Deprem gibi doğal afetler her yaş için korkutucu olabiliyor. Deprem anında ve sonrasında verilen tepkiler, depremi algılayış biçimi, depremin şiddetine bağlı olduğu kadar, aile fertlerinin kişilik yapılarına, değerlerine ve deneyimlerine göre de farklılık gösterebiliyor.
Özellikle deprem hakkında az ya da yanlış bilgiye sahip olmanın endişe katsayısını arttırabileceğini belirten Uzman Psikolog/Pedagog Dr. Reyhan Ateş Yücel, deprem ve çocuk psikolojisi ile ilgili önemli konulara dikkat çekti.
Çocukların doğal afetlerde psikolojik zorluklar yaşayabileceğini kaydeden Uzman Psikolog Dr. Yücel, “Korkuları artabilir, hırçınlıklar, uykusuzluk, karın ağrıları, ağlama nöbetleri gözlenebilir. Önemli olan çocuğun güvende hissetmesini sağlamaktır” dedi.
Çocuklar endişenizi görür ve hisseder
“Çocuklar deprem gibi korkutucu durumlar sonrasında tepkilerini anne babalarının davranışlarına göre biçimlendirir” diyen Medicana International İstanbul Hastanesi Uzman Psikolog Dr. Yücel, şu şekilde açıklamada bulundu:
- “Ebeveynlerinin yüz, mimik ve jestlerini takip edip korkulacak bir durum olup olmadığını kontrol ederler. Endişe duygusu birçok duygu durumu gibi bulaşıcı bir etkiye sahiptir. Çocuk, anne babasını gözlemleyerek endişe etmesi gerektiğini ya da her şeyin yolunda olduğunu öğrenir.
- Ebeveynlerin davranışları çocukların tepkilerinin belirleyicisidir. Ailelerin bu kriz anlarını mümkün olduğu kadar iyi yönetebilmeleri ve soğukkanlılıklarını koruyabilmeleri önemlidir. Ne düşündüğümüz nasıl hissedeceğimiz üzerinde bir etkiye sahiptir, düşünceleri organize etmek, karşılıklı konuşmak daha dingin bir duygu durumu yaratabilir.”
Deprem endişesiyle baş etmenin yolları
Uzman Psikolog Dr. Yücel, çocukların kendilerini güvende hissedebilmeleri için şu uyarılarda bulundu:
- “Öncelikle siz sakin ve soğukkanlı davranmaya özen gösterin. Deprem konusunda mutlaka konuşun, durumun nasıl hissettirdiğini, bundan sonrası için yapılabilecekleri ve düşüncelerinizi paylaşın. Deprem ile ilgili akıllarındaki tüm soruları sormaları ve cevap bulmaları konusunda destekleyici olun. Gerçekler kısa ve net olarak anlatılmalıdır. Çocukları televizyon haberlerinden uzak tutun. İleriye yönelik planların varlığı çocuğa iyi gelecektir. Hayatın devam ettiği ve rutinlere en yakın zamanda dönüleceğini bilmek onları rahatlatır. Güvenli ise okullarına geri dönmeli ve ders, ödev gibi günlük rutinlerini sürdürmeliler. Duygularını dışa vurmasına müsaade edin. Harekete dayalı oyunlar, gergin durumlar için son derece rahatlatıcı olabilir. Birlikte açık alanlarda harekete dayalı oyunlar oynayabilir, onun duygu ve heyecanını atmasına yardımcı olabilirsiniz. Unutulmamalıdır ki afet anlarında hepimiz güvende hissetmek isteriz. Belirsizliklerden ziyade kontrolün ailenizde olduğunu ve aileniz için en iyisini yapmaya çalıştığınızı ona hissettirin."
