Covid19 pandemisi ile beraber sadece sağlık alanında değil aynı zamanda küresel ekonomi alanındaki gelişmeleri de yakından takip ettiğimiz bir süreç yaşıyoruz. Elbette her ülkenin kendisini ilgilendiren kendine has ekonomik problemleri var. Ancak maalesef ABD’nin ekonomik sorunları hepimizi yakından ilgilendiriyor.
Pandeminin baş göstermesinin ardından ABD’de uygulanan destekleyici ekonomi politikaları yüksek enflasyonu da beraberinde getirdi. Elbette bu kadar genişlemeci para ve maliye politikasının olduğu bir ortamda yüksek enflasyonun konuşulması gayet normal. Ancak pandemi uzadıkça ve ekonomiyi destekleyici politikaları bir süre daha uyguladıkça bazı sorunlar da baş gösteriyor. Mesela enflasyonun kalıcı hale gelmesi gibi.
ABD’nin enflasyon hedefi %2. Ancak son veriye göre Haziran enflasyonu beklentilerin üzerinde bir şekilde %5,4 olarak gerçekleşti. Bazı FED üyeleri bunun ekonominin yeniden açılmasına bağlı bir şok olduğunu düşünüyor. Tıpkı FED Başkanı Powell gibi. Ancak bazı üyeler ve ekonomistler de enflasyonun kalıcı olabileceğini dolayısıyla çok dikkatli olunması gerektiğini ifade ediyor.
Burada bizi ilgilendiren konu ise FED’in politika değişikliğinin Dolar/TL kuru üzerinde oluşturacağı baskı. Eğer FED beklenilenden daha önce tahvil alımını azaltırsa ve faiz artırmaya başlarsa bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin daha dikkatli olması gereken bir döneme girmiş olacağız.
Hafta ortasında FED Başkanı Powell, ABD Kongresi’nde enflasyona ilişkin açıklamalarda bulundu. Powell, ABD enflasyonunun rahatsız edici bir seviyede olduğunu söyledi. Ancak yine de FED’in ekonomiyi destekleyici politikalarının devam edeceğini vurguladı.
Powell, enflasyonun şu andaki seviyesini “ekonominin yeniden açılmasına bağlı bir şok” olarak nitelendiriyor. Bunun aynı zamanda geçici bir durum olduğunu belirtiyor.
Pek çok ekonomi yorumcusu da Powell gibi mevcut enflasyonun geçici olduğunu düşünüyor. Ancak yine de çok emin olmamak lazım. Zira iktisadi literatürde “fiyat yapışkanlığı” diye ifade ettiğimiz bir durum var. Yani fiyatlar aşağı düşerken, yukarı çıktığı kadar hızlı hareket etmiyor.
Öte yandan hali hazırda ABD’nin son Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisi yıllık %7,31’lik bir artışa işaret ediyor. ÜFE’den tüketici fiyatlarına geçişkenlik olduğunu da biliyoruz. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde ABD enflasyonunda isabetli tahmin yapmak giderek zorlaşıyor. Zaten Powell de bu yüzden “Temel durumu ve ayrıca riskleri anlamaya gerçekten çabalıyoruz” diyor.
