Tüpraş’ın dolar oyunu: Krediler yatırıma değil, dolar mevduatına yapılıyor

Tüpraş

Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu olarak gösterilen

’ın dolar oyunu “pes” dedirtti. Türkiye’nin ekonomide tarihi mücadele verdiği bir dönemde, bu kadar önemli bir sanayi kuruluşunun ihtiyacının ötesinde dolar mevduatı yatırımı yaptığı ortaya çıktı.

5,1 MİLYAR LİRALIK DOLAR ALIMI YAPTI

Tüpraş’ın Borsa’ya yolladığı halka açık verilere göre 2019 yılsonunda 8,7 milyar TL olan vadeli mevduat miktarı Haziran 2020 itibari ile 16 milyar TL’ye çıktı. Aynı dönemde dolar mevduatı ise 1,1 milyar TL karşılığı dolar iken 6,2 milyar TL karşılığı dolara çıktı. Yani Tüpraş bu dönemde 5,1 milyar TL’lik dolar aldı.

Tüpraş’ın döviz mevduatını bu denli artırmasının nedeni anlaşılamadı. Tüpraş’ın kredi çekerek döviz mevduatı yapmış olma ihtimalinin yüksek olduğu ifade edilirken, asli işinden değil, döviz yükselişinden para kazanmaya çalıştığı gerçeği ortaya çıktı.

Akaryakıt vergisinin yüzde 65’ini Tüpraş tek başına topluyor

Türkiye’de petrol ve doğalgazdan alınan yıllık 55-60 milyar liralık verginin yüzde 60’tan fazlasını Tüpraş topluyor. Ülkedeki akaryakıt pazarının yaklaşık yüzde 65’ini elinde bulunduran Tüpraş, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu’na göre; rafineri çıkışında uygulanan vergiyi de topluyor. Vergi Usul Kanunu’na göre; işletmelerin bir ayda yaptığı satışlar üzerinden elde ettiği vergiler için en geç bir sonraki ayın 26’sına kadar beyanname vermesi zorunlu. Tüpraş topladığı vergileri ortalama 40 günlük periyotlar şeklinde devlete ödüyor. Akıllara gelen soru şu: Satışta vergiyi peşin alan Tüpraş, 40 gün boyunca bu parayı nasıl değerlendiriyor ve nerelerde kullanıyor? Bu konuda şeffaflık sergilemeyen Tüpraş’ın vergi ödemesini daha hızlı yapması için önünde herhangi bir engel bulunmuyor.