|
Halk Bank"taki "dikkat çekici" işlemler

Geçtiğimiz yıllarda bazı Avrupa ülkelerinde ve ABD piyasalarında açığa satışlar yasaklanmıştı. Bu yasakların hayata geçirilme zamanı; Avrupa"da Euro"nun çöküşüne dair senaryoların havada uçuştuğu ve ABD"de de finansal krizin en debdebeli olduğu günlerdi.

Bu yasağı getirirken de "piyasa istikrarı" adına bu işlemlerin durdurulduğunu en yetkili ağızlar dünya kamuoyuna açıklıyordu. Ve en başta kendi piyasaları olmak üzere tüm dünya bu yasaklamanın mantıklı olduğu konusunda hemfikirdi. Çünkü finansal piyasalara bağlı ekonomik çöküş söz konusuydu.

Finansal jargona hâkim olmayanlar için açığa satış ne demektir? Kısaca açıklayalım:

Açığa satış: Yatırımcıların ellerinde olmayan bir yatırım aracını "ödünç" olarak satması ve daha sonra piyasadan bu ödünç satılan malın geri alınmasıdır. Buradaki temel amaç; yüksek fiyattan sattığı enstrümanı düşen fiyatlar neticesinde daha düşükten alıp yerine koyarak, aradaki fiyat farkından para kazanmaktır. Yani açıkçı için fiyatlar ne kadar düşerse kâr o kadar büyük olur.

Şimdi gelelim bu konunun bizimle alâkasına;

17-27 Aralık tarihleri arasında borsanın piyasa değeri 77 milyar lira gerilemiştir.

Bu gerilemede özellikle operasyonun ilk günlerinde borsada yaşanan açığa satışlar kayıpları tetiklemiştir. Borsa normal dinamiklerinin dışında dezenformasyonun had safhada olduğu bir ortamda, "panik-atak" hareketlere terk edilmiştir.

Borsada işlem gören şirketlerin yarıdan fazlası taban olurken, doğruluğu teyide muhtaç dakikalık, spekülatif haberler havada uçuşurken, kontrolsüz açığa satışlar tüm hızıyla devam ederek "domino" etkisiyle borsayı çökertmiştir.

Benimde aralarında bulunduğum bazı piyasa profesyonelleri açığa satışlar geçici olarak durdurulsun diye feryat ederken, bu feryat yetkili makamlarca karşılık bulmamıştır.

Piyasanın içinden tanıdık bazı simalar (aslında açığa satışlardan gelecek komisyonlarla avuçlarını ovuştururken) açığa satışların yasaklanmasının etkin piyasa hipotezine ters olduğunu ve finans merkezi olma iddiasındaki borsaya bunun bir yara olacağını savunmaya çalışıyordu.

Hâlbuki unuttukları bir şey vardı. O da; hep örnek verdikleri Avrupa ve ABD"de açığa satışların geçici süreliğine durdurulduğuydu. Yoksa bizim borsamız ABD"den ve Avrupa borsalarından daha derin ve likitti de biz mi bilmiyorduk! Onlar bunu geçmişte yaptılar. Bizde yapabilirdik.

Ama biz açığa satışlara önlem almak yerine, borsanın 60 binlere hızla gerilemesini izlemeyi tercih ettik.

Özellikle Halk Bank üzerinde yaşanan açığa satış işlemlerine sınırlama getirilebilirdi. Ama piyasanın tüm çağrılarına rağmen bu sınırlama yapılmadı. Ve Halk Bank hissesini her fiyattan satanlara ilerleyen zaman diliminde daha aşağıdan alma fırsatı verildi.

Açığa satışa konu olan hisselerde 16 ile 27 Aralık arasındaki açığa satışların toplam tutarı 4 milyar liranın üzerinde, açığa satışların toplam işlem hacmi içerisindeki oranı ise yüzde 15"in üzerindedir.

Söz konusu tarihler arasında ise Halk Bank"taki açığa satışların toplam tutarı 900 milyon lira civarında iken, açığa satışların toplam işlem hacmi içerisindeki oranı da yüzde 18"ler seviyesindedir.

İşte bu açığa satışlar gerek piyasa, gerekse Halk Bank"ı adeta eritmiştir. İlgili tarihler arasında borsanın piyasa değerinin 77 milyar lira gerilemesinde, Halk Bank"ın piyasa değerinin 5,2 milyar lira erimesinde açığa satış işlemleri domino görevi görmüştür.

Bu nedenle; süreç öncesinde ve süreç içerisinde yüklü miktarda açığa satış yapanlar yetkili makamlarca incelenmelidir. Özellikle açık satış rekoru kıran Halk Bank üzerinde dikkat çekici bir şekilde açığa satış yapan kurumlar mercek altına alınmalıdır.

İşte o zaman birilerinin bu operasyonlardan haberi var mıydı, yok muydu anlarız...

10 yıl önce
Halk Bank"taki "dikkat çekici" işlemler
Suriyeliler
Yeşil-meşil derken
Sosyal medya özgürlükçü mü demiştiniz?
Türkiye dünya ıspanak üretiminde dördüncü
Kara dinlilerle milletin savaşı