Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına ek tarifeler getiren kararnamesi “Beyaz Saray”da ve “Cumhuriyetçi Parti”deki “Küreselciler” ve “Ulusalcılar” arasında savaşı fena kızıştırdı. Trump’ın “Globalist Cohn” olarak hitap ettiği Ulusal Ekonomi Konseyi Başkanı Gary Cohn, “Beyaz Saray” ile “Wall Street bankerleri” arasında köprü vazifesi görüyordu.
“Goldman Sachs” eski CEO’su olan Cohn, Beyaz Saray’da Wall Street’i temsil ediyordu. Nitekim Vergi Reformu “Wall Street” mukîmlerine çok kıyak indirimler kazandırdı. Ancak, uluslararası ticaret savaşlarına yol açması beklenen çelik ve alüminyum ithalatına getirilecek ek tarifelerin Trump ile Wall Street arasındaki ‘şahane’ uyumu bozabileceği tartışılıyordu.
Tarifeler konusunda Beyaz Saray’daki iki kanat arasında şiddetli bir savaş yaşandı. Sonuç itibariyle “ticaret şahinleri” baskın çıktı ve Cohn’un temsil ettiği kanat kaybetti. Geçen Pazarki yazımda, Cohn’un istifa edebileceği ihtimaline yer vermiştim. Trump’ın ek tarife kararnamesini açıklamasının ardından Cohn istifa ettiğini açıkladı. Bill Clinton ve Barack Obama dönemlerinde Ulusal Ekonomi Konseyi Başkanlığı yapan Gene Sperling’e göre Cohn’un istifası Beyaz Saray’da uç kanatlar arasındaki politik gerilla savaşının sonucuydu.
Cohn’un istifasının Cumhuriyetçi Parti’nin Kongre’deki ana akım liderlik takımı arasında da kaygıyla karşılandığını ifade etmeliyiz. Trump’ın tarifelerine itiraz edenlerin tepkilerini en yüksek sesle dile getirenler ise senatörler Paul Ryan, Jeff Flake, Orrin Hatch ve Dick Durbin. İtirazcılar Beyaz Saray’da Ulusal Ticaret Konseyi başkanı Peter Navarro başta olmak üzere Çin karşıtı ticaret şahinlerinin ekonomik politikalar üzerinde etkili olmasından rahatsızlık duyuyorlar. Trump’ın ne yapacağı pek belli olmaz tabii ama Cohn’un yerine Navarro’nun getirilmesine pek ihtimal verilmiyor. Küreselcilere göre Navarro, Trump’ın sağ omuzunda durarak kulağına kötü şeyler fısıldayan bir şeytan, Cohn ise sol omuzdaki melektir.
Aslında Trump “Wall Street” ile köprüleri atmak istemiyor. Wall Street, Trump’ı zor duruma düşürecek finansiyal kozlara sahip. Bu yüzden Trump’ın Cohn’un yerine yine Wall Street’i tatmin edecek bir ismi getirmesi bekleniyor. Amerikan medyasında yer alan aday listesinde hem Cohn’a yakın olan, hem de Trump’a gayriresmi danışmanlık yapan CNBC programcısı Larry Kudlow ön plana çıkıyor. Ana akım Cumhuriyetçiler’e göre Cohn’un yerini en iyi Kudlow doldurabilir. Kısa aday listesinde vergi reformunda Cohn ile birlikte önemli katkı sağlayan eski lobicilerden Shahira Knight, FED eski yönetim kurulu üyelerinden (Dünya Yahudi Kongresi Başkanı Ronald Lauder’in damadı) Kewin Warsh, Beyaz Saray Bütçe ve Yönetim Ofisi Direktörü Mick Mulvaney ile Ekonomik Danışmanlar Konseyi Başkanı Kevin Hassett de var. “Goldman Sachs” eski yöneticilerinden Robert Steel de listede yer alıyor.
Cohn’un istifa kararıyla birlikte Beyaz Saray’dan gidenler listesi de epeyce kabardı. Ronald Reagan’dan bu yana ABD Başkanları arasında Trump ilk sıraya yerleşti. Diğer başkanlar döneminde Beyaz Saray’da bu denli bir boşalma yaşanmadı. Trump’ın rekoruna en yakın isim Reagan’dı. Ancak Trump döneminde Beyaz Saray’dan ayrılanların oranı Reagan döneminin iki katı. “Brookings Enstitüsü”nden Kathryn Dunn Tenpas’ın yaptığı bir araştırmaya göre, Reagan döneminde Beyaz Saray’dan gidenlerin kalanlara oranı yüzde 17, George W. Bush döneminde yüzde 6, Obama döneminde ise yüzde 9 idi. Trump’ın ilk yılında bu oran yüzde 34 oldu. 2017’de
“Ulusal Güvenlik Konseyi” dahil birçok birimden 28 kişi Beyaz Saray’dan ayrıldı. Cohn ile birlikte bu sayının artması bekleniyor. Beyaz Saray’da yaşanan istifaların Trump yönetimi için bir kaos ve zafiyet göstergesi olarak yorumlandığını söylemek gerekiyor.
