Rus-Türk Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 15. Dönem Toplantısı’nda iki ülke arasındaki ilişkiler masaya yatırıldı ve önümüzdeki döneme ilişkin önemli kararlar alındı. Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan’da düzenlenen toplantıya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, toplantı kapsamında Rusya ve Türkiye arasındaki bazı ticari engellerin kaldırılmasına yönelik fikir alışverişinde bulunduklarını ifade etti.
İki ülke arasındaki vize uygulamasında değişikliğin yakın olduğunu aktaran Novak, “Türk vatandaşlarına vize serbestliği sağlanmasına olumlu bakıyoruz. Hizmet pasaportu sahiplerine ve lisans sahibi araç kullanıcılarına vize serbestisi sağlanması için gerekli teklifleri Rusya Dışişleri Bakanlığına ilettik. Bu çalışmaların yakında sonuçlanacağı konusunda iyimseriz” ifadelerini kullandı. Novak, iki ülke arasındaki doğalgaz indirimi konusunun hala tahkimde olduğunu ifade ederek, “Bu konuyla ilgili müzakereler devam ediyor, ortak bir anlaşmaya varacağımızı umut ediyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde birinci ve ikinci hattın deniz kısmıyla ilgili inşaatın devam ettiğini hatırlatan Novak, “Yılsonuna kadar ikinci hattın kara kısmının protokollerini imzalama konusunda anlaştık” bilgisini verdi. Rus enerji şirketi Gazprom’un, Bulgaristan, Sırbistan ve Macaristan ile Türk Akım üzerinden doğalgaz temini konusunda anlaşma imzaladıklarını anımsatan Novak, şöyle devam etti: “Yunanistan ve İtalya’ya da doğalgaz temini konusunu yakın gelecekte değerlendireceğiz. Özellikle Güney Doğu Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacı için çalışmalarımız devam ediyor.”
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne Türk yatırımcıların ortak olmasının da oldukça önemli bir gelişme olduğunu belirten Novak, şunları söyledi: “Proje bugüne kadar belirlenen takvim doğrultusunda ilerledi. Projenin sadece Rus şirketleri ile değil, Türk şirketleri ile birlikte tamamlanacak olması iyi bir işaret. Neredeyse gerekli tüm lisans ve onaylar alınmış durumda. İnşaat için gereken son lisansın da alınmasını bekliyoruz. Sonrasında ilk beton da dökülecek.”
Türkiye ve Rusya arasındaki iş birliğinin sadece enerji alanıyla sınırlı kalmaması gerektiğini vurgulayan Novak, “Sanayi, tekstil, ekipman üretimi gibi alanlarda birçok ortak yatırımımız var. Finans alanında da Sberbank’ın DenizBank’a yönelik yatırımı söz konusu” dedi.
- DAHA FAZLA TİCARET VURGUSU
- Enerji, ulaştırma, tarım ve vize serbestisi gibi konu başlıklarına değinen Novak, “Gelecekteki ortak projelere ilişkin konuları ele aldık. Atılan adımlardan son derece memnunum. Geçen yıla göre ticaret hacmimiz yüzde 30 arttı ancak bu rakam bile potansiyelimizin çok altında” dedi. Novak, Türk ve Rus liderlerin ortaya koyduğu 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine ulaşmak için gerekli adımların atıldığını ve bu konuda iki ülkenin kurduğu ortak yatırım fonunun çalışmalarının hızla devam ettiğini bildirdi.
Toplantıda Türkiye’yi temsil edin Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci; Rusya ile Kasım 2015’ten sonra konan yasakların artık tamamen kaldırıldığını belirterek, “Fiili olarak yasağa tabi olan hiçbir ürün yok artık. Bazı ufak uygulamalar var, bunlara da karşı olduğumuzu Rus tarafına altını çizerek söyledik” dedi. Domates ithalatındaki uygulamaların Türkiye için sürdürebilir olmadığını belirten Zeybekci, “Çünkü bizim üzerimizde de siyasi baskı var. Bu baskı, Türkiye’deki ihracatçıların haklı tepkileriyle alakalı” diye konuştu. Zeybekci, iki ülke arasındaki 100 milyar dolarlık ticaret hedefine dikkat çekti.
Zeybekci, Rusya ile hizmet, sağlık, metalürji, makine ve teknolojileri, savunma sanayi, haberleşme ve ulaştırma gibi alanlarda teknik, teknolojik işbirliklerinin ve ortak üretimin son derece önemli olduğunun altını çizdi. Zeybekci, şunları kaydetti: Türkiye ile Rusya, birbirini tamamlama anlamında belki de dünyanın en uygun iki ülkesi. Bu iki ülkenin yer altı, yer üstü zenginlikleri, üretim kabiliyetleri ve dağıtım-tüketim ağlarına olan yakınlıklarını bir araya getirdiğimiz zaman 100 milyarlık dolarlık ticaret hacmi son derece kolay ulaşılabilecek bir hale geliyor.”
