|
Yeni Ekonomi Programı ve bundan sonrası

Geçtiğimiz Salı günü açıklanan Yeni Ekonomi Programı (YEP), önümüzdeki döneme ilişkin ekonomi politikalarını anlamamız açısından önemli başlıklar içeriyor. Elbette programın içerisindeki bazı tahminler tutacak bazıları ise tutmayacak. Çünkü tahminler yapıldığı dönemdeki değişkenler değişebiliyor ve hatta pandemi gibi hiç tahmin etmediğiniz değişkenler ortaya çıkabiliyor. Ancak tüm bir programı birkaç tahmin üzerinden eleştirmek yerine yapılmak isteneni anlamaya çalışmak gerekiyor.

YAPISAL REFORM DEĞİL STRATEJİK REFORM

Türkiye ekonomide çok kritik bir sürecin içerisinden geçiyor. Berat Albayrak, Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna oturduğu andan itibaren sorunlarla boğuşuyor. 2018 Ağustos’undaki spekülatif kur atağı da bunlardan birisiydi. Diğer yandan o döneme kadar ekonomi güvenliğini önceleyen tedbirler de olmadığı için sadece faiz artışı ile karşılık verildi. Halbuki literatürde spekülatif kur ataklarına faiz artışı ile cevap verilmemesi gerektiğine dair onlarca ampirik çalışma olmasına rağmen.

İşte tam da burada dillerinden “yapısal reform” ifadesini hiç düşürmeyenleri yeniden hatırlamak gerekiyor. Zira bir kavramın için ancak bu kadar güzel boşaltılabilir. O döneme kadar çeşitli ifadelerle süsleseler de “yapısal reform” kavramını her platformda tekrar edenlerin aslında kastettiği şeyin özünde sınırsız şekilde faiz artırabilecek bir ortam hazırlamak olduğu ortaya çıktı. Oysa faiz artırma dışında alınabilecek pek çok tedbir ve atılabilecek adımlar vardı ki bunlara “stratejik reform” demek daha doğru olacaktı. Son YEP toplantısında Albayrak da atılan adımlara “stratejik reform” dedi.

PANDEMİ HESAPLARI DEĞİŞTİRDİ

Hatırlayacağınız üzere 2018 Ağustos’undaki spekülatif kur atağının ardından Türkiye ekonomide bir küçülme sürecine girmişti. O dönem yeniden toparlanabilmek için ciddi adımlar atılmış ve 2020’nin ilk çeyreği itibariyle Türkiye yeniden büyümeye başlamıştı. İşte Covid-19 pandemisi de tam o döneme denk geldi. Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi Türkiye ekonomisini de olumsuz etkiledi. Hal böyle olunca daha önceki programda yapılan bazı tahminlerin revize edilmesi gerekti. Örneğin önceki YEP’te enflasyon ve işsizlik hedefleri yukarı yönlü güncellendi.

BUNDAN SONRA NE OLACAK?

YEP’in üç temel amacı var. Sürdürülebilir büyüme, enflasyonla mücadele ve istihdam. Elbette bunların hepsini eş zamanlı gerçekleştirmek oldukça zor. Hatta dönem dönem ben dahil pek çok akademisyen büyüme ile enflasyon arasında tercih yapmak zorunda kalıyor. Gerçi ana akım iktisatçıların böyle bir derdi yok. Ekonominin dengesini sadece kur ve faiz üzerinden okuma alışkanlığında oldukları için olanların işi basit. Hatta Fisher Denklemi ve Taylor Kuralı gibi şeyleri kutsal sayanlar bile var. Ancak Türkiye ekonomisi her şeye rağmen büyümek zorunda. Türkiye’nin demografik yapısı ve reel sektör dinamikleri bunu zorunlu kılıyor. Bu bakımdan eğer tartışılması gerekiyorsa Merkez Bankası Kanunu’ndaki “tek hedef fiyat istikrarı” ibaresi dahil olmak üzere her şeyin gözden geçirilmesini ciddi ciddi konuşmanın vakti gelmiştir.

#YEP
#Ekonomi
#Yol Haritası
#Türkiye
3 yıl önce
Yeni Ekonomi Programı ve bundan sonrası
Efendimiz’in (sav) Zekatı-1
Milyonlar milyarlar havada uçuşuyor
Sandık başına giderken…
Operadaki Hayalet’in “kehaneti” gerçekleşirse…
Ayasofya’yı açan adama vefa zamanı