Deprem sonrası hızla yayılan yanlış bilgiler, halkı paniğe sürüklüyor ve yardım süreçlerini zorluyor. Doğru bilgiye ulaşmak için yaygın dezenformasyon türlerini ve gerçekleri bilmek hayati önem taşıyor.
Doğal afetler arasında en yıkıcı olanlardan biri olan depremler, can ve mal kaybına neden olmasının yanı sıra toplumda büyük bir bilgi karmaşasına yol açabiliyor. Afet anında ve sonrasında sosyal medya ve dijital platformlarda hızla yayılan yanlış ve yanıltıcı bilgiler, halkın doğru karar almasını engellerken, kurtarma ve yardım çalışmalarının etkinliğini de düşürüyor. Bu nedenle, deprem sonrası karşılaşılan yaygın dezenformasyon türlerini ve gerçekleri bilmek, hem bireysel hem de toplumsal açıdan kritik bir ihtiyaç haline geliyor.
Depremin ardından hızla yayılan bilgi kirliliği, halkın paniğe kapılmasına ve afet yönetiminin zorlaşmasına neden oluyor. Dezenformasyonla Mücadele Merkezi sık karşılaşılan dezenformasyon türleri ve gerçekleri açıkladı:
Yalan: Depremin ölü ve yaralı sayısı, hasar miktarı abartılıyor; felaket daha büyük gösteriliyor.
Gerçek: Resmi kurumlar, ölü ve yaralı sayısını titizlikle doğruluyor. İlk anlarda bilgi akışı yavaş olabilir, ancak kesin veriler kısa sürede paylaşılır. Abartılı rakamlara itibar etmeyin.
Yalan: Mahsur kalan kişilerin kurtarıldığına dair sahte haber ve videolar sosyal medyada hızla yayılıyor.
Gerçek: Kurtarma operasyonlarıyla ilgili bilgiler sadece yetkili kurumlar ve güvenilir kaynaklardan alınmalıdır. Onaylanmamış haberler panik yaratabilir ve kurtarma çalışmalarına zarar verebilir.
Yalan: Yardım malzemelerinin kasıtlı olarak depolarda bekletildiği, yardım ekiplerinin engellendiği iddiaları dolaşıma giriyor.
Gerçek: Afet yönetiminde lojistik süreçler karmaşıktır; gecikmeler teknik ve lojistik sebeplere dayanır. Asılsız iddialar halkın güvenini zedeler ve yardımların etkin dağıtımını zorlaştırır.
Yalan: Gerçek dışı, sahte bağış kampanyalarıyla vatandaşlar kandırılarak para toplanıyor.
Gerçek: Bağış yaparken sadece resmi ve doğrulanmış kurumlar tercih edilmeli. İnternet üzerindeki bilinmeyen kampanyalara kesinlikle itibar edilmemeli, dolandırıcılık riski yüksektir.
Yalan: Eski deprem görüntüleri veya afetle ilgisi olmayan videolar, yeni depremmiş gibi paylaşılıyor.
Gerçek: Görüntülerin kaynağı ve tarihi kontrol edilmeden paylaşılan videolar dezenformasyona yol açar. Doğru bilgi için resmi medya ve kurumların yayınları takip edilmelidir.
Yalan: “Birkaç büyük deprem daha olacak” gibi asılsız korkutucu iddialar dolaşıma giriyor.
Gerçek: Deprem bilimciler, ardışık büyük depremlerin öngörülemediğini ve bu tür iddiaların paniğe yol açtığını vurguluyor. Halkın panik yapmadan resmi açıklamaları takip etmesi önemlidir.
Yalan: İnternette önerilen yanlış ilk yardım ve hayatta kalma yöntemleri can ve mal kaybını artırabilir.
Gerçek: Afetlerde uygulanacak yöntemler mutlaka uzmanlar tarafından belirlenir. Yanlış bilgilere itibar etmek yerine, afet eğitimlerine katılmak ve resmi önerilere uymak hayat kurtarır.
