Diyalektik yöntem, hayatın her boyutunda, her şeyin karşıtlarıyla birlikte bulunmasına dayanır. Hegel ve Marks tarihi yorumlamada, Heraklit''ten beri, bilinen ve tartışılan diyalektik yöntemden yararlanmışlardır. Necip Fazıl''ın bir mısrasında vurguladığı gibi: “Her şey akar, su, tarih, yıldız, insan ve fikir.” Hayatın yaşanır kılınmasında, her şey değişir, hiçbir şey aynı kalmaz.
*
Hayatın akışında, karanlık aydınlığa, aydınlık karanlığa dönüştüğü gibi, başarı başarısızlığa, başarısızlık başarıya dönüşür. Çünkü, her başarısızlıkta bir başarı ve her başarıda bir bir başarısızlık vardır. Hayatın bir boyutunda kazanılan bir başarı,aynı zamanda bir başarısızlığın da başlangıcıdır. Başarının sürekli kılınabilmesi için, düşünce eylemle, eylem düşüceyle desteklenerek, hem yeni boyutlar kazanır, hem de birbirini büyütür.
*
Kalıcı başarı, çift başlı Selçuk kartalı gibi, iki başlı ve dört gözlüdür. İki göz içdünyanın güzelliklerine dönükken, iki göz de dış dünyanın zenginliklerine dönüktür. Kuşkusuz, iç dünyanın güzelliklerini yakalamada gösterilen başarılar, dış dünyanın zenginliklerine ulaşmada gösterilen başarılara yansır. insanların dış dünyalarının zenginlikleri, iç dünyalarının derinliklerinden kaynaklanır.
*
Her alanda kalıcı başarıları yakalayanlar, iç dünyalarının derinliklerini, dış dünyalarının zenginliklerine taşıyabilenlerdir. İç dünyaları derin olmayanların, dış dünyalarının zengin olması mümkün değildir. Çünkü, her iç dünyaya dönük bir düşüncenin, dış dünyayla ilgili bir eylem boyutu, her dış dünyaya dönük bir eylemin, iç dünyayla ilgili bir düşünce boyutu vardır. İç dünya dış dünyayı, düşüncenin eylemi içinde taşıdığı gibi taşır.
*
Hayatın her boyutunda, karşılıklı iletişim ve etkileşim içinde dünüşce eyleme güç katarken, eylem de dünüşceye zenginlik katar. Ekonomik, siyasal ve kültürel hayatta kalıcı yenilikler yapmada, diyalektif yöntemin gücü, düşünce ve eylem arasında iki yönclü etkileşim ve iletişimden kaynaklanır. Düşünce ve eylem arasındaki ilişki birleşik kaplar arasındaki ilişkiye benzer. Düşünce alanındaki gelişmeler, eylem alanındaki gelişmeleri gösterirler.
*
Düşünce ve eylem arasındaki iletişim ve etkileşim, sanat ve edebiyatla sürekli kılınır, her dönemde, değişik alanlarda yapılan sanat ve edebiyat çalışmaları, düşünce ve eylem arasındaki uyum ve düzeni sağlarlar. Sanat ve edebiyatla desteklenmeyen düşünce ve eylem kalıcı olmaz.
*
Yılın mevsimleri arasında yazları kışların izlemesi gibi, düşünce ve eylem arasında da sıcak ilişkileri soğuk ilişkiler, soğuk ilişkileri sıcak ilişkiler izler. Düşünce ve eylem süreklilik ve bütünlük içinde birbirini zenginleştirir.
*
Hayatı yaşanır kılanlar, açgözlülükleri büyütenlerin karşısına tokgözlükle çıkmasını bilenlerdir. Onlar ikiyüzlülüklerin önüne, açık yüreklilikle geçerler ve önyargıların üstesinden hoşgörüyle gelirler.
*
İnsanların düşünceleri ne ise, eylemleri de olur.
*
Düşünce eylemin habercisidir
