Türkiye’nin, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) lideri Mesud Barzani’nin korsan referandum kararının ardından yaptırım seçenekleri gündeme gelmeye başladı. Habur'un karşısındaki Halil İbrahim Sınır Kapısı'nın devralınması için Bağdat'la süreci başlatan Türkiye, Ovaköy Sınır Kapısı'nı da açarak Barzani yönetimini devre dışı bırakacak. Barzani Yönetimi, Irak Merkezi hükümetinin başta sınır kapılarının devri ve Kerkük’ün boşaltılması olmak üzere tüm çağrılarına kulak tıkayınca Irak ordusu ile Peşmerge arasında çatışmalar başladı. Barzani’nin PKK’lı teröristleri de soktuğu Kerkük’te devam eden çatışmalar sonucu Barzani’nin Kerkük’ten tamamen çıkarılması hedefleniyor. Bu gelişmeler karşısında Türkiye de Irak topraklarındaki PKK mevcudiyetinin sonlandırılması bağlamında Irak Hükümeti ile her türlü işbirliğine hazır olunduğu mesajını verdi.
Son gelişmeler karşısında Türkiye’nin masadaki yaptırımları bir an önce devreye sokmasının önemine işaret ediliyor. Türkiye’nin Habur’u Barzani yönetimine kapatması halinde IKBY’ye ikmal hattı tamamen duracak. Barzani’ye, devleti ayakta tutacak bütün ticaretin durdurulması, Habur’dan sevkiyatların sadece insani yardım ve Irak’taki Türk askerinin ihtiyaç duyduğu malzemelerinin sevkiyatıyla sınırlı tutulması gerektiği belirtiliyor.
Bu doğrultuda da Habur sınır kapısının idaresini Barzani yönetiminden devralmak üzere bekleyen Merkezi Yönetimin görevlendirdiği 40 gümrük memurunun Türkiye’nin yardımıyla ve gerektiğinde askeri müdahaleyle Halil İbrahim Kapısına yerleştirilmesinin ilk adım olarak atılması gerekliliğine işaret ediliyor.
Habur’a yönelik bu yaptırımın ardından Bağdat ile ticaretin hızla tesisi için de Ovaköy Sınır Kapısının açılması ve bu kapıdan ticaretin başlatılması bekleniyor. Ovaköy kapısının hem Barzani’yi köşeye sıkıştıracağı hem de bölgenin toprak bütünlüğünü bozmayı amaçlayan planları bozacak bir alternatif olarak büyük önem taşıdığı belirtiliyor. Askeri kaynaklar, bölgenin sonucu öngörülemeyen yeni bir çatışma ortamına evrilmemesi için yaptırımların önemine dikkat çekiyor.
- Koridora ticaret kalkanı
- Türkiye tarafından Bağdat yönetimine önerilen Habur’a alternatif sınır kapısı Ovaköy uzunca bir süredir iki ülkenin gündeminde ve kapının tesisi için gerekli çalışmalar da yapılmış durumda. Ovaköy’ü Telafer kuzey batısından Musul’a bağlayacak olan ticaret yolunun Musul’a giden ana yola bağlanması için 120 kilometrelik bir stabilize yol, uluslararası ticaret yolu haline getirilecek. Türk işadamlarının hızla yapmaya hazır olduklarını belirttikleri yolun güvenliğinin de Irak ve Türk askeri koordinasyonuyla sağlanması bekleniyor. Ovaköy ticaret yolu, Irak’ın toprak bütünlüğüne yönelen tehditlere karşı da önemli bir stratejik hamle olacak. Bu yol ile Irak Kuzeyi-Sincar bağı tamamen koparılacak, Suriye ve Irak terörist koridoruna bir ticaret kalkanı saplanmış olacak, PKK ve PYD terör örgütleri arasındaki ikmal tamamen kesilmiş olacak, Barzani 2005 Anayasası’nda belirlenmiş sınırlarına hapsedilmiş olacak. Bağdat hükümetinin Kuzey Irak üzerindeki etki ve yetkisi daha fazla hissedilecek.
