TÜİK, dış ticaret verileri ile iş kayıtları sisteminde yer alan girişimlerin ana faaliyet türü ve çalışan sayısı bilgileri eşleştirilerek, dış ticaret yapan girişimlerin özellikleri elde ediyor ve yılda bir kez yayınlıyor. 2020 yılına ilişkin istatistikler de geçtiğimiz çarşamba günü yayınlandı. Bugün kısaca son istatistikleri analiz edelim.
TÜİK tarafından derlenen verilere göre, 2020 yılında 97.705 girişimin ihracat, 73.591 girişimin de ithalat yaptığını görüyoruz. Bu girişimlerden mikro ölçekli olanlar toplam ihracatın %20,4’ünü yaparken, küçük ölçeklilerin payı %18,9 olmuş. Geriye kalan kısımda orta ölçekli girişimler toplam ihracatın %17,9’unu yaparken büyük ölçekli girişimlerin toplam ihracattaki payı %42,8 olarak gerçekleşmiş.
Diğer yandan toplam ithalatın da %56’sı yine büyük ölçekli girişimler tarafından gerçekleştirilirken orta ölçekli girişimlerde bu oran %17,5.
Türkiye’nin sanayi üretimi pandemi dönemindeki aksamalara rağmen güçlenmeye ve ana ihracat kalemi olmaya devam ediyor. Girişimlerin ana faaliyet kollarına göre baktığımızda toplam ihracatın %56,4’ünü sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler gerçekleştirmiş. Onu %39,8 ile ana faaliyeti ticaret olan girişimler takip ediyor.
Her ne kadar dönem dönem siyasi konularda sorunlar yaşansa da Avrupa Birliği halen en önemli ticaret ortağı olma özelliğini koruyor. Örneğin, 2020 yılında ana faaliyeti sanayi olan girişimler toplam ihracatlarının %47,1’ni AB27 ülkelerine yapmış. Diğer yandan toplam ihracatlarının %12,7’si de AB üyesi olmayan Avrupa ülkelere.
Ana faaliyeti sanayi olan işletmelerin toplam ithalatının %38,1’i AB 27 ülkelerinden olurken ana faaliyeti ticaret olan işletmelerin toplam ithalatının %32’si AB 27 ülkelerinden.
Yukarıdaki verilere bakarak Avrupa Birliği’nin Türkiye’nin dış ticaretinde ne denli önemli bir pazar olduğunu bir kez daha vurgulamakta yarar var. Öte yandan AB ile ticaretimizi olumsuz etkilemesi muhtemel bir konu olan Yeşil Mutabakat konusunda da kat etmemiz gereken mesafeler olduğu aşikar. Geçtiğimiz ay Ticaret Bakanlığı, Yeşil Mutabakat Eylem Planını yayınlamıştı. Şimdi hiç vakit kaybetmeden söz konusu eylem planındaki unsurları hayata geçirmeli ve girişimlerimizin gücünü artırarak AB pazarındaki payımızı artırmalıyız.
