Sun Tzu’ya göre kendisini ve düşmanını bilen, yüzlerce savaşa girse bile yenilme tehlikesi yoktur. Kendini bilen ama düşmanını bilmeyen yenebilir de yenilebilir de. Ancak ne kendisini ne de düşmanını bilmeyen her savaşta yenilmeye mahkûmdur.

Çin’de yaşamış, general, filozof ve askeri stratejist Sun Tzu’nun Savaş Sanatı (The Art of War) adlı eseri dünyanın en eski savaş stratejileri kitabı olarak biliniyor.

Eser, Çin’de M.Ö. 5.-3. yüzyıllar arasında döneminde yazılmış.

M.Ö. 5. yüzyılda Çin’de yazılmış bir askeri strateji kitabı olan Savaş Sanatı, aslında Çin’de eski dönemlerden beri kullanılan savaş teknikleri üzerine Sun Tzu’nun yaptığı sohbetlerin bir araya getirildiği bir eser.



İnsanlık tarihini bir savaşlar tarihi olarak nitelendirmiş birçok düşünür, asker ve devlet adamı, savaşın ne olduğu, tarihi seyir içerisindeki yerini, toplumsal ve ekonomik döngü üzerindeki etkisini kaleme almışlar.

Sun Tzu’nun etkilediği temel düşünce okulları Konfüçyanizm, Taoizm ve Yasallık.

Konfüçyüsçü düşünce, yardımseverlik, doğruluk, uygunluk ve bilgelik kavramlarına odaklanır ki; Sun Tzu Savaş Sanatı’nda, liderliğin, stratejinin tanımlanması ve değerlendirilmesinde kullanmış.

Taoist düşüncenin ise, ying-yang birbiriyle çelişen güçler ve savaşta beş elementin (ateş, toprak, ağaç/tahta, su ve metal) öneminin anlaşılması konusunda bir etkisi var.

Temel unsurları kanun (fa), otorite (shi) ve taktik (shu) olan yasallık ise, Sun Tzu’nun stratejik liderlik ve taktiklerinin temel unsurlarını oluşturuyor.

**

Liderin, yöneticilerin ya da komutanın temel özellikleri, Sun Tzu için büyük bir önem taşımaktadır.

İyi bir lider yoksa, askerde disiplin ve yönlendirme eksikliği olur ve savaşma şevkini kaybeder.

Sun Tzu’ya göre iyi bir komutan beş temel yeteneğe sahip olmalıdır:

“Bilgelik, içtenlik, cesaret, adil olmak ve katılık.”

Bilgelik, durumları değerlendirme, değişen koşulları gözlemleme ve onlara uyum sağlama yeteneğidir.

İçtenlik, astların güvenini kazanma ile ilgidir.

Sun Tzu’un adil olma anlayışı askere karşı derin bir ilgiyi içerir.

Onların sorunlarını anlama ve onların refahı ile ilgilenmeye vurgu yapmaktadır. Cesaret, komutanın cesur, kararlı ve tereddüt etmeden fırsatlardan yararlanmasını gerektirir.

Katılık ise disiplin uygulamasıyla ilgili olup birliklerin emre itaatsizlik yapmasına engel olmak için cezaların belirlenmesini içermektedir.

**

Sun Tzu iyi bir komutanın özelliklerini belirttiği gibi, bir komutanı felakete sürükleyecek beş olumsuz özelliği de şu şekilde sıralamıştır:

“Dikkatsizse öldürülür.

Korkaklık esarete neden olur.

Aceleci ise çabuk kandırılır.

Gurura aşırı düşkünlük utanmaya götürür.

Adamlarına aşırı düşkünlük; endişe ve tereddüde götürür.”

**

Sun Tzu’ya göre her savaş aldatmaca üzerine kuruludur.

Bu nedenle, saldırabilecek güçteyken acizmiş gibi gözükmemeli; güçlerimizi harekete geçirirken, hareketsizmiş gibi durmalı; düşmanı yakınındayken uzakta, uzaktayken yakında olduğumuza inandırmalıyız.

Düşmanı kızdırmak için yemler sun.

Kargaşa içindeymiş gibi görün ve onu yok et.

Eğer düşman her cephesini güvenlik altına almışsa, onun saldırısına hazır ol. Eğer senden çok daha büyük bir güce sahipse ondan kaç.

Eğer rakibin çabuk sinirlenen mizaçtaysa, onu kızdırmaya çalış.

Zayıf gibi görün ki kibri büyüsün.

Eğer dinlenmeye çalışıyorsa, ona rahat verme.

Eğer güçleri birlik içindeyse, onları böl.

Ona hazır olmadığı yerden saldır, ummadığı yerden karşısına çık.

**

Sun Tzu’nun Savaş Sanatı incelendiğinde, her şeyden önce imkan olduğu ölçüde savaşmaktan kaçınmayı önerdiği görülür.

Ona göre savaşmadan kazanmak en iyi strateji olup, liderliğin en hayran olunacak biçimi olarak kabul edilir.

Sun Tzu’ya göre savaşmanın çeşitli biçimleri vardır:

“En usta komutan, düşmanın planlarını boşa çıkarır. Ondan daha az deneyimlisi, düşmanın destekçilerini yok eder. Daha sonra geleni, düşmanın askeri güçlerine saldırır. En kötü komutan ise surlarla çevrili kentleri kuşatmaya kalkar.”

**

Anadolu topraklarında yetişen büyük şair ve düşünürümüz Yunus Emre’nin dediği gibi başarılı olmak için kendini bilmek önemli.

Yöneticilik, liderlik, komutanlık kendinden başlayacak.

Önce kendini yönetmesini öğreneceksin, sonra başkalarını.

Kendini yönetemeyen başkalarını nasıl yönetsin?