ABD ve dünya havacılık tarihinin öncü kadınlarından biri olan Amelia Mary Earhart, kudretli yayıncı George Palmer Putnam ile önce fırtınalı bir ortaklık dönemi geçirir; ardından da bu ortaklık 1931'de evlilikle sonuçlanır. Sahip olduğu medya organları sayesinde, eşi Earhart'ın havacılıkta elde ettiği başarıları hem Amerikan toplumuna, hem de dünyanın dört bir köşesine adım adım duyuran Palmer, onun ün ve servete kavuşmasının ardındaki en önemli güce dönüşür. Birbirlerine karşılıklı olarak büyük bir ihtiras, hayranlık ve aşkla bağlı olan çiftin aralarındaki bağ, Earhart'ın -kazandığı baş döndürücü popülarite nedeniyle- bir ara bocalayıp, kendisi gibi havacılık öncülerinden olan Gene Vidal ile yaşadığı duygusal ilişkiyle gölgelenecektir. Ancak, kadınlar âleminin medar-ı iftaharına dönüşen cesur pilot, bu vahim hatasından kısa sürede döner ve kendisini bir "millî fenomen"e dönüştüren adama karşı sevgi ve saygısını yeniden kazanır. Her iki tarafı da gururlandıran dillere destan evlilikleri sonraki yıllarda herhangi bir kazaya uğramadan mutlu bir biçimde sürüp gider. Ta ki genç kadının Atlas Okyanusu üzerinde sonsuzluğa uçtuğu o yaz akşamına kadar…
1980'li yılların başlarından itibaren ülkesinde çektiği bir dizi sinema ve televizyon filminin ardından ilk kez 1988 yılında "Selam Bombay!" (Salaam Bombay!) adlı yapıtıyla uluslar arası piyasada görücüye çıkan Hintli yönetmen Mira Nair (Doğumu: 1957), ABD'nin en önemli millî kahramanlarından birinin hayatının kendisine teslim edildiği "Amelia" ile kariyerinde yepyeni bir dönüm noktasına imza atıyor.
1930'lardan itibaren gerek Amerikan toplumu, gerekse dünya kamuoyunda "cesur, girişken ve serüvenci kadın modeli"nin dört dörtlük bir örneğine dönüşerek özellikle hemcinslerine kendilerini aşma yönünde güçlü ilhamlar veren Amelia Earhart, başarıdan başarıya koştuğu hayatını, mesleğinin en verimli döneminde gelen feci bir kazayla noktalamıştı.
Özellikle kadın izleyiciyi hedefleyen yapımcılara "serüven"den "romans"a uzanan bir skalada son derece geniş manevra alanı sunan bu renkli hayat hikâyesi, anılan yönlerinden dolayı şimdiye kadar pek çok televizyon dizisi ve sinema filmine kaynaklık etti. Hattâ, geçen yıl sinemalarda izlediğimiz "Müzede bir Gece-2" adlı fantastik serüven filminde de (aktrist Amy Adams'ın canlandırdığı) Earthart, ünlü uçağı ve pilot kostümleri eşliğinde bu yüksek tempolu serüvenin en önde gelen figürleri arasında yer almaktaydı.
Fox Searchlight şirketi yapımcıları, Amerikan toplumundaki feminist etkisi hâlâ son derece canlı olan bu "yeni dünyalı Sabiha Gökçen"i çok uzaklardan gelen esmer tenli bir kadın yönetmene teslim ederek ticarî açıdan belirgin bir risk almış görünüyorlar; ancak çok uzun yıllardır batı ülkelerinde çalışan ve Hollywood tarzı biyografik film yapım işinin raconunu fazlasıyla öğrenmiş bulunan Nair'in de önüne konulan Amerikan sermayesini harcarken bu ağır sorumluluğun altında ezildiği söylenemez doğrusu… Son dönemlerde gitgide yükselen bir değer olarak genç kuşak aktristlerden Hillary Swank ve yılların eskitemediği deneyimli kurt Richard Gere'nin varlıklarından güç alan "Amelia", öyle aman aman muhteşem bir dramaturji sunmaksızın, standart bir biyografik filmin garantili başarı kalıplarını aynen tekrarlayarak, izleyiciyi hiç sıkmadan akıp giden vasatın üstünde bir yapım olmuş. Öyle ki ünlü yönetmen, senaryoya kaynaklık eden kitaplar ve kısmen de senaryosu kadınların ellerinden çıkma bu tarihsel hikâyeye gerek kendi kadınca bakışını, gerekse beyazperdedeki kıdemini hissettirdiği ustalıklı dokunuşlar yaparak kimi anlarda fark yaratmayı bile başarıyor. "Amelia"nın en fazla dikkati çeken artıları ise ele aldığı dönemin atmosferini büyük bir başarıyla yansıtan dekor ve kostümleri…
Sonuç olarak, insanoğlunun uçma sevdasının, Wright Kardeşler'in ilkel uçaklarından çağdaş jumbo-jetlere kadarki süreçte ne badireler atlatılarak günümüze ulaştığını anlatan, görsel açıdan etkileyici bir tarih dersi olarak ilgiye değer bir drama… Bu açıdan, özellikle havacılık tarihine ve eski moda uçaklara meraklı olanların ekstra bir keyifle izleyeceklerine inanıyorum.
AMELIA MARY EARHART (Doğumu: 24 Temmuz 1897, Atchinson-Kansas, ABD / Ölümü: 2 Temmuz 1937, Atlas Okyanusu-Howland Adası yakınları)
Kendi alanında bir çok rekorlara imza atmış olan ABD'li havacı ve yazar. "Atlas Okyanusu'nu uçakla tek başına geçen ilk kadın pilot" olarak dünya çapında ün kazanmıştır. Kansas eyaletindeki Atchinson kentinde dünyaya gelen Earhart, Birinci Dünya Savaşı sırasında askerî hastanelerde hemşirelik yaptı. Savaştan sonra hava taşıtlarındaki hızlı gelişmelerle yakından ilgilendi ve giderek bu alanda uzmanlaştı. 1928'de "Atlas Okyanusu'nu yolcu olarak geçen ilk kadın" olarak ilk kez medyanın gündemine geldi. 20-21 Mayıs 1932'de ise kendi kullandığı uçakla Newfoundland'den İrlanda'ya uçarak Amerika ve Avrupa kıtası arasındaki mesafeyi bu kez tek başına katetti. ABD'yi baştan başa geçtiği bir diğer rekor uçuşundan sonra, Ocak 1935'te, Newfoundland-İrlanda arasındaki mesafeden çok daha uzun olan Hawaii-California arasını yine tek başına uçan ilk kişi oldu. 1937'de ABD'li meslektaşı Fred Noonan ile birlikte Lockheed L-10 Electra modeli, çift motorlu bir uçakla dünya turuna çıktı. Medyanın büyük ilgi gösterdiği yolculuğun üçte ikisini tamamladığı bir sırada, uçağı Büyük Okyanus'un ortalarında kayboldu ve ne Earthart'ın, ne de Noonan'ın izlerine bir daha rastlanamadı. 20 Haziran 1938'de otoriteler her iki havacının resmen öldüğünü ilan ettiler. Earthart'ın rekorlarını kırarken kullandığı diğer uçaklar ve bazı kişisel eşyaları, günümüzde ABD'nin başkenti Washington'daki Smithsonian Müzesi'nde teşhir edilmektedir.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2009, ABD-Kanada ortak yapımı
Türü ve Süresi: Biyografik drama / 111 dakika
Yönetmen: Mira Nair
Senaristler: (Susan Butler'ın "East to the Dawn" ve Mary S. Lowell'ın "Sound of Wings" adlı biyografik kitaplarından uyarlamayla) Ronald Bass, Anna Hamilton-Phelan
Görüntü Yönetmeni: Stuart Dryburgh
Özgün Müzik Bestecisi: Gabriel Yared
Kurgucular: Allyson C. Johnson, Lee Percy
Yapım Tasarımcısı: Stephanie Carroll
Sanat Yönetmenleri: Nigel Churchell, Jonathan Hely-Hutchinson
Saç ve Makyaj Tasarımcıları: Karola Dirberger, Jordan Samuel
Kostüm Tasarımcısı: Kasia Walicka-Maimone
Oyuncular: Hillary Swank (Amelia Earhart), Richard Gere (George Putnam), Evan McGregor
(Gene Vidal), Christopher Ecclestone (Fred Noonan), Joe Anderson (Bill), Cherry Jones (Eleanor
Roosevelt), Mia Wasikowska (Elinor Smith), Aaron Abrams (Slim Gordon), Dylan Roberts (Leo
Bellarts)
İthalatçı Şirket: Tiglon Film
Dağıtıcı Şirket: Tiglon Film
İçerik Uyarıları: Bir kaç sahnesinde yüzeysel cinsellik/çıplaklık, yanı sıra da yine dizi cinsel içerikli diyalog içerdiğinden dolayı, 15 yaşından küçükler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun bir film değildir.
Resmî İnternet Sitesi ve Fragmanı: www.foxsearchlight.com/amelia/
Yıldız Puanı: * * 1/2
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2009, İsveç yapımı
Yönetmen: Tomas Alfredson
Oyuncular: Kåre Hedebrant (Oskar), Lina Leandersson (Eli), Per Ragnar (Håkan), Henrik Dahl
(Erik), Karin Bergquist (Yvonne), Peter Carlberg (Lacke)
İçerik Uyarıları: Kanlı şiddet sahneleri, yanı sıra da kısa bir çıplaklık ve kaba dil içerdiğinden dolayı, 18 yaşından küçük izleyiciler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun bir film değildir.
Yıldız Puanı: * * *
1982, İsveç'in başkenti Stockholm… Küçük Oskar'ın hayatı, kendi yaşlarındaki Eli'nin mahalleye taşınmasıyla birlikte değişir. Soğuktan pek etkilenmeyen bu beyaz yüzlü ve gizemli komşusuyla Oskar arasında güçlü bir arkadaşlık bağı oluşacaktır. Fakat Eli'nin gelişiyle eş zamanlı olarak çevrede cinayetler işlenmeye başlanır...
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2009, İspanya yapımı
Yönetmen: Pedro Almodóvar
Oyuncular: Penélope Cruz (Lena), Lluís Homar (Mateo Blanco / Harry Caine), Blanca Portillo
(Judit García), José Luis Gómez (Ernesto Martel), Rubén Ochandiano (Ray X)
İçerik Uyarıları: Cinsellik/çıplaklık, kaba dil ve uyuşturucu kullanımı içerdiğinden dolayı, 18 yaşından küçük izleyiciler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun bir film değildir.
Yıldız Puanı: * * 1/2
Karanlıkta yaşayan, yazan ve seven bir adam: Mateo Blanco… Kahramanımız, 14 yıl önce Lanzarote adasında geçirdiği korkunç trafik kazasında görme yeteneğiyle birlikte hayatının kadını Lena'yı da kaybetmiştir. O günden sonra, kendisini bütünüyle edebiyat ve sinemaya vererek, "Harry Caine" takma adıyla öyküler ve senaryolar yazmaya başlar...
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2008, Almanya-Avusturya-İsviçre ortak yapımı
Yönetmen: Philipp Stölzl
Oyuncular: Benno Fürman (Toni Kurz), Florian Lukas (Andreas Hinterstoisser), Joanna Wokaleg
(Luise Fellner), Georg Friedrich (Edi Reiner), Simon Schwarz (Willy Angerer)
İçerik Uyarıları: Genel olarak çok başarılı, içerik açısından temiz ve dağcılık sporu üzerine eğitici-öğretici bir film. Ancak, ürkütücü tırmanış görüntüleri ve bu spora ilişkin çeşitli tehlikeler sergilediğinden, ilköğretim çağındaki çocuklar için rahatsız edici bir deneyim olabilir.
Yıldız Puanı: * * *
1930'larda dağcılık sporu tutkunu iki asker, Toni ve Andreas, ordudan ayrılıp, daha önce kimsenin tırmanamadığı Eiger Dağı'nın kuzey yamacına tırmanmak için yola çıkarlar. Gazeteler bu haberle çok ilgilenmektedirler...
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2009, ABD-Almanya ortak yapımı
Yönetmen: James McTeigue
Oyuncular: Jeong Ji-Hoon / "Rain" (Raizo), Sung Kang (Hollywood), Randall Duk Kim (Dövme
ustası), Jonathan Chan-Pensley (Yakuza Henchman), Yuki Iwamoto (Yakuza Couch)
İçerik Uyarıları: Kanlı şiddet sahneleri ve zaman zaman da kaba dil içerdiğinden dolayı, 18 yaşından küçük izleyiciler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun bir film değildir.
Yıldız Puanı: * *
Yeryüzünün en tehlikeli suikastçilerinden olan Raizo, çocukken, varlığı bile bir söylence olarak kabûl edilen gizli örgüt "Ozunu Klanı" tarafından sokaklardan alınıp bir ölüm makinesi olmak üzere eğitilmiştir. Raizo'nun en yakın arkadaşı klan tarafından acımasızca öldürülmüştür...