Anket firmalarının öngöremediği politik güç: Youtube

görsel: steemit, ziggler

Bundan 2500 yıl önce Heraklitos’un ‘Aynı nehirde iki kere yıkanılmaz’ sözüne karşılık Nilüfer ‘Dünya dönüyor sen ne dersen de’ diyerek cevap vermiş. Zamanın ruhunu yakalamanın önemini anlatan bu iki sözün arasında bin yıllar olması, yöntemler değişse de insanın anlam arayışı ile arasındaki hikayenin aynı kaldığını da gösteriyor. Çok değil bundan 10 yıl önce bir video paylaşım sitesinin çocuklarımızın dünya görüşlerini şekillendirebileceğini, üstelik bunu da

Dünya’nın en ücra köşelerinden en kalabalık şehirlerine, insanın ayak bastığı bütün kıtalarda aynı güçle gerçekleştirebileceğini söylesek hep bir ağızdan ‘Yok artık daha neler’ cevabı ile karşılaşırdık.

Aynı soruyu 20 yıl öncesinde sorsak insanların merak ettiği ilk şey ‘video paylaşım sitesinin ne olduğu’ olurdu.

Nilüfer’in dediği gibi ‘Dünya dönüyor’ ve sosyal medya platformları bugün tarihte hiçbir yapının elde edemediği kadar büyük bir nüfuz alanına sahip. Henüz emekleme aşamasında olan bu yapılar bugün proxy savaşları yöntemi ile birçok ülkede karar verdikleri kişileri söz sahibi yapıyor.

Yarının dünyasında çok daha büyük bir güce sahip olacakları bir hanedanlığa dönüşecekleri ortadayken biz buna karşı ne gibi önlemler alıyoruz?

Dünya’da internet kullanan 18 yaş altı insanların %70’i Youtube’u günlük kullanırken bu rakam 18-44 yaş aralığında %90 civarında. Bu yıl youtube ilk kez reklam gelirlerini açıkladı. 15.5 milyar dolarlık yıllık geliri yaklaşık 100 milyar tl’ye tekabül ediyor. Üstelik bu rakama youtube music ve youtube premium gibi ücretlendirme üzerinden işleyen yapılar dahil değil.

Youtube’ın diğer medya kurumlarına göre en önemli gücü; her türlü demografik yapıdan insanın siteyi kullanmasıydı. Günlük ziyaretçi sayısı 1 milyarın üstünde olan sitenin aylık izleyici sayısı: 2 milyar. Her ay kürenin bambaşka kıtalarından politik spektrumu bambaşka milyarlarca insan belli amaçlarla siteyi kullanıyor.

Karşımızda giderek büyüyen bir tekel var ve bu günler henüz bu imparatorluğun emekleme aşamaları.

Şu an dahi Dünya’nın farklı kıtalarından milyonlarca genci istediği kalıba sokabilen bu şirketin yarın ideolojik savaşlar için vekalet vermesine gerek kalmayacak.

Halihazırda video paylaşım sitesinin ‘sıradaki video oynatılıyor’ kısmı bu ideolojik manipülasyonun en temel göstergesi. Bu algoritmayı geliştiren ekibin başındaki

Chalot’un dediğine göre: Algoritma kamuoyunun sandığının aksine izlediklerinize benzer içeriklerden ziyade izlediklerinizle aynı uzunluktaki videoları karşınıza çıkarıyor.

Algoritmanın en temel amacının; youtube’da geçirdiğiniz zamanı mümkün olduğunca uzatıp reklam gelirini arttırmak olduğunu söyleseler bunun aksine Youtube’ın bu algoritması gençleri radikal içeriklere doğru yönlendiriyor.

Harvard Üniversitesi’nden bir ekip geliştiricilerin ‘reklam’ üzerinden kurguladığı algoritma hikayesi ile aynı fikirde olmadığı için bunu test etmeye

karar verir.

Bu ekip; Brezilya’da aşırı sağın meteorik yükselişinin YouTube’un öneri motoru tarafından önerilen radikal videolar ile ilgili olup olmadığını, bu artışta youtube’un payının ne olduğunu test etmeye karar verdi. İlk olarak, Brezilya merkezli bir sunucuyu popüler bir kanala veya arama terimine girmek üzere programladılar, ardından YouTube algoritmasının ‘en iyi öneriler’ diye sunduğu videoları açıp her biriyle ilgili önerileri takip etmeye başladılar. Bunu binlerce kez tekrarlayan araştırmacılar bu sayede platformun kullanıcıları bir videodan diğerine nasıl taşıdığını izlediler. K

ullanıcılar youtube’da eğlence hakkında bir video izledikten sonra dahi YouTube’un önerilerinin genellikle Moura gibi göçmen karşıtlığı ve nefret söylemiyle dolu kanalları tercih ettiğini buldular.

En önemlisi ise, video paylaşım sitesinin bu videoları izleyen kullanıcılara bu tarz içeriğini dozajını sürekli arttırıp, tekrar tekrar göstermesiydi.

3. bölüm: Gitar videolarından politik eğilime