğunu savunuyor.
Tutuklama dalgası
Hindistan özerkliğini iptal ettiği Cammu Keşmir’de ilk iş olarak tutuklama dalgası başlattı. Bölgenin eski başbakanlarından Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti evlerinde tutuklandı. Yerel basında yer alan haberlere göre, önceki geceden bu yana ev hapsinde tutulan iki liderden, Halkın Demokratik Partisi (PDP) lideri Mehbuba Mufti, Srinagar’da evinin yakınlarındaki devlet misafirhanesine götürüldü. Cammu ve Keşmir Halkının Konferansı liderlerinden Sajjad Lone ve Imran Ansari de tutuklandı. Haberlerde, başka tutuklanmaların da olduğu ancak polisin detayları paylaşmadığı ifade edildi. Mufti, Twitter hesabında, hükümetin kararının “yasa dışı ve anayasaya aykırı olduğunu” belirterek, “Bugün, Hindistan demokrasisinde en karanlık gün” paylaşımında bulunmuştu. Ulusal Konferans’ın lideri Omar Abdullah, sabah yaptığı açıklamada, Cammu Keşmir’le ilgili alınan kararların tek taraflı, yasa dışı ve anayasaya aykırı olduğunu söylemişti.
Kararı kabul etmiyoruz
Hindistan'ın Cammu-Keşmir eyaletinin özel statüsünü kaldırmasına Pakistan sert tepki gösterdi. Pakistan Dışişleri Bakanlığından, Keşmir'in uluslararası alanda ihtilaflı bir bölge olarak tanındığı belirtilerek "Bu uluslararası anlaşmazlığın tarafı olan Pakistan, burada atılacak tüm yasa dışı adımlara karşı mümkün olan her türlü karşılığı verecektir" açıklamasında bulunuldu. Açıklamada, "Hindistan'ın tek taraflı aldığı kararı Keşmir'in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından da kabul edilen ihtilaflı konumunu değiştirmeyecektir. Ne Cammu Keşmir halkı ne de Pakistan bunu kabul edecektir" ifadelerine yer verildi. Öte yandan Keşmir’in Pakistan yönetiminde bulunan bölge başkenti Muzafferabad olmak üzere, ülkenin birçok kentinden Hindistan’ı protesto eden gösteriler düzenlendi.
- Bölgesel savaş tehlikesi
- Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde ve bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda. Keşmir nüfusu yüzde 90 oranında Müslüman. Pakistan ve Hindistan, Keşmir nedeniyle iki kez savaştı. Hindistan’ın son provokatif adımının yeni bir bölgesel savaşı tetiklemesinden endişe duyuluyor.
