Pandeminin nispeten kontrol altına alınmasıyla bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de müzayede dünyası yeniden hareketlendi. Covid-19’un ortaya çıkmasından bu yana ilk defa bir müzayede yüz yüze olarak gerçekleştirilecek. Ankara’da 17 Temmuz 2021 saat 11.00’de Hotel Houston’da yapılacak olan müzayede, Nurhan Erkan–Korkut Erkan yönetimindeki Eski Zaman Sanat ve Kültür Merkezi tarafından hazırlandı. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan geniş bir yelpazeye sahip müzayedede, fotoğraf, davetiye, harita, yazma ve matbu kitap, Kur’an-ı Kerim’ler, efemera, kartpostal, gazete, broşür, fiskal, nümismatik, tablo, hat levhaları, madalya, nişan ve çeşitli objelerin olduğu 3000’den fazla seçkin eser yeni sahiplerine kavuşacak.
Koleksiyon değeri olan yüzlerce eserin bulunduğu müzayedede bazı eserler özellikle ön plana çıkıyor. Örneğin Mustafa Halim Özyazıcı’nın (1898-1964) iki adet hatıra defteri müzayededeki eserler arasında en dikkat çekenler arasındadır. 1920’li yılların başında tuttuğu günlük notlardan, gazete haberlerinden, yazı eskizlerinden ve hatıralarından oluşan bu defterler aynı zamanda şöhretli hattatın özel hayatına ve iç dünyasına da ışık tutuyor. Toplamda 340 sayfadan oluşan defterlerde hattatın talik, sülüs ve rik’a yazıyla kaleme aldığı muhtelif hat ve süsleme denemeleri de bulunmaktadır. Hat dünyasında hatırat ve günlük türü eserlerin azlığı dikkate alındığında hiç şüphe yok ki bu hatırat çok daha değer kazanmaktadır.
Hattat Halim Efendi gençlik yıllarını anlattığı hatıratı, kaleme alındığı dönemin izlerini de barındırmaktadır. 10 Ağustos 1921 günü karaladığı sayfaya “Muahede-i Sulhiye İmza Edildi” başlığını atarak Sevr Antlaşması’nın temsilciler nezdinde imzalandığını ve kendisinin bunu gazete haberinden öğrendiğini aktarıyor. 8 Haziran 1921 tarihli notlarında ise Ramazan Bayramı geldiğini haber vererek “senelerden beri bayramlarımızı hüzün ve teessürle karşılıyor ve daima daha iyi senelerin idrakini temenni ediyoruz” diyerek memleketin işgal altında bulunmasından dolayı yaşadığı üzüntüyü gösteriyor. Ancak Halim Efendi’ye göre şimdiki bayram öncekilere nazaran daha sevinçli geçmektedir. Zira vatan toprağını çiğneyen düşman mağlup olmakta ve peyderpey ülkeyi terk etmektedir.
Hattat Halim Efendi’yi umutlu kılan kısa bir süre önce Birinci ve İkinci İnönü Savaşlarıyla mağlup edilen Yunan ordusunun artık geriye çekilmeye başlamasıdır. Kendisinin savaş ile doğrudan ilgisinin bulunmamasından dolayı hatıratında bu olayların tarihi detayları yer almıyor. Fakat cephe gerisinde halkın bakış açısını yansıtması ve ileride şöhretli bir hattat olduktan sonra gölgede kalacak olan kişisel hayatının ortaya çıkarılması bakımından bu hatırat önemli bir eser olarak görülebilir.
Müzayede’de Meşrutiyet başlığı altında yer alan eserler içinde Hürriyet kahramanı Resneli Niyazi’ye ait berat, eşine yazdığı mektup, tapular, borç senedi, çeşitli yazışmalar, Manastır’da dağa çıkan gönüllülerin listesi ile öldüğünde ailesine teslim edilen eşyaların listesi başta olmak üzere 37 parça kıymetli belgenin yer aldığı koleksiyon lotu da öne çıkıyor.
Savaşlar, zaferler ve çeşitli yardım faaliyetlerini konu alan tarihi ve kültürel değeri olan ipek mendiller arasında Çanakkale Zaferi ve Balkan Savaşı’nın tasvir edildiği iki örnek müzayedede önem arz ediyor. Çanakkale Zaferi’nin anısına hazırlanan ve son derece nadir olan ipek mendilde ay yıldız ile Osmanlı arması, İttifak devletlerinin bayrakları, çeşitli motiflerle top, süngü ve tüfek resimleriyle Çanakkale ve çevresinin haritası görülüyor. Balkan Savaşı esnasındaki Bulgar mezalimini konu alan 1913’de Rumeli Muhacir-i İslam Cemiyeti’nin hazırladığı bir diğer ipek mendilde ise Balkan Destanı şiiri kaydedilmiştir.
Müzayedede Osmanlı sultanları, hanedan mensupları, devlet adamları ve paşaların tarihi fotoğrafları da yer alıyor. Bunlar arasında İttihat ve Terakki Cemiyeti liderlerinden Cemal Paşa’nın 1920-1922 yılları arasında Afgan ordusunun yapılanması için gittiği Kabil’de yerel kıyafetler içinde çektirdiği son derece nadir fotoğrafı, Sultan II. Abdülhamid devri paşalarına ait fotoğraflar, sadrazam Hüseyin Hilmi Paşa’nın fotoğrafı, İzmir suikastına dair fotoğraflardan oluşan koleksiyon ile son halife Abdülmecid Efendi’ye ait fotoğraflar da sergilenen ve tanıtılan eserler arasında yer almaktadır.
Mustafa Kemal Atatürk ve Kuva-yı Milliye liderleri hakkında verilen 5 Nisan 1920 tarihli idam fermanının sokak afişi ve buna karşı Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi ile 153 Anadolu müftüsü tarafından hazırlanan son derece nadir karşı fetvasının duvar afişi de müzayedede satışa sunulacak.
Müzayede yazma ve matbu kitaplar da görülmeye değer. Abdurrahman Hibri’nin Edirne’nin tarihi, mimarisi, topografyasını konu alan Enis’ül-Müsamirin (1360-1650) isimli yazma eseri ile halveti tarikatı şeyh Şaban-ı Veli dergahından şeyh İbrahim Şevki Efendi’nin 1893 senesinde Seyyid Muhammed Kâmil tarafından istinsah edilen yazma divanı öne çıkıyor. Ayrıca Osmanlıca kitaplar, salnameler, erken Cumhuriyet dönemine ait kitapların yanı sıra yemek kültürü, astronomi, iktisat tarihi, tasavvuf kültürü, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı, devrimler, şiir ve edebiyat dünyasına dair pek çok ilk baskı ve imzalı kitap da müzayedede listelenen eserler arasında bulunuyor.
Müzayedede Atatürk’ü konu alan fotoğraf, belge, doküman ve objeler de dikkat çekici. Aralarında Atatürk’ün asker, diplomat, siyasetçi (ismi açıklanmayan) yakın arkadaşına hediye ettiği Van işi ve Vahan usta imzalı gümüş tabaka öne çıkıyor. Yine Atatürk’ün imzasının bulunduğu İstiklal Savaşı madalya beratları ile Atatürk’ün Mareşal üniformasıyla ünlü fotoğrafçı Jean Weinberg tarafından 1926’da hazırlanmış portre fotoğrafı da müzayededeki seçkin eserler arasında yer alıyor.
