İyi bilinen küre dünya gitti. İyi bilinmeyen kare dünya geldi. Kare dünya bir ülkedir, bir ülke her ülkedir. Kare dünyada zaman, mekan ve teknoloji farkı kalktı. Artık dünyada birbirine uzak ülke yok. Bir ülke kurum ve kuruluşlarıyla, her ülkede olmazsa, kare dünyada kendine kalıcı bir konum elde edemez. Bir ülkede olmak için, her ülkede olmak gerekir. Bir ülkeyi her ülkeye, dünya değeri olan, ekonomik ve kültürel kurum ve kuruluşları taşır.
*
Yirminci yüzyılın başında kurulan Harvard Business School, Yönetim ve İşletme Bilimlerinin Harb Akademisi ve en önemli, kültür taşıyıcısı kuruluşların başında gelir. Kare dünyanın bütün kurum ve kuruluşları, HBS''u izlerler. Harvard Business Review, HBS''un kuramsal ve uygulamaya dönük, öncü çalışmaların yer aldığı, yılda on sayı yayınlanan yarı akademik dergisidir. Dünyada onu aşkın dilde okuyucularına ulaşan derginin, dilleri arasına Türkçe de katıldı. Kasım sayısında, benim ''Küre Dünyanın Kare Dünyaya Dönüşmesi ve Yeni Vizyon Arayışları'' başlıklı bir yazım var.
Peter Drucker''dan Gary Hamel''e, yönetim bilimleri çevresinden ustaların, çalışmalarına önem veren HBR, dünyayı kareleştiren odakların önde gelenlerindendir. İlk defa Harvard Üniversitesi''nde düzenlenen MBA eğitimleri, bütün dünya üniversitelerinin, vazgeçilmez yönetim ve işletme yüksek lisans programları haline geldiler. Artık dünyanın hiçbir yerinde, MBA programlarının olmadığı İİBF''si ve HBR dergisinin girmediği üniversite yok.
*
Dünyanın kareleşmesi ve üzerindeki örtülerin kaldırılması, sanayileşmeden daha önemli ve daha etkili değişmelere yol açan, bir ekonomik ve kültürel dönüşümdür. Kare dünya bırakın babaları, büyük kardeşlerin, küçük kardeşleri tanımakta zorluk çektikleri bir dünyadır. Hiyerarşi ve bürokrasinin sıfırlandığı, kurum ve kuruluşlar, her gün yeniden doğuyorlar. Ürün, hizmet ve bilgi üretimine yeni boyutlar kazandırmak için, işletmeler verimliliğin peşinden, olimpiyat rekorları kılan atletler gibi koşmaktadırlar.
*
Küre dünyanın deniz gemilerinin kaptanları, Amerika gibi, dünyada yeni kıtalar buldular. Kare dünyanın uzay gemilerinin astronotları da dünya gibi, evrende yeni gezegenler bulacaklar. Küre dünya kıtaların dünyası oldu. Kare dünya ise, gezegenlerin dünyası olacak. Kare dünyanın bütün ülkelere dağılan tedarikçi, ortak, çalışan ve müşteri ağları, küre dünyayı yeniden yapılandıracaklar. Yeni kaldıraç, savurganlıktan bütünüyle arındırılmış, mükemmel ötesi bir verimlilik ve yenilik yolculuğudur.
*
Kare dünyada coğrafya belirleyici olmaktan bütünüyle çıktı. Ülkelerin iç ve dış politikalarını coğrafyaları belirlemiyor. Çin Amerika''ya komşu oldu. Amerika''daki yabancı öğrencilerin başını Çinliler çekiyor. MBA programları ve HBR''nün Çincesi, Çin''de büyük ilgi görüyor.
Kare dünyanın yolları, küre dünyanın yollarından daha hızlı ve daha akışkandır. İpek Yollarının yerlerini havayolları, kervansarayların yerlerini de havaalanları aldı. Limanlar dünyanın sahillerine, havaalanları ise, dünyanın heryerine kurulur.
*
Küre dünyada herkesin bildiği sorunlara, kare dünyada kimsenin bilmediği çözümler aranır.
*
Küre dünyada bir akıldan yararlanılırsa, kare dünyada bin akıldan yararlanılır.
*
Kare dünya, eksiksiz bir takım oyunudur.
*
Kare dünyada herkes herkese bağımlıdır.
