Mandalinada rekoltenin geçen yıl yaşanan soğuk ve don olayları nedeniyle düşmesi üzerine fiyatların artması tüketiciyi etkiledi. Seferihisar Mandalina Üretici Birliği Başkanı Cumhur Eriş, bu yıl üretici açısından fiyatların iyi olduğunu ancak rekolte düşüklüğü sebebi ile artan fiyatların tüketiciye katlanarak ulaştığını ifade etti. Eriş, bu yıl malın eksikliğinden dolayı değerli olduğunu kaydederek, “Bu yıl üretici yine mutlu değil. Geçen sene malın değersiz oluşundan dolayı mutlu değildi, bu sene ise mal değerli ama mal yok .Bu da üreticiyi mutlu etmiyor” diye konuştu.
Devletin ihracatı desteklediği gibi tarımı da desteklemesi gerektiğini ifade eden Eriş, “Mandalina sektöründe bu işin olması için beş unsur var. Bunlardan bir tanesi üretici diğeri üreticiden malı alan tüccar, ondan bu malı alan halci ve ondan alan perakendeci ve en son da tüketici. İşte tüketici serçe parmağı gibi zayıf, üretici güçlü baş parmak ama üreticinin baktığı yön yanlış. Üretici toprağa bakıyor yani toprakla ilgileniyor, ama paraya bakan diğer unsurlardan haberdar değil.
Bu nedenle burada sanıyoruz ki üreticiden tüccara, tüccardan hale, halden markete, marketten de tüketiciye gidiyor diye fiyatı artıyor. Hayır efendim, üreticiden tüccara giderken üretici mutsuzken tüccar da mutsuz bunu alan halci zaten yüzde 8 komisyonunu yasal olarak alıyor. İşte burada mutlu olan altın yüzüğü takan marketler. Marketler bu konuda düzenleme yapılması gereken en önemli yerler. Biz Mandalina Birliği olarak tüccar felsefesini ortadan kaldırdık. Şimdi biz hem üretici hem de tüccar gibi ürettiğimizi satmaya başladık, yani sanki tüccar gibi sahaya girmeye başladık" dedi.
Eriş, "Mandalina üreticiden 50-60 kuruşa çıkıyor. Buraya gelinceye kadar komisyon farklı alınıyor. Vatandaşlar aslında şu mandalinayı 1 TL'ye alması lazım. Ama aracılar kazanıyor" şeklinde konuştu.
Vatandaşlar ise mandalinayı aracı kurumlardan dolayı yüksek fiyata aldıklarından yakındı. Kimi vatandaşlar üreticinin de kazanmadığını kimisi de en zor durumda olanın tüketici olduğunu belirtti. Vatandaşlardan biri şunları kaydetti:
“Fiyat çok pahalı, fazla alamadım. Yarım kilo aldım, 3 TL'ye. Hayat pahalı. Aradakiler biraz kazanıyor, pazarlayanlar kazanıyor. Ucuz yerlere gidiyor insanlar mecburen. 25 TL para harcadım üç torba var. Ekonomik olarak memur, emeklinin geçimi çok zor. 50 TL'ye peynir, zeytin almadan gidiyor insanlar. Orta halli bir insan nasıl 50 TL'ye alışveriş yapar. Çiftçiye, üreticiye verilen para çok az, onların emeği bu kadar değil. Tabi mazot parası derken buraya gelene kadar fiyat artıyor. Çiftçi, üretici kazanmıyor. Yetkililer motorini indirirse belki üretici de kazanır, ekmek yer.”
Mahsulün geçen seneye göre az olduğu için fiyatların yüzde 50 arttığını ifade eden pazarcılar ise işçi, nakliye parasının da eklenmesiyle tüketiciye yüksek fiyatla ulaştığını kaydetti.
Öte yandan tüketiciye mandalinanın iyisini seçmeleri açısından tavsiyelerde de bulunan Abdulkadir Akgün, “Mandalinayı seçerken kırmızı olmasına dikkat edecekler. Özellikle kırmızı olacak. Sarı, limon renginde mandalina zaten işletmeye girmiştir ya da ilaçla sarartılmıştır. Mandalina yapraklı olacak” dedi.
