Mardin'in Midyat ilçesinde içinde ibadethane, silo, su kuyuları bulunan ve dehlizlerle geçişlerin olduğu yer altı şehrinde milattan sonra 2. ve 3. yüzyıla ait çok sayıda eser gün yüzüne çıkarıldı. Tarihi ve kültürüyle adeta açık hava müzesi konumundaki Midyat, binlerce yıllık taş evleri, hanları, camileri, kiliseleri ve manastırları ile ziyaretçilere büyülü bir atmosfer sunuyor.
İlçede, Ulu Cami Mahallesinde 2 noktada kazı çalışmalarının sürdüğü yer altı şehrini AA görüntüledi.
Çalışmaların hummalı bir şekilde devam ettiğini kaydeden Şahin, antik ve Orta Çağ'a ait yapıların bulunduğu yer altı şehrinin bölgenin parlayan yıldızı Midyat'ı taçlandıracağını belirtti.
Şahin, 1. ve 2. etabı bitirdikten sonra diğer etaplarda da kazıya başlayacaklarını bildirerek, kazı bitirilince yer altı şehrini kısım kısım turizme açmayı planladıklarını, bunun Midyat için önemli bir turizm destinasyonu olacağını sözlerine ekledi.
Yakın bir döneme kadar ahır veya kiler olarak kullanılan 3 odalı bir mağarada başlattıkları çalışmanın devasa bir yer altı şehrine doğru yol aldığını vurgulayan Tarkan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Şu anda yaklaşık yüzde 3'ünü kazdık ve temizledik. Yüzey araştırmalarında ilçenin tamamına yayıldığını tespit ettik." ifadelerini kullanan Tarkan, bu mekanların hepsinin dehlizlerle birbirleriyle bağlantılı olduğuna işaret etti.
"Yer altı şehri 1900 yıldır kesintisiz kullanılıyor. İlk yapılışı saklanma veya kaçış alanı olarak yapılmış. Bilindiği üzere Hristiyanlık 2. yüzyılda resmi din değil. Hristiyanlığı kabul eden aileler, gruplar Roma'nın zulmünden kaçmak için yer altındaki şehirlere sığınıyorlar ya da yer altı şehri oluşturuyorlar. Muhtemelen Midyat yer altı şehri de bu amaçla yapılmış yaşam alanlarındandı. Sadece sığınak değil, yer altında en az 60-70 bin insanın yaşamış olduğunu tahmin ettiğimiz bir alan."
Tarkan, şöyle konuştu:
"Altında farklı bir tarih yatıyor, farklı bir dönem var, üstü ise farklı bir tarih. Üsteki evler 17'nci, 18 ve 19'uncu yüzyıla tarihleniyorken altında bambaşka bir şehir var. O şehir ise 1900 yıllık bir şehir. Tamamı kazıldığında gerçekten dünyada ses getirecek bir yer altı şehri olacak. Kazı yaptığımız alanların benzer örnekleri Fransa ve İtalya bölgesinde var ancak çok daha küçük boyutlarda. Bu kadar geniş alana yayılmış bir şehir yok. Midyat yer altı şehri kapsadığı alan bakımından tek olacak."
Tarihi kaynaklardan şimdiye kadar milattan önce 9. yüzyılda 2. Aşurnasirpal döneminde bu şehrin haraca bağlandığı bilgisinin bulunduğunu belirten Yavuz, "Burası bir yer altı şehri. 3 bin ya da 4 bin yıla kadar da çekebiliyoruz. Tarih içinde tarih diyebileceğimiz Midyat'ta bu yer altı şehrinin yeniden gün yüzüne çıkarılmasının tüm dünyada ses getireceğine inanıyoruz." ifadelerini kullandı.