Derin Ekonomi dergisi, Şubat sayısında çarpıcı birçok dosya var. Şüphesiz dikkat çeken dosyalardan biri de uydu aracılığıyla internet çalışmalarını kapsıyor. Esranur Eyupoğlu’nun imzasını taşıyan çalışmada; yüzde 45’i hale internet erişiminden yoksun olan dünyanın her tarafına bu hizmeti yaymaya yönelik çalışmalar anlatılıyor.
Uydu aracılığıyla internet dağıtımı ilk olarak 15 yıl önce başladı. Çift taraflı geniş bant bağlantısına olanak sunan ilk uydu, Fransa merkezli Eutelsat şirketi için Boeing tarafından yörüngeye fırlatıldı. Geçen yıllar içinde internet sağlayan uyduların sayısı oldukça arttı. Çalışmalar gittikçe hızlandı ve şimdi de internetin ciddi bir değişim sürecinde olduğu ortada. Dönüşümün nasıl gerçekleşeceğini zaman gösterecek.
SPACEX HIZLI İNTERNET SAĞLAYACAK
Fakat bu alandaki rekabete bakarak, uydularla dağıtılacak küresel internetin önemini anlamak zor değil. Google ve Facebook’un küresel internet çalışmaları malum. Bununla birlikte OneWeb, Telesat, Space Norway gibi telekomünikasyon şirketlerinin benzer projeleri Federal Communications Commission (FCC) tarafından onaylandı. FCC’ye izin almak için başvuranlardan biri de Tesla’nın CEO’su Elon Musk. Musk, kurucuları arasında yer aldığı SpaceX şirketinin dünya üzerindeki herkese düşük maliyetli internet hizmeti vermek için başlattığı Starlink projesi FCC’den onay aldı.
10 MİLYAR DOLARLIK PROJE
- SpaceX’in küresel internet projesi için 4.425 adet Starlink uydusundan ilk ikisini uzaya fırlattı. Bu iki prototip uydu, proje için atılan ilk adım oldu. Şirketin planı önümüzdeki yıllarda sınırlı sayıda uyduyla küresel interneti hayata geçirmek. Yeni bir sisteme sahip olan uydularla, geniş bantta yüksek hızlı internet servisi sağlanması amaçlanıyor. 10 milyar dolarlık bu proje kapsamında SpaceX, bu yıl ve 2024 yılları arasında iki aşamada uyduları uzaya gönderecek.
GECİKME SÜRESİ SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ BASİT
Günlük internet kullanımı için büyük bir faktör olmasa da gecikme süreleri özellikle online oyunlar ve görüntülü görüşme gibi alanlarda kullanıcı deneyimini oldukça kötü bir şekilde etkileyebiliyor. Uyduları yakın dünya yörüngesine konumlandırmanın ise kullanıcıların aklındaki gecikme süresi sorununu ciddi oranda azaltacağı düşünülüyor.
STARLİNK’İN RAKİBİ ÇOK
SpaceX’in karşı karşıya olduğu sorun gönderilecek uydu sayısı değil, küresel internet alanındaki rekabet. Çünkü hem FCC tarafından onaylanan pek çok proje var hem de X Development tarafından geliştirilen Project Loon, Starlink uydularının kendi uydularına karşı fiziksel bir tehdit oluşturacağı konusunda şikayetlerini dile getiriyorlar. SpaceX, bu iddialara karşı önlem alınacağını ve Starlink uydularının diğer uydulardan en az 31 mil daha uzağa konumlandırılacağını belirtiyor.
Küresel internet çalışmalarını hızla sürdüren şirketlerden biri de OneWeb. Google'ın eski yöneticilerinden Greg Wyler tarafından kurulan şirket, interneti uçaklar ve hızlı ulaşım araçları dahil dünyanın her noktasına taşımayı hedefliyor. Google ve Facebook’un uydular üzerinden internet erişimi sağlama projelerine rakip olan OneWeb’in kurucusu ve Başkanı Greg Wyler 2027’de tüm dünyaya uydu üzerinden internet erişimi sunmak istediklerini söylüyor.
- RUSYA’NIN ÇEKİNCESİ GÜVENLİK
- Coğrafi konumu ve internet ağının olmadığı ücra köşelerinin fazlalığından dolayı, Rusya küresel internet projesinde öne çıkan ülkelerden biri. Rus uzay ajansı Roscosmos, bu ağın kurulması ve uyduların yörüngeye yollanması için OneWeb ile bir ortaklık anlaşması imzaladı. Proje kapsamında 900 kadar uydunun Baykonur ve Guiana uzay merkezlerinden fırlatılacak Soyuz roketleriyle yörüngeye yerleştirilmesi planlandı. OneWeb ve Roscosmos’un 2015’te imzaladığı anlaşmaya göre, ilk uydu 2017’nin sonlarında gönderilecekti. Ancak bu tarih daha sonra Aralık 2018 ile Şubat 2019 arasına ertelendi.
