ABD'nin yeni Başkanı Donald Trump, küresel finans işlemlerinde en yaygın para birimi olan doların aşırı değere sahip olmasından memnun olmadığını açıkladı.
Wall Street Journal gazetesinin haberine göre, Donald Trump "Çin kendi para birimini düşük tutuyor. ABD dolarının aşırı değerli olması sebebiyle de bizim şirketlerimiz onlarla rekabet edemiyor" ifadesini kullandı. Trump'ın bu sözleri, ABD Hazine Bakanlığı ve daha önceki başkanların 'güçlü doların ülke çıkarlarını temsil ettiği' fikrinden farklı. Öte yandan Trump'ın bu açıklamalar sonrası dolar piyasalarda düşüşe geçti, altın ve tahviller ise değer kazandı.
Bazı uzmanlar ise, Trump'ın dolar çıkışının yapısal olarak bir değişim getirmeyeceği görüşünde. Geçtiğimiz günlerde 'dolar ve nakit' para sistemiyle ilgili bir yazı kaleme alan Alman ekonomist Norbert Häring de, Amerika'nın dünya finans sistemi ve uluslararası piyasalara egemen olmasına doların katkı sağladığını yazmıştı. Häring yazısında şu ifadelere yer vermişti:
- "Dolar sistemiyle birlikte, Amerika yerel ve uluslarrası kurallar açısından herkesin Amerikan kurallarına uymaya boyun eğdiriyor. Geçtiğimiz günlerde Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi bu durumu anlatan heyecan dolu bir hikayeye yer vermişti. Hikayede, İran ile tamamen yasalara uygun iş yapan Geran adlı Alman şirketi, Amerika'da terör listesine alındı. Bu aşamadan sonra bütün finansal sistemini kapattılar. Hatta büyük bir Alman bankası, ABD baskısıyla hukuk dışına çıkmamış üst düzey çalışanlarını işten attı."
Amerikan doları, dünya ticaretinde en yaygın kullanılan para birimi olma konumunu sürdürüyor. Uluslar arası ticaretin yaklaşık yüzde 60'ı dolarla, yaklaşık yüzde 20'si euro ile, kalanı ise diğer para birimleri ile yapılıyor. Uluslararası rezervlerin de büyük bölümü bu iki para biriminden ve altından oluşuyor. Tüm dünyada yaklaşık olarak 7 trilyon dolar değerinde döviz, yaklaşık 4 trilyon dolar değerinde altın rezervi tutuluyor. Doların bu kadar güçlü konumda olması ABD'yi yatırımlar için vazgeçilmez hale getiriyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yerli para konusundaki kararlılığın devam edeceğini açıklamıştı. Erdoğan döviz baskısı karşısında TL'nin değerlendirilmesi için çalışılacağını vurgulamıştı. Erdoğan konuşmasında “Rusya'dan bir şey mi alacağız, onların parasıyla. Rusya bizden mi alacak, bizim paramızla. Çinle konuştuk, biz Çin'den bir şey mi alacağız Çin parasıyla, onlar bizden bir şey mi alacak Türk lirasıyla. İran'la da konuştuk, nitekim şimdi onlar da açıklamalarını yaptılar, İran dinarıyla, onlar da bizim Türk parasıyla. Bunları yaygınlaştıracağız. Böylece dövizin baskısından ülkemizi kurtarmış olacağız. Kur baskısının altında kalmayacağız. Esasen dövizi silah gibi kullanma yöntemi sadece bize değil, pek çok ülkeye uygulanıyor. Bundan korkunç paralar kazanıyorlar. Dolayısıyla kendi para birimlerimiz üzerinden ticaret teklifimiz, bu ülkeler için de anlamlı ve cazip bir alternatif haline dönüşüyor. İnşallah çok yakında bu çabalarımızın müşahhas neticelerini almaya başlayacağız." ifadelerini kullanmıştı.
Düşünce kuruluşu Stratfor, söz konusu hamlenin başka ülkelerin katılımıyla bir dalga oluşturması halinde, yeni bir küresel sistem değişikliğinin yaşanacağını belirtmişti. Geçtiğimiz ay yayınlanan yazıda Türkiye'deki milli para gelişmelerini diğer ülkelerin de yakından izlediği vurgulanmıştı. Dolar'ın yükselişiyle başedebilmek için onların da aynı yolu izleyebilecekleri öne sürülmüştü. Erdoğan, 3 Aralık tarihinde yaptığı konuşmada, Rusya, Çin ve İran'a da ticaretlerinde kendi paralarını kullanmayı önermişti.
