Bir süreden bu yana enerji konusu Türkiye’nin önemli gündem maddelerinden birisini oluşturuyor. Elbette bunda Karadeniz’deki Sakarya sahasında yapılan 320 milyar metreküplük (bcm) etkisi çok büyük. Öte yandan görünen o ki, bir süre daha enerji konuşmaya devam edeceğiz geçen hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan rezerv miktarını 405 bcm olarak güncelledi.
Öncelikle ilk açıklanan 320 bcm rezerv miktarının enerji literatüründe “dev rezerv” olarak nitelendirildiğini yeniden hatırlatalım. Her ne kadar konuya uzak kişilerin basit yorumlarında “bu altı üstü 7 sene bile yetmeyecek bir rezerv” şeklindeki yaklaşımları gerçekçi değil. Hele hele Türkiye gibi bugüne kadar net enerji ithalatçısı olan bir ülke için 1 bcm gazın bile önemli olduğu bir ortamda bu tarz yorumları düşündürücü bulduğumu da ifade etmeliyim.
Sakarya sahasındaki rezerv miktarı 405 bcm olarak revize edildi. Elbette rezerv ne kadar büyük olursa Türkiye için o kadar kıymetli olacak. Ancak Türkiye’nin elde ettiği ve edeceği kazanımlar sadece rezervle sınırlı olmayacak.
Türkiye bir süreden bu yana sahip olduğu sismik araştırma ve sondaj gemileri ile kendi tespit ettiği sahalarda kendi belirlediği zaman dilimleri içerisinde arama ve sondaj faaliyetlerine devam ediyor. Pandeminin yıkıcı bir şekilde etkilediği arama-sondaj sektöründe böylesi bir avantaja sahip olmanın getirisi paha biçilemez. Öte yandan keşfedilen gazın geliştirilmesi de tamamen Türkiye Petrolleri (TPAO) tarafından yapılacak. Yani bu gaz ticarileşirken yabancı bir şirketle paylaşmak zorunda kalmayacağız. Dahası ve bence en önemlisi önümüzdeki yıldan itibaren bitmeye başlayan “uzun vadeli, petrol fiyatına endeksli ve al ya da öde hükümleri içeren” doğalgaz alım anlaşmalarından önce artık elimizde dev bir rezerv var. Tüm bunların Türkiye için ne denli önemli kaldıraç etkisi oluşturacağı tüm dünyada enerji çevrelerinden yazılıp çizilmeye başlandı bile.
Küresel iş yapma biçimlerinin geldiği nokta ve dijital platformların ulaştığı etki göz önüne alındığında artık bir ürünün fiyatını belirlemek için o ürünü sizin üretmeniz gerekmiyor. Eğer söz konusu ürünün ticareti sizin ülkenizden ve sizin borsa alt yapınızdan yapılıyorsa siz de ticaret merkezi olabilirsiniz. Tıpkı altın fiyatlarının Londra’da oluştuğu gibi.
Geldiğimiz noktada Türkiye EPİAŞ (Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.) üzerinden kurduğu enerji ticaret altyapısı üzerinden çok ciddi bir açılım gerçekleştirdi. Elbette bu bir süreç ve daha atılması gereken adımlar olduğu aşikar. Ancak bu vizyonu belirlemek ve hayata geçirmiş olmak stratejik bir adım. Sakarya keşfi ve yukarı yönlü revize edilmesi, gazın gazla rekabet ettiği bu platformun çok daha güçlenmesini sağladı.
İşte tüm bu gelişmeler enerji uzmanları ve profesyonelleri tarafından “Türkiye için enerjide yeni bir dönem” olarak nitelendiriliyor.
