ABD, kritik su yollarındaki hakimiyeti ve kontrolünü sağlamak amacıyla hayata geçirdiği “seyir serbestisi” politikasını Güney Çin Denizi’nden, Hürmüz ve Bab’ül Mendep Boğazlarına uzatıyor. Bu çerçevede, İran ve Yemen arasındaki stratejik su geçiş yollarında sözde seyir güvenliğini sağlamak amacıyla Washington, Körfez’deki ve Batılı müttefikleri ile küresel bir koalisyon oluşturmayı hedefliyor. ABD, bölgeye komuta kontrol gemileri sevk ederken, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de bölgeye devriye gemisi yollayacak. ABD özellikle dünya petrolünün 5’te 1’inin taşındığı Hürmüz Boğazı’nı kuşatarak, İran’ı çevreleme ve Çin’i dizginleme stratejisini uygulamaya koyacak. Washington ve bölgedeki müttefikleri bu müdahale politikasını geçtiğimiz aylarda Umman Körfezi’nde hedef alınan petrol tankerlerini gerekçe göstererek meşrulaştırmaya çalışıyor. ‘Seyir serbestisi’ çerçeveli yeni müdahale politikasının önümüzdeki aylarda Doğu Akdeniz’e uzanması da bekleniyor.
TİCARİ GEMİLERE EŞLİK EDECEKLER
Bölgede güvenlik tehdidinin oluşmasında İran destekli Husiler’i suçlayan ABD, bölgeye komuta kontrol gemileri sevk etmek amacıyla Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de dahil olduğu bir plan oluşturdu. Geçtiğimiz günlerde tamamlanan plan çerçevesinde Amerika Birleşik Devletleri askeri gemiler temin edecek ve askeri koalisyon için gözetim çabaları sağlayacak. Koalisyon güçleri, ABD’ye ait askeri gemiler ve kendi ülkelerinin bayraklarını taşıyan ticari teknelerin etrafında devriye atacak.
ASKERİ GÜÇ KAPASİTESİ BELİRLENECEK
ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, bu ayrıntıları ABD Savunma Bakan Vekili Mark Esper ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile yaptığı görüşmelerin ardından duyurdu. Genelkurmay Başkanı Dunford, “Hatırı sayılır miktarda ülkeyle, Hürmüz ve Bab’ül Mendep Boğazları’nda seyir serbestisini koruma altına almak amacıyla ortak bir koalisyon oluşturulabilirliğini değerlendiriyoruz. Önümüzdeki haftalarda bu girişimi siyasi olarak destekleyecek ulusların belirleneceğini düşünüyorum. Daha sonra da askeri güçlerle kapasitenin belirlenmesi noktasında direkt olarak çalışacağız” dedi.
RİYAD’TAN HUSİ İDDİASI
Suudi Arabistan yönetimi, Eylül 2018’de, Husiler tarafından uzaktan kumandalı bir tekne ile petrol tankerine saldırı girişiminin engellendiğine ilişkin görüntüleri paylaştı. Yemen’deki Husi gruplarına ait olduğu iddia edilen bot görüntülerinin, ABD’nin bölgeye ilişkin ‘seyir serbestisi’ operasyonlarının başlamasına paralel olarak dünya kamuoyuyla paylaşılması dikkat çekti.
- Üçüncü safha D. Akdeniz mi?
- ABD’nin 11 Eylül 2001 terör saldırılarının ardından oluşturduğu “önleyici müdahale” doktrininin uluslararası sularda uygulanacak versiyonu olarak kabul edilen ‘Seyir Serbestisi’ Operasyonları’ ilk olarak Çin’e karşı, Güney Çin Denizi ve Tayvan Boğazı’nda, ABD donanması tarafından uygulanmaya başlamıştı. Washington şimdi bu operasyonları İran ve Afrika Boynuzu arasındaki alana genişletmiş durumda. Söz konusu su yollarıyla bağlantısı düşünüldüğünde ABD’nin üçüncü safhada hedefinin Süveyş Boğazı, Doğu Akdeniz ve Cebelitarık Boğazı’nı kapsayacak alan olduğu değerlendiriliyor. ABD ordusunun son dönemde Girit ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi eksenli askeri ve siyasi hareketliliğinin de bu amaca matuf olduğu belirtiliyor. Hatırlanacağı üzere İngiltere, ABD’nin talebiyle, AB yaptırımlarını kullanarak Cebelitarık Boğazı’nda Suriye’ye yol aldığı iddia edilen bir İran süper tankerine askeri operasyon düzenleyerek el koymuştu.
- İngiliz fırkateyni bölgede
- ABD’nin bölgede ‘seyir serbestisi’ politikasının devreye almasının ardından İngiliz medyası Kraliyet Donanmasına ait bir fırkateynin bölgeye konuşlandırıldığını yazdı. The Times gazetesi, HMS Montrose adlı fırkateynin Japonya’ya ait Pacific Voyager adlı petrol tankerine Hürmüz Boğazı’ndan Umman Körfezi’ne geçişinde eşlik ettiğini yazdı. Geminin konuşlandırılma sebebi olarak, İran’in İngiliz tankerlerine yönelik tehdidi gösterildi.
