Her dönem yakından takip ettiğimiz ve Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yayınlanan “Küresel Borç Monitörü” raporunun 2022 yılı ilk çeyrek versiyonu yayınlandı. Rapora göre küresel borç rekor seviyeye ulaşmış durumda.

IIF tarafından derlenen verilere göre hazırlanan raporda küresel borcun 2022 yılının ilk çeyreğinde 3,3 trilyon dolar artarak 305,3 trilyon dolara yükseldiğini görüyoruz. Böylelikle küresel borcun ülkelerin toplam GSYH rakamına oranı %348’e yaklaşmış oluyor. Bu oran 2021 yılının ilk çeyreğinin 15 puan altında ancak söz konusu dönem pandeminin yoğun etkisi altında geçmişti.

Küresel borcun alt kırılımlarına baktığımızda hanehalkına ait borçların 57 trilyon dolar, finans dışı şirketlere ait borçların 90,6 trilyon dolar, kamu borçlarının 88,3 trilyon dolar ve finansal şirketlere ait borçların da 69,4 trilyon dolar olduğunu görüyoruz.

Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu 206,7 trilyon dolara yükselirken gelişmekte olan ekonomilerin borçları ise 98,6 trilyon dolar oldu. Gelişmiş ekonomilerin borç artışı ağırlıklı olarak ABD kaynaklı iken gelişmekte olan ekonomilerdeki borç artışının ana kaynağı ise Çin.

Küresel borç artarken bir diğer risk ise faiz giderlerinin kamu gelirlerine oranındaki artış. Yani hem borç miktarı artıyor hem de borçların yapısı artık eskisine oranla daha yüksek faizli olarak şekilleniyor. Aşağıdaki grafikte görüldüğü üzere hem gelişmiş ülkelerin hem de gelişmekte olan ekonomilerin faiz giderlerinin kamu gelirlerine oranı son dönemde belirgin bir şekilde artış gösteriyor.

IIF’ın söz konusu raporunda Türkiye ile ilgili de önemli veriler var. Rapora göre GSYH’ya oranla Türkiye’de hanehalkına ait borçlar 3,4 puan azalışla %14,2’ye gerilemiş. Ancak finans dışı şirketlere ait borçların 2,2 puan artarak %74,4’e yükseldiğini görüyoruz. Benzeri şekilde kamuya ait borçlar da 3,4 puan artışla %44’e çıkmış. Finansal şirketlere ait borçlar da 3,6 puan artarak %33,7’ye yükselmiş.