ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı uluslararası askeri koalisyona bağlı uçakların önceki akşam Suriye'nin doğu şehirlerinden Deyr ez-Zor'da Suriye rejim askerlerini hedef alması dünyanın yüreğini ağzına getirdi. Olay 17:00 ile 17:40 arasında gerçekleşti. Irak'tan gelen 4 ABD uçağı (2 adet F-16, 2 adet A-10), rejim güçleri ve İranlı militanların IŞİD'le sıcak cephe hattı olan Sarda Dağı yakınlarına bomba yağdırdı. Saldırıda son tespitlere göre 83 asker öldü, 120'ye yakın asker ise yaralandı. ABD uçaklarının bomba yağdırmasının ardından IŞİD, uzun bir süredir almak için çaba harcadığı Tarada Havaalanı'nı ele geçirdi. Esed rejimi ise ABD desteğiyle örgütün eline geçen havaalanında kontrolün dün itibariyle sağlandığını açıkladı.
ABD saldırısının ardından apar topar bir açıklama yapan Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Tümgeneral İgor Konaşenkov, ülkesinin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni (BMGK) 'acil' olarak toplantıya çağırdığını duyurdu. Türkiye saati ile gece 02:30'da başlayan toplantı, gergin anlara sahne oldu. Bir saat süren basına kapalı zirve sonrası açıklama yapan ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power, “Niyetimiz rejim askerlerini vurmak değildi. Tabii ki can kayıpları dolayısıyla üzgünüz" dedi. Rusya'nın BMGK'yı toplantıya çağırmasını eleştiren Power, “Rusya, BMGK'yı toplayarak ahlakçılık oyunu sergiliyor. Bu oyun Rusya standartlarına göre bile eşsiz derecede şüpheci ve ikiyüzlü. Esed 2011'den beri sivilleri kasıtlı olarak hedef alıp kimyasal silah kullanırken, Rusya tepki bile vermemişti" değerlendirmesinde bulundu.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vitaly Churkin de ABD'yi Suriye'de çatışmaların durması anlaşmasını ihlal ederek Suriye rejimi unsurlarına saldırıp IŞİD'in hedeflerine destek vermekle suçladı. “Washington'da yönetim Beyaz Saray'da mı yoksa Pentagon'da mı?" diye soran Churkin, ABD tarafından farklı açıklamalar geldiğini kaydetti. Gazetecilerin “ABD ile Rusya arasında Suriye anlaşması bozuldu mu?" sorusuna Churkin, “Bu, şu anda büyük bir soru işareti. ABD'nin bizi ve tüm kamuoyunu Suriye'de siyasi çözüm istediğine ikna etmesini umuyorum" yanıtını verdi. Power'ın BM Genel Kurulu'ndaki toplantıya geç geldiğini ve kendisini dinlemediğini anlatan Churkin, bu nedenle Power konuşurken de kendisinin salonu terk ettiğini söyledi.
- 16 Rus uçağı havalandı
- Suriye'de gerilimi iyice tırmandıran bombalama 40 dakika sürdü. ABD'nin bombalaması sonucu çok sayıda rejim askeriyle birlikte 7 Rus ve İranlı militanların da öldüğü belirtiliyor. 40 dakika boyunca süren bombalama, ancak Rus yetkililerin uyarısıyla durduruldu. Hava saldırısı sırasında Rusya'nın hava savunma sistemlerini ateşleyip ateşlemediği konusunda net bir bilgi verilmedi. Ancak gelen bilgilere göre, 16 Rus savaş uçağı Lazkiye'den havalanarak aynı dakikalarda Deyr ez-Zor bölgesine gitti.
ABD, Deyr Ez-Zor'un güneyinde Esed rejimine ait askeri üssün, koalisyon güçleri tarafından vurulmasının ardından bölgedeki hava operasyonlarının durdurulduğunu iddia etti. CENTCOM yaptığı yazılı açıklamada, hedefin 'IŞİD hedefi sanılarak' vurulduğunu bildirdi. CENTCOM, saldırı yapılan bölgede saldırıdan önce yeteri kadar gözlem ve takip yapıldığını öne sürerek koalisyon unsurlarının 'nezaketen' Rus yetkilileri bilgilendirdiğini öne sürdü. Açıklamada ayrıca, koalisyon güçlerinin Suriye askeri unsuru olduğu bilinen bir hedefi bilerek vurmayacağı ifade edilirken Suriye'nin askeri açıdan oldukça karmaşık bir ülke haline geldiği yorumu yapıldı. Obama yönetimi de askerlerin 'kasıtsız bir şekilde vurulmasından dolayı üzüntülü olduklarını' bildirdi. ABD ile Rusya'nın Kurban Bayramı'nda Suriye'de çatışmaların durması konusunda vardığı anlaşma, 12 Eylül'de yürürlüğe girmişti. Daha sonra iki gün uzatılan anlaşmaya göre ABD ile Rusya, IŞİD'e karşı ortak hareket etme kararı da almıştı. Anlaşma sürerken ABD'nin Rusya'nın hamiliğini yaptığı rejim unsurlarını hedef alması kafa karışıklığına neden oldu.
- IŞİD jet düşürdü
- Bir gün önce ABD'nin 'IŞİD hedefi' diyerek rejim unsurlarını bombaladığı Deyr ez-Zor kentinde IŞİD de Suriye ordusuna ait bir savaş uçağını düşürdü. Suriye devlet televizyonu, IŞİD'e karşı hava harekatı düzenleyen savaş uçağının düşürüldüğünü ve uçak pilotunun hayatını kaybet tiğini açıkladı. IŞİD'e ait haber ajansı Amak ise uçağın kendileri tarafından düşürüldüğünü öne sürdü. Öte yandan İsrail'in de Deyr ez-Zor'daki saldırıyla hemen hemen aynı saatlerde Kuneyt ra'da rejim güçlerini hedef aldığı bildirildi. Suriye'den İsrail işgalindeki Golan Tepeleri'ne roket atıldığı gerekçesiyle yapıldığı öne sürülen saldırıda bir kişinin öldüğü iddia edildi. İsrail Radyo- su'na konuşan bir İsrailli askeri yetkili ise böyle bir operasyon yapılmadığını ileri sürdü.
