24 Şubat, Rusya’nın Ukrayna işgalinin birinci yıl dönümü olacak. Kremlin yönetimi, savaşın başında belirttiği çoğu hedefe ulaşmada başarısız oldu. Rus kuvvetleri, Ukrayna’nın doğusundaki Rus popülasyonunun yoğunlaştığı Donetsk, Luhansk, Zaparojya ve Herson’da kontrolü elinde tutsa da, lojistik ve komuta sorunlarıyla boğuşan Rus ordusunun ilerleyişi ciddi ölçüde durdurulmuş görünüyor. Rusya’nın yaşadığı sorunları avantaja çevirmek isteyen Ukrayna tarafı ise daha iyi bir savunma, hatta kış ayında, toprağın donmasıyla birlikte olası bir karşı taarruzda kullanılmak üzere başta ana muharebe tankları olmak üzere silah yardımı için müttefiklerinin kapısını aşındırıyor. ABD, İngiltere, Polonya ve Baltık ülkeleri Kiev yönetimini adeta silaha boğarken, Almanya’nın özellikle Leopard 2 tankının tedariği konusundaki çekimser tavrı ve pazarlık stratejisi, müttefiklerin sabrını zorluyor. Bu şartlarda, daha önce Napolyon ve Hitler’in işgal denemelerinde Rusya’nın en büyük destekçisi sayılan “General Kış”ın ne getireceği belirsiz. Son silah sevkiyatlarının savaşın gidişatını nasıl etkileyeceğini, İngiliz siyaset bilimci Taras Kuzio, savunma sanayii analistleri Arda Mevlütoğlu ve Oubai Shahbandar ile konuştuk.
BAHMUT VE SOLEDAR’DA GERİ PÜSKÜRTEBİLİR
Savunma sanayii analisti Arda Mevlütoğlu, Ukrayna’ya son sevkiyatlarda sağlanan ve sağlanması planlanan ana muharebe tankları ve M2 Bradley gibi zırhlı muharebe araçlarının, olası bir Rus taarruzunu önlemede başarılı olabileceği gibi, Bahmut, Soledar gibi önemli düğüm noktalarında ve genel olarak Donbas cephesinde de Rus birliklerinin geri püskürtülmesinde etkin olarak kullanılabileceğini söyledi. Mevlütoğlu, “Rusya, savaşın başından bu yana çok ağır zırhlı araç kaybı yaşadı. Yalnızca görsel olarak teyitli 1,600’den fazla tank kaybı var. Ukrayna’nın zırhlı muharebe aracı ve tank gücünü geliştirmesi, cephedeki yıpranmış Rus birliklerine karşı avantaj teşkil edebilir. Ancak Rus tarafının sayısal üstünlüğü elinde tuttuğunu hatırlatmakta fayda var” şeklinde konuştu.
KOORDİNASYON SAĞLANMASI GEREKİYOR
Bir başka savunma sanayii analisti Oubai Shahbandar da, Bradley tipi zırhlı araçların Ukrayna ordusuna ciddi katkı sağlayacak olsa da koordineli topçu ateşi, iyi bir piyade komuta stratejisi ve insansız hava aracı desteğiyle ancak sahada önemli bir fark oluşturabileceğini belirtti. Shahbandar’a göre, bu yüzden özellikle NATO ve ABD askeri eğitiminin niteliği ve başarısı, olası bir karşı taarruz için en az sağlanan ekipmanlar kadar önemli.
UKRAYNA KENDİNİ İSPAT ETMELİ
Ukrayna karşı saldırısı bir tercih olmaktan ziyade Kiev yönetimi için bir çeşit zorunluluk teşkil ettiği belirtiliyor. Bu görüşe göre Ukrayna, aldığı devasa boyuttaki teçhizat desteği ile sahada Rusya’ya karşı ilerleme göstererek, bu durumu Batılı müttefiklerinden daha da fazla yardım almak konusunda ikna aracı olarak kullanmak istiyor. Özellikle zaman zaman kamuoyu nezdinde Ukrayna’ya destek konusunda sıkıntılar yaşayan Avrupa ülkelerinin liderleri için de böyle bir kış saldırısı kurtarıcı olabilir.
MOSKOVA’NIN BATI’DA ÇATLAK BEKLENTİSİ
Konuyla ilgili Yeni Şafak’a değerlendirmede bulunan İngiliz siyaset bilimci Taras Kuzio’ya göre Rusya, Batı’da kendisine karşı oluşan birlikte bir çatlak oluşturma umuduyla savaşı mümkün olduğu kadar uzatmaya çalışırken, Ukrayna tarafı ise artan sosyo-ekonomik maliyet ve sivil kayıplar nedeniyle savaşın uzun olmayan bir gelecekte sonuçlanmasını umuyor. Rusya’nın nispeten eskide kalmış ekipmanlarına karşı iyi bir NATO eğitimi almış Ukraynalıların, gelişmiş Batı silahları ve yüksek moralle avantaja sahip olduğunu belirten Kuzio, Ukrayna ordusunun saldırı için yüzeyin genelde çamurlu olan kış başları yerine yerin tamamen buz tuttuğu kış sonlarını tercih edebileceğini ifade etti.
RUSYA DA HAZIRLANIYOR
- Öte yandan Rusya’dan da bir kış hamlesi gelmesi çok uzak ihtimal olmayabilir. Kamuoyunda Kremlin yönetiminin geçtiğimiz eylül ayındakinden çok daha kapsamlı bir seferberlik ilan ederek 500,000 civarı kişiyi askere almayı planladığına dair iddialar da mevcut. Mevlütoğlu, Ukrayna’nın ısrarla muharebe tankı ve savaş uçağı talebini dile getirmesinin, Şubat – Mart ayında Belarus istikametinden ve/veya Ukrayna’nın güney kesimi boyunca gerçekleştirilebileceği yeni bir Rus taarruzu beklentisiyle alakalı olabileceğini ifade etti. Kuzio’ya göre ise öncelikli hedeflerinin başarısızlığa uğramasının ardından Rusya, son çare olarak “NATO’ya karşı savaş” söylemine sarılmış durumda. Siyaset bilimci, Kremlin’in bu amaç doğrultusunda çok daha fazla Rus askerini gerekirse ölmek üzere cepheye süreceğinden şüphesi olmadığını söyledi.
ASKERi YARDIM TAVAN YAPTI
Çetin Ukrayna direnişine karşı Rusya’nın ilerleyişinin durması, ayrıca Kiev ve Harkiv bölgelerinde Ukrayna ordusunun başarılı karşı saldırılarla Rus ordusunu geri püskürtmesi, Kiev yönetiminin Batılı müttefiklerini de cesaretlendirdi. Başlarda gaz bağımlılığı gibi sebeplerle Ukrayna’ya mesafeli duran Almanya ve Fransa dahil çok sayıda ülke geniş çaplı askeri yardım planı açıkladı. Öyle ki, şu ana kadar Ukrayna’ya ulaştırılan ve yakın gelecekte taahhüt edilen askeri yardımların miktarı 50 milyar dolara ulaşarak Rusya’nın senelik savunma bütçesi olan 65 milyar dolara yaklaştı. Bunlar arasında tanksavar ve uçaksavar füzeleri gibi savunma silahlarının yanı sıra, özellikle son dönemde uzun menzilli roketler, hafif tanklar ve diğer zırhlı muharebe araçları gibi taarruzda kullanılabilecek araçlar da var.
