Venezuela’yı hedef alan ABD öncülüğündeki darbe ve işgal girişimi dün eyleme geçirildi. Washington’un desteklediği darbeci lider Juan Guaido, dün başkent Caracas Caracas’taki La Carlota Hava Üssü yakınında etrafında 70 kadar askerle çektiği videoyu Twitter hesabından yayımlayarak askeri darbe girişimini ilan etti. Darbeci Guaido üç dakikalık videoda, bir zırhlı aracın önünde, bir grup askeri ve ev hapsindeki muhalif aktivist Leopoldo Lopez’i yanına alarak, halkı da sokağa çıkmaya davet etti. Guaido, “Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu devirme planının son evresinin başladığını” iddia etti. Venezuela hükümeti de muhalefetle bağlantılı bir grup askerin darbe girişimi başlattığını ve girişimin bastırılmaya çalışıldığını açıkladı.
MADURO: KAZANACAĞIZ
Askeri liderlerle görüşen Venezuela Devlet Başkanı Nicoals Maduro “Ordu komutanlarıyla konuştum, bana ve anayasaya bağlıklıklarını bildirdiler. Halkı, vatanı ve anayasal düzeni korumak için sokağa davet ediyorum.” ifadelerini kullandı. Halkı sokağa davet eden Maduro, “Halka, anayasaya ve vatana tüm sadakatini gösteren bütün komutanlarla görüştüm. Halkı, barışın zaferini sağlamak ve ve anayasal düzeni korumak için sokağa davet ediyorum. Kazanacağız!” ifadelerini kullandı. Venezuela Savunma Bakanı Vladimir Padrino Lopez de silahlı kuvvetlerin Maduro’nun yanında olduğunu söyledi. Darbeci askerlerin lideri olduğu belirtilen General Carlos Armas Lopez’in, Maduro’ya destek veren ordu güçleri tarafından gözaltına alındığı bildirildi.
VATAN HAİNLERİNİN EYLEMİ
Venezuela İletişim, Kültür ve Turizmden Sorumlu Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Rodriguez, Twitter hesabında, “sağ görüşlü muhaliflerle çalışan vatan haini” askerlerin küçük bir darbe girişiminin bastırılmaya çalışıldığı paylaşımını yaptı. Venezuela Kurucu Meclis Başkanı Diosdado Cabello da, halkı, Devlet Başkanı Maduro’yu savunmak için başkanlık sarayında toplanmaya çağırdı. Cabello, darbe girişiminde bulunan askerlerin toplandığı La Carlota hava üssüne müdahale edilmediğini de sözlerine ekledi.
SEFİL GİRİŞİM YENİLECEK
Venezuela Devlet Başkan Yardımcısı Tareck El Aissami, de Juan Guaido öncülüğündeki darbe girişimini başarısızlığa uğratmaya kararlı olduklarını belirtti. Asker ve sivil Venezuelalıların azami çabayla darbe girişimini alt edeceğine inandığını ifade eden El Aissami, “Bizim halkımız ve Bolivarcı ulusal askeri güçlerimiz, bu zavallı, sefil darbe girişimini yenecektir” dedi.
- 15 Temmuz’un kopyası
- Venezuela'daki darbe girişiminin, 15 Temmuz 2016'da Türkiye'yi hedef alan FETÖcü darbe girişimiyle benzerlikleri de dikkat çekti. Her iki darbe girişiminin arkasında ABD'nin açık desteği mevcut. Venezuela'da olduğu gibi FETÖ darbe girişiminde de hava üsleri ön plandaydı. FETÖcü darbeciler Akıncılar hava üssünü darbenin merkezi olarak dizayn etmiş, ve birçok FETÖ elebaşı o üste darbe girişimini yönetmeye kalkışmıştı. FETÖ’cü askerler Venezuela'da olduğu gibi İstanbul'da köprü ve ana yolları tanklarla kapatmışlardı.
Blackwater devrede
ABD’li katil özel güvenlik şirketi Blackwater’ın kurucusu ve Trump’ın önemli destekçilerinden Erik Prince’in, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu devirmek için bu ülkeye özel güvenlik birimleri konuşlandırılması teklifinde bulunduğu bildirildi. Irak’ta sivil ölümlerden sorumlu tutulan güvenlik şirketinin patronunun son birkaç aydır Trump’a yakın isimler ve sürgündeki Venezuelalı varlıklı muhaliflerden böylesi bir operasyon için yatırım ve siyasi destek arayışında olduğu kaydedildi. Reuters’ın birden fazla kaynaktan teyit ettirdiği hadisede Prince, ABD ve Avrupa’daki özel toplantılarda muhataplarına, Venezuelalı muhalif lider Juan Guaido için 5 bin paralı asker kiralanması planını anlattı. Erik Prince’in sözcüleri ya da yakın çevresi bilgi paylaşımından kaçınsa da konuyu yakından takip eden bir kaynak, istihbarat faaliyetleriyle başlayacak harekatın bir sonraki aşamasında Kolombiya ve diğer Latin Amerika ülkelerinden kiralanacak 4 ila 5 bin paralı askerin Venezuela’da konuşlandırılarak operasyon yapılmasının düşünüldüğünü aktardı.ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton daha önce Venezuela’yı hedef alan bir toplantıda “Kolombiya’ya 5 bin asker” yazılı bir notla görüntülenmişti. Konuyu yakından takip eden kaynaklardan biri, Erik Prince’in nisan ortalarına kadar toplantılara devam ettiğini aktardı.
Adım adım süreç
- * Venezuela'daki darbe girişimi süreci, Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'nun 23 Ocak'ta kendisini "geçici devlet başkanı ilan etmesiyle başladı. ABD Başkanı Donald Trump, aynı gün içinde Guaido'yu 'geçici başkanı' olarak tanıdığını açıkladı. Venezuela Devlet Başkanı Maduro ABD ile tüm diplomatik ilişkileri kestiklerini ve ABD'li diplomatların ülkeyi 72 saat içinde terk etmelerini söyledi.
- * Maduro hükümetini zayıflatmak isteyen ABD yönetimi, 28 Ocak'ta en önemli ekonomik adımını atarak Venezuela devlet petrol şirketi PDVSA'ya yaptırım kararı aldı ve Venezuela'nın ABD'deki 7 milyar dolarlık varlığını da dondurdu. Yaptırım kararını açıklayan Beyaz Saray Ulusal
- Güvenlik Danışmanı John Bolton'un elinde tuttuğu sarı not defterindeki "5 bin asker Kolombiya'ya" yazılı not hem sosyal medya hem de bölge basınında en çok tartışılan konu haline geldi.
- * ABD, yaptırım listesine her hafta yeni isimler eklemeye devam ederken, elindeki bütün ekonomik kartları da oynamaktan çekinmedi. Venezuela Merkez Bankası'nın, İngiltere Merkez Bankası'nda bulunan 1.2 milyar dolar altın rezervinin transferi, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın, İngiliz meslektaşlarına uyguladıkları baskıları nedeniyle engellendi.
- * Venezuela'da meşru yönetimin kendi kaynaklarını engelleyen ABD yönetimi, diğer yandan ise Guaido'nun talebine karşılık olarak "insani yardım" şovuna kalkıştı. Maduro yönetimi, insani yardım paravanı altındaki müdahale girişimine izin vermezken, Guaido taraftarı muhalifler, yardım konvoylarından bazılarını yakarak hükümete iftira atmaya çalıştı.
- * Meşru Maduro hükümetine destek Rusya ve Çin'den geldi. Rusya, 35 ton tıbbi malzeme ve 100'den fazla asker, Çin ise 65 tonluk tıbbi malzemeyi Venezuela'ya gönderdi.
- * Müdahale girişimleri başarısız olunca, sonraki adım olarak "elektrik sabotajı" başladı. Birkaç gün süreyle devam eden elektrik kesintilerinin arkasında, ABD tarafından finanse edilen ve Sırbistan merkezli faaliyet gösteren Otpor/Canvas hareketi olduğu ortaya çıkmıştı.
Dünyadan darbeye tepkiler
- Venezula'da darbeci lider Juan Guaido'nun açıklamasıyla başlayan darbe girişimine ilişkin dünyadan çeşitli tepkiler geldi. Trump yönetimi darbeye açık desteğini yinelerken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Ulusal Güvenlik Konseyini topladı.
- ABD DARBENİN YANINDA
- ABD Başkanı Donald Trump, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “ABD Venezuela halkının yanında” dedi. Trump mesajında “Venezuela’daki durumu çok yakından takip ediyorum. ABD, Venezuela halkının ve özgürlüğünün yanındadır” ifadelerini kullandı. ABD Dışişleri Bakanı Pompeo "Geçici Devlet Başkanı Juan Guaido, bugün Özgürlük Operasyonu'nun başladığını duyurdu. ABD hükümeti, özgürlük ve demokrasi arayışında Venezuela halkını destekliyor. Demokrasi yenilemez” sözleriyle darbe girişimine tam destek verdi. İngiltere Başbakanı Theresa May de darbeye destek verdi. Guadio'yu başkan olarak tanıdıklarını vurgulayan May, " Maduro rejimi sona ermeli" ifadelerini kullandı.
- PUTİN KONSEYİ TOPLADI
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Venezuela'daki durumla ilgili acil olarak Güvenlik Konseyi'ni topladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı da, darbe girişimine yönelik, “Şiddetten vazgeçme çağrısı yapıyoruz. Kan dökülmesinden ve düzensizlikten kaçınmak önemlidir.” açıklamasında bulundu.
- İSPANYA'DAN YARIM AĞIZ KINAMA
- İspanya'nın geçici hükümet sözcüsü Isabel Celaa, ülkede katliam yaşanmamasını umduklarını belirterek, "Venezuela'da yönetimin seçimle değişmesi gerektiği aşikar. İspanya hiçbir askeri darbeyi desteklememektedir" ifadelerini kullanmakla birlikte, İspanya ülkenin meşru lideri olarak Guaido'yu kabul ettiklerini belirterek dolaylı yoldan darbeye destek verdi.
- KÜBA VE BOLİVYA'DAN MADURO'YA DESTEK
- Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel ve Bolivya Devlet Başkanı Eva Morales ise, Twitter üzerinden yaptıkları açıklamalarda, Maduro hükümetine destek verdiklerini belirtti. Diaz-Canel, "Ülkeyi şiddet sarmalına sokmayı amaçlayan bu darbe hareketini şiddetle reddediyoruz. Venezuela halkının yanındayız." ifadelerini kullandı. Morales de "Venezuela'daki yabancı çıkarlara hizmet eden darbe girişimini kınıyoruz. Kardeş Maduro ve dost Venezuela halkının yanındayız." dedi. Brezilya, Arjantin, Şili ve Paraguay devlet başkanları ise Guaido’ya destek mesajları yayınladı.
