İran, ABD’nin ekonomik ambargosuna karşı dünya petrol ticaretinin can damarını keserek cevap vermeye hazırlanıyor. İran Devrim Muhafızları komutanlarından İsmail Kevseri, ülkesinin petrol satışının engellenmesi halinde Hürmüz Boğazı’ndan petrol gemisi geçişlerine izin vermeyeceklerini söyledi. Kevseri, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin önceki gün yaptığı değerlendirmeye destek olarak dün yaptığı açıklamada “Dünya petrolünün yüzde 20’si Hürmüz Boğazı’ndan geçmektedir. Dünyanın bu petrole ihtiyacı var. ABD’nin düşmanca her tavrı onlara pahalıya mal olacaktır.” dedi.
SÜLEYMANİ: ENGELLEYECEĞİZ
İran Devrim Muhafızlarının Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani de İran’ın petrol satışlarının ABD tarafından yasaklanması halinde bölgedeki petrol ticaretini engelleyeceklerini ifade etti. Süleymani, Ruhani’ye yazdığı, resmi haber ajansı IRNA’da yayımlanan mektupta, “Zamanında ve bilgece yaptığınız bu yorumlar nedeniyle ellerinizden öpüyorum. İslam Cumhuriyeti’nin iyiliğine hizmet edecek her politikayı uygulamak üzere hizmete hazırım.” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump, Mayıs ayında İran’la nükleer anlaşmadan çekilmiş ve ülkeye ekonomik yaptırımların yürürlüğe gireceğini açıklamıştı. ABD yönetimi bu kapsamda müttefiklerine baskı yaparak İran’dan petrol ithalatını Kasım ayına kadar durdurmalarını talep ediyor.
ABD: ASKERİ GÜÇ KULLANIRIZ
ABD, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidine karşı bölgede petrol ticaretini korumak için askeri güç kullanmaya hazır olduğu mesajını verdi. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon Sözcüsü Bill Urban petrol tankerlerinin uluslararası sulardaki seyrinin engellenmesinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu savunarak, “ABD deniz kuvvetleri ve bölgedeki müttefikleri, uluslararası hukukun serbest ticarete izin verdiği her yerde seyrüsefer özgürlüğünü savunmaya hazırdır.” ifadelerini kullandı.
- Avrupa’da gözaltı furyası
- İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin, Avusturya’yı ziyareti öncesinde Salı günü Viyana’daki İran Büyükelçiliği’nde çalışan İranlı bir diplomat Almanya’da gözatına alındı. Diplomat, İranlı muhalif Halkın Mücahitleri Örgütü’ne yakınlığıyla bilinen İran Milli Direniş Konseyi’nin Fransa’da Villepinte kentinde düzenlediği etkinliğe saldırı hazırlığı yapmakla suçlanıyor. Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, Ruhani’yle görüşmesinde olayın tamamen açıklığa kavuşturulmasını talep etti. İranlı diplomatın yanı sıra Belçika’da İranlı bir çift de olayla ilgili gözaltına alındı. Brüksel Savcılığı söz konusu çiftin Villepinte’de yaklaşık 25 bin İranlı’nın katıldığı etkinliğe yönelik saldırı planları yapmakla suçlandığını açıkladı. Fransa’daki İranlı muhaliflerin düzenlediği etkinliğe saldırı planı iddialarıyla ilgili olarak Fransa ve Belçika’da beş kişi daha gözaltına alındı. Sorgusu yapılan şüphelilerden ikisi serbest bırakıldı.
Alternatifi yok
Umman ve Basra Körfezlerini bağlayan Hürmüz Boğazı Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve İran arasında bulunuyor. Genişliği 54 kilometre olan boğaz, dünyanın önemli petrol geçitlerinden birisinin kapısı konumunda. Yıl boyunca bölgede üretilen tüm ham petrol ve diğer sıvıların yaklaşık yüzde 40’ı bu boğazdan geçiyor. Hürmüz Boğazı enerji taşımacılığı açısından alternatifi bulunmuyor. Kuveyt, Irak, İran, Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar ihraç ettikleri petrolü Hürmüz’den uluslararası pazarlara ulaştırıyor. Dünya sıvılaştırılmış gaz (LNG) ihracatının %66’sı ise Hürmüz Boğazından geçiyor. ABD Enerji Bilgi İdaresi’nin rakamlarına göre 2011’de Hürmüz Boğazı’ndan günde 11 milyon varil petrol geçişi sağlanırken, bu rakam 2016’da 18.5 milyona yükseldi.
Sünni din adamına suikast
İran’ın güneydoğusundaki Sistan-Beluçistan eyaletine bağlı Haş ilçesinde Sünni din adamı ve akademisyen Mevlevi Abduşşekur Terşabi’nin silahlı saldırı sonucu hayatını kaybettiği bildirildi. İran resmi ajansı IRNA’ya konuşan Haş Kaymakam Yardımcısı Muhammed Ahmedi Bolag, cinayetin ilçe halkı için üzüntü verici olduğunu belirtti. Bolag, “Abduşşekur Terşabi, akademik ve ilmi alanda seçkin isimlerindendi. Bölgede İslami birlik ve bütünlüğün savunucusuydu” dedi. İranlı yetkili, saldırganların kimliklerinin tespit edilerek yakalanması için çalışmaların sürdürüldüğünü kaydetti.
- Ruhani’den denge uyarısı
- İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Yukiya Amano’ya, nükleer anlaşmanın sürdürülememesi halinde Tahran’ın program konusunda farklı kararlar alabileceği uyarısında bulundu. Ruhani, “Ülkeler anlaşmadaki dengeyi korumalı” dedi.
