Yılın ilk aylarında milyar dolarlık transferlerle dünya futbolunun gündemine oturan Çin, devlet destekli takımlarıyla adından söz ettirmeye devam ediyor. Derin Ekonomi Dergisi'nden Sernur Yassıkaya Çin'in Avrupa'yı zorlayacak futbol yatırımlarını değerlendiriyor.
Çin'in Devlet Başkanı Xi Jinping, 2014 yılında ilan ettiği futbol stratejisinin en önemli hedeflerinden biri ülkesini 2025'te dünyanın en büyük spor ekonomisi haline getirmek. 2015-2016 sezonunda da bu hedefi gerçekleştirmek için Avrupa kulüplerinden yaptıkları transferlerle ortalama 300 milyon dolara yakın bir bonservis ücret ödendi.
Türkiye Ligi'nden Burak Yılmaz, Ersan Gülüm, Demba ba ve Mbia gibi Avrupa'da piyasası olan oyuncuları transfer etmeleri de ülkemizdeki futbolseverlerin ilgisini çekmiş durumda.
Suportingintelligence.com editörü Nick Harris Çin'in bu yatırımlarla futbola olan ilgisinin son sürat devam edeceği görüşünde. Devletin futbol üzerindeki yoğun ilgisine dikkat çekerek Xi Jinping'in futbolu ulusal bir mesele olarak gördüğünü söylüyor. Öyle ki Çin'in geçtiğimiz ekim ayında yaptığı yayın ihalesi Çin Süper Ligi'ne yatırılan parayı gözler önüne seriyor. Bu ihale ile Çin Süper Lligi'nin 2016-2020 yılları arasında yayın hakları 1,25 milyar dolara, Chinese Media Capital'e (CMC) bağlı, spor yayınları konusunda uzman olan Ti'ao Dongli adlı şirket tarafından alındı. 2015 yılında ise Çin süper Ligi'nin yayın hakları 12 milyon dolara satıldı.
Çin Süper Ligi'ni (CSL) oluşturan futbol kulüplerinin çoğunun sahibi, ülke ekonomisini yön şirketlerden oluşuyor. Bunlardan ilki dünyaca ünlü e-ticaret sitesi AliBaba'nın kurucusu Jack Ma'nın da ortağı olduğu Evergrande Real Estate. Jack Ma aynı zamanda transfer sezonunun en hareketli kulüplerinden Guangzhou Evergrande'nin de sahibi. Guangzhou'nun son flaş transferi bilindiği gibi Aletico Madrid'ten 45 milyon dolar karşılığında alınan forvet Jackson Martinez'di.
Transfer piyasasının bir başka dikkat çeken kulübü Jiangsu Suning ise Çin, Japonya ve Hong-Kong'da 1600 mağaza ile hizmet veren dev perakende firması Suning Commerce Grup'a ait. Shangai SIPG ise başka bir dev şirket, Shangai International Port Grubu'nun sahip olduğu bir futbol kulübü. Şirket Şangay'daki tüm limanların işletmesini elinde tutuyor.
Çin Süper Ligi'nin bir başka dikkat çeken kulüplerinden Shandong Luneng'in hisselerinin çoğunluğu Luneng Grup'a ait. Kulüp yönetimi ise Shandong Electric Power Group Corporation'da bulunuyor. Bu şirket Çin'in Shandong vilayetinin en büyük elektrik dağıtım firması. Hem Luneng hem de Shandon Electric ise dünyanın en büyük elektrik hizmeti veren şirketi State Grid Corporation of China'ya bağlı.
Son olarak Çin Süper Ligi'nin dikkat çekici bir başka kulübü Beijing Guoan'ın hisselerinin büyük ortağı ise kamunun sahibi olduğu bir yatırım şirketi olan CITIC Grup. Pekin merkezli grubun kuruluşuna onay veren isim ise mevcut Çin ekonomisinin temellerini atan Deng Xiaoping. Görüldüğü üzere Çin futbolunun lokomotif kulüpleri diyebileceğimiz takımların hepsi bir şekilde devlet ile ilişkili ve neredeyse her sektör için bir kulüp belirlenmiş şekilde bir dağılım mevcut.
2008 yılından bugüne ekonomik krizin etkileri ile mücadele eden Avrupa futbolu, Çin'in keseyi sonuna kadar açan stratejisinden çekiniyor. Bu durum Çin'in UEFA'nın Finansal Fair Play kurallarına ve Avrupa kulüplerinin finansal istikrarına meydan okuduğu şeklinde yorumlanıyor. Bu sebeple Avrupalı kulüpler iyi futbolcuları bünyelerinde barındırmak ve rekabetçiliği devam ettire bilmek için kesenin ağzını daha da açmak zorunda kalabilir.
