Bugün itibariyle Türkiye yeni bir döneme giriyor. 14 ve 28 Mayıs 2023 seçimlerinin tamamlanmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde kurulacak olan yeni kabineyi bugün akşam saatlerinden öğrenmiş olacağız. Öte yandan yeni bir döneme evvelki dönemden kalan halledilmesi gereken bazı konu başlıklarını da taşıyoruz. Bugünkü yazımda bu konu başlıklarına bir göz atacağız ancak ilk olarak 2023 ilk çeyreğine ilişkin büyüme verisine bir bakalım.

TÜİK’in verilerine göre 2023 yılının ilk çeyreğinde Türkiye ekonomisi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4, bir önceki çeyreğe göre ise %0,3 büyüdü. 6 Şubat’ta başlayan deprem fırtınasının etkisi altında geçen ilk çeyrekte elde edilen bu büyüme oranının beklentilerin oldukça üzerinde olduğunu ve önemli bir performansa işaret ettiğini belirtelim.

Öte yandan her ne kadar büyüme verisi önemli bir başarıya işaret ediyor olsa da alt kırılımlarında dikkat edilmesi gereken unsurlar var. Örneğin bu çeyrekte iktisadi faaliyet kollarına göre bakarsak sanayide bir daralma söz konusu. Benzeri şekilde tarım tarafında da belirgin bir daralma yaşanmış durumda. Bu iki sektördeki daralmaları dikkatle takip etmek ve sonraki çeyreklerde bu daralmaları terse çevirecek adımları şimdiden atmak gerekiyor.

Büyüme bileşenlerini gelir yöntemiyle incelediğimizde uzun süreden bu yana devam eden bir tartışmayı sonlandıracak bir veri gözlemliyoruz. 2023 yılının ilk çeyrek büyüme verisine göre işgücü ödemelerinin toplam büyümeden aldığı pay belirgin bir şekilde artmış durumda. Bir önceki çeyrekte %25,2’ye kadar düşen işgücü ödemelerinin payı bu çeyrekte %38’e yükselmiş.

Büyüme tarafındaki gelişmeleri yukarıdaki gibi özetlemek mümkün. Bununla birlikte önümüzdeki dönemde büyümenin kapsayıcı bir şekilde sürdürülmesinin de elzem olduğunu hatırlatmakta fayda var. Öte yandan bugün başlayan yeni dönemde kalıcı olarak çözüm bekleyen bazı problemler olduğunu da not edelim.

Bu problemlerin başında enflasyon var. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da son iki konuşmasında altını çizdiği üzere Türkiye’nin yeni ekonomi yönetiminin yeni dönemde bu sorunu kalıcı olarak çözmesi gerekiyor. Diğer yandan kronik cari açık probleminin son dönemde biraz daha derinleştiğini gözlemliyoruz. Artan cari açığının sürdürülebilirliğini tartışmaya açmadan bu konuda atılan kapsayıcı adımların sayısının artırılması gerekiyor.

Bir diğer başlık ise son dönemde yürürlüğe sokulan regülasyonlar. Bankaların son dönemde uygulanan bazı regülasyonlar nedeni ile kredi vermekten imtina ettikleri bilinen bir gerçek. Elbette kredileri selektif bir şekilde üretim, ihracat ve istihdam alanlarına yönlendirmek önemli ve uygulanması gereken bir politika tercihi. Ancak bu politikanın uygulanabilirliğini sürdürmek için bankacılık sektörünün yeniden kredi verme iştahını sağlayacak şekilde yürürlükte olan regülasyonların gözden geçirilip kademeli olarak yumuşatılması meselesini göz ardı etmemek gerekiyor.