TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil: Her ay 2 Hürjet uçacak
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, jet eğitim ve hafif taarruz uçağı Hürjet’in 1-2 ay içerisinde bütünüyle ortaya çıkacağını, 18 Mart 2023’te ilk uçuşunu yapacağını açıkladı. Kotil, “İlk yıl 6-7 uçak yapıp, sonraki yıldan itibaren yılda 24 uçak yapmayı hedefliyoruz. 2025’ten sonra her ay 2 Hürjet hangardan çıkıp müşteriye teslim edilecek” dedi.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil, Hürjet projesinin geldiği aşama, seri üretim süreci ve Malezya’da katıldıkları ihaleye ilişkin sorularını yanıtladı.
Hürjet prototiplerinin imalatını yaptıklarını 1-2 ay içinde uçağı bütünüyle gösterebileceklerini ifade eden Temel Kotil, “18 Mart 2023’te de ilk uçuşu emniyetli şekilde yapacak. Tünelin ucuna, çıkışa geldik” dedi.
HÜRKUŞ’UN DEVAMI OLSUN DİYE ADINI HÜRJET KOYDUK
Hürjet için devlet proje açmadan çalışmalara başladıklarını belirten Kotil, şöyle konuştu: “Milli Muharip Uçak (MMU) yıllar önce planlandığı zaman aslında önce bir jet eğitim uçağı vardı. Hürkuş’un devamı olsun diye adını Hürjet koyduk. Sonra da MMU vardı. Niye bir silsile var? Hürjet daha küçük, daha düşük maliyetli, daha önce yapılabilir, üzerinde öğrendiklerimiz var. İkisi de süpersonik, aynı kategoride, biri küçük, diğeri büyük. Bunu yapmamızı Savunma Sanayii Başkanımız İsmail Demir söyledi. 2016 yılında göreve başladığımda ilk konuşmamız buydu. İlk yaptığım, Hürjet’in dosyasını, yapılan çalışmaları aldım, Yönetim Kurulumuza gittik. Yönetim Kurulumuz destek verdi ve Hürjet’e başladık.”
REKLAM
TUSAŞ Genel Müdürü Temel nKotil
1000 MÜHENDİS ÇALIŞIYOR
Hürjet Projesi’ni MMU’nun önüne koyduklarını dile getiren Kotil, burada öğrenilenleri milli savaş uçağına transfer edeceklerini söyledi. Temel Kotil, projeler üzerinde 2 farklı genel müdür yardımcılığının çalıştığını ve sürekli iletişim halinde olduklarını kaydetti. MMU ekibinin çok hızlı büyüdüğünü ve 1000 mühendisi geçtiğini anlatan Kotil, bu sayının 3 bine çıkacağını ifade etti. Kotil, Hürjet için bu kadar büyük bir ekibe ihtiyaç olmadığını aktardı. Temel Kotil, “Hürkuş’u yapmışız, Hürjet’i bitiriyoruz, arkasından Milli Muharip gelecek. Zaten sıra buydu. Hürjet yoktu süreçte. İsmail Demir Başkanım koyun dedi, koyduk. Bu arada da Savunma Sanayii İcra Komitesinde (SSİK) bizi onore ettiler, sipariş verdiler. Tabii sipariş bekliyorduk aslında ama 2018’den beri devamlı projeyi öz kaynakla götürmek o kadar kolay olmuyor. İletişim adına da olmuyor. O açıdan bizim için biraz duygusal boyutu da var.” diye konuştu.
REKLAM
YILDA 24 UÇAK YAPACAĞIZ
Projenin seyrine ilişkin de bilgiler veren Kotil, önce 4 prototip yapılacağını ve bunların uçuş testlerinde kullanılacağını söyledi. Kotil, “Seri üretim sürecinde ilk yıl 6-7 uçak yapıp, sonraki yıldan itibaren ayda 2, yılda 24 uçak yapmayı hedefliyoruz. Malezya ihalesi de 2025’te teslimat içeriyor. 2025’ten sonra her ay 2 Hürjet hangardan çıkıp müşteriye teslim edilecek.” dedi.
FOTOĞRAF15
Milli savaş uçağı TF-X'te ilk uçuş 2025 yılında gerçekleştirilecekken bir önemli gelişme ise Jet Tekamül ve Hafif Taarruz Uçağı HÜRJET'de ortaya çıktı.
Küresel çaptaki jet eğitim ve hafif taarruz uçağı ihtiyacının karşılanması amacıyla TUSAŞ öz kaynakları ile 2017 yılında başlatılan Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı (HÜRJET) Projesi’nde, prototip uçaklar için parça üretimi ve montaj faaliyetlerine başlanıldı.
USAŞ, HÜRJET Projesi kapsamında şu anda komponent seviyesi montaj faaliyetlerini sürdürüyor.
2022 yılı ortasına kadar Son Nihai Montaj (Final Assembly Line) geçmeyi planlayan TUSAŞ, yıl sonunda HÜRJET’i hangardan çıkartacak. HÜRJET’in, yer testlerinin ardından 18 Mart 2023’te ilk uçuşunu gerçekleştirmesi planlanıyor.
HÜRJET Projesi kapsamında, iki adet prototip uçabilir uçak ile test faaliyetlerinde kullanılmak üzere bir adet statik ve bir adet yorulma test uçağı üretilmesi planlanıyor. TUSAŞ, bahsi geçen test uçaklarının üretim faaliyetlerine ise ‘fiilen’ başlamış durumda.
HÜRJET, 1.4 Mach maksimum hız ve 45,000 ft maksimum irtifada görev yapacak şekilde tasarlanacak ve son teknoloji görev ve uçuş sistemlerini barındıracak.
9,8 metre kanat açıklığına sahip olacak uçak, geniş görev yelpazesi ve üstün yük kapasitesiyle de dikkat çekiyor.
Öte yandan 13 metre uzunluğa sahip HÜRJET'in menzili ise 2 bin 592 kilometre.
HÜRJET, baş üstü ve kaska monteli gösterge, dijital kontrollü uçuş sistemi, gelişmiş insan makina arayüzü, gece görüş uyumu, havada yakıt ikmali ile otonom operasyonlar için APU gibi çok sayıda özelliğe de sahip bulunuyor.
HÜRJET’in 2721 kg faydalı yük kapasitesine sahip Hafif Taarruz Uçağı modeli, ülkemizle birlikte dost ve müttefik ülkelerin silahlı kuvvetlerinde kullanılacakken,<br>hafif taarruz, yakın hava destek, sınır güvenliği, terörle mücadele gibi görevlerde kullanılmak üzere de silahlandırılacak.
Bu kapsamda havadan havaya Gökdoğan ve Bozdoğan füzesi ile SOM seyir füzeleri de uçakta kullanılabilecek.
Projenin halen devam etmekte olan kavramsal tasarım aşamasında, yapılan pazar analizinin ışığında tek motor ve çift motor alternatifleri değerlendirilerek motor sayısına karar verilecek.
Motor olarak ise HÜRJET’in prototip uçaklarında ve ilk seri üretim uçaklarında GE404 Turbojet Motoru’nun kullanılması planlanıyor. Proje kapsamında HÜRJET'in test ve değerlendirme faaliyetlerinde kullanmak üzere \"Hürjet 270\" adı verilen mühendislik simülatörü de geliştirildi.<br>Yapay zeka altyapısıyla donatılan simülatör, test pilotlarından alınan geri bildirimlerle Hürjet tasarımının ergonomisine katkı sağlayacak, ileride geliştirilecek eğitim simülatörü için de veri toplanmasına imkan sağlayacak.Simülatörle ayrıca pilotların test çalışmaları esnasında karşılaştıkları hataların anlık tespit edilmesine katkıda bulunulacak.
Birebir Hürjet kokpitinin daha az maliyetli parçalarından oluşan simülatör, son teknolojik gelişmeleri barındırıyor.
Gerçek zamanlı yazılımlar sayesinde, tasarım mühendisleri için pilot girdilerini gerçek uçuş senaryolarından alabilecekleri test imkanını sağlayan simülatör, sunduğu geniş görüş açısıyla ebat ve özellikleri bakımından mühendislik geliştirme simülatörü olarak savunma sanayisinde ilk olma özelliğini de taşıyor.<br>Uçağın ilk prototipinin 202
Türkiye'nin ilk yerli jetinde heyecanlandıran gelişme: Üretimine başlandı
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), milli imkanlarla geliştirilen HÜRJET Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı için üretim ve montaj faaliyetlerine başladı. 2022 yılı ortasına kadar son nihai montaja geçmeyi planlayan şirket yıl sonunda HÜRJET'i hangardan çıkartacak.
Hürjet’in de katıldığı Malezya’daki 18 uçaklık hafif taarruz uçağı ihalesine yönelik soruları da yanıtlayan Kotil, uzun süredir uçan rakip uçaklar karşısındaki iddialarını ortaya koydu. Bu yüzyılda bilgiye çok daha çabuk ulaşabildiğine işaret eden Kotil, şu değerlendirmelerde bulundu: “Gençliğimizde bir kuruluşun uçak yapabilmesi için bir tarihçeye sahip olması gerekiyordu. Daha önceden uçak yapmış, ona göre üretimler, testler gerçekleştirmiş olmak gerekiyordu. Bu 1970’lerin durumuydu, üstünden 50 sene geçti. Mühendislik yazılımları çok daha yetenekli, zamanla geliştiler. Yapay zekayla işler daha kolay, tarihçeye de pek ihtiyaç kalmadı. Çünkü bilgisayarda simülasyon yaparken gerçeğe çok yakın sonuç bulunuyor. Rüzgar tünelinde bunlar test ediliyor. Herkes yapabilir ama yapmak istemeniz gerekiyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın dirayeti olduğu için bunları yapıyoruz. Dirayet, finansman, arzu ve genç personel gerekiyor. Hürjet’e güveniyoruz. Herkesle yarıştırırız onu, her ihalede varız. Malezya ihalesinde de varız. Gidip anlatıyoruz yetkililere. Öyle bir teklif verip geri çekilmiş değiliz. Bu konuda Malezya’ya 3 defa ben gittim, şimdi dördüncü gidişimi yapacağım ve ürünümüze inanıyoruz.”
REKLAM
Uçağımıza güveniyoruz, herkesle yarıştırırız
Hürjet’in rakipleri karşısında en yeni teknolojilerle geliştirilip üretildiğine işaret eden Temel Kotil, şunları kaydetti: “Bir uçak 10 sene önce tasarlandıysa ben ona 10 sene sonra rakip uçak tasarlıyorsam benim uçağım ondan iyi olur. Kullandığımız metot, yaklaşımlar aynı ama 10 sene içinde değişen malzeme, imalat teknikleri var. Onun için son yapılan bir öncesinden iyi olur. Buna herkes inansın. Onun için Malezya ihalesinde varız, inşallah nasip olur. Kampanyamızı yürütüyoruz. Fiyatında da teknolojisinde de teslimatında da varız.”
FOTOĞRAF11
Hürjet'in simülasyon uçuşlarının da yer aldığı bir video paylaşan TUSAŞ geri sayımın başladığına da işaret etti.
Dikkat çeken açıklamada ''O kadar dolu ki toprağın şanla Bir değil, sanki bin vatan gibisin!\" HÜRJET için tarihe not düşüyoruz: 18 Mart2023'' ifadeleri yer aldı.
HÜRJET'İN ÖZELLİKLERİ NELER?<br><br>HÜRJET Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı, tek motorlu, tandem ve modern aviyonik suite sahip kokpiti ile üstün performans özelliklerini kullanarak kritik rol oynamak üzere tasarlanmıştır.
HÜRJET'in silahlı varyantı, geniş görev yelpazesi ve üstün faydalı yük kapasitesi ile muharebe alanlarında öenmli bir güç unsurudur.
Hürjet Projesi, Jet Tekamül Eğitimi kapsamında kullanılan T-38 uçakları ile Akrotim gösterilerinde kullanılan F-5 uçaklarının yerine Türk Hava Kuvvetleri envanterine dahil edilmek üzere başlatılmıştır.
HÜRJET'in bu özelliklerinin yanısıra;<br><br>-Hizmet süresi 20 yılı aşkın Jet Eğitim Uçaklarının yerine kullanılması,<br>
-Sayısı hızla artan 5. nesil uçaklar (TFX, F-35, vb.) ve güncellenen konfigürasyonlarına hitap edecek jet eğitim uçağı olarak kullanılması da hedeflenmiştir.
-TUSAŞ, eğitim uçağısistem üretimi ve tasarımında sahip olduğu maliyet etkin bilgi ve tecrübeyi kullanarak pazarda ortaya çıkan potansiyele yönelik HÜRJET Programını başlatmıştır.
TUSAŞ Hürjet için geri sayımı başlattı: 'Tarihe not düşüyoruz'
Türkiye Havacılık ve Uzay Sanayii'nin (TUSAŞ) resmi hesabından büyük heyecan veren bir paylaşım geldi. TUSAŞ'tan yapılan açıklamada, Hürjet için tarih verildi. Peki, Türkiye'nin yerli ve milli gururu Hürjet'in teknik özellikleri neler? İşte Hürjet'in özellikleri ve detayları fotoğrafları...
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunundaki amaçlar ile sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerezler kullanılmaktadır. Detaylı bilgi için çerez politikamızı inceleyebilirsiniz.
