|

Annemin sırtında başarıya yürüyorum

Google’dan kazandığı engelli öğrenci bursuyla hayatı değişen bilgisayar mühendisliği öğrencisi Muratcan Çiçek, annesi Nilgün Çiçek’le birlikte gittiği Amerika’da bir yandan doktorasına devam ediyor bir yandan da Silikon Vadisi’nde staj yapıyor. Örnek gösterilen Hawking’in kendisi kadar engelli olmadığına değinen başarılı genç, “Daha önce kimsenin yürümediği bir yolda annemin sırtında ilerliyorum. Umarım birilerine yol açmışızdır” diyor.

İlker Nuri Öztürk
04:00 - 23/06/2019 Pazar
Güncelleme: 17:25 - 22/06/2019 Cumartesi
Yeni Şafak
Muratcan Çiçek ve annesi Nilgün Çiçek
Muratcan Çiçek ve annesi Nilgün Çiçek

Muratcan Çiçek, 2014 yılından itibaren Türkiye’nin Hawking’i olarak dünyaya tanıtıldı ve beklentileri boşa çıkarmadı. Google’ın Avrupa’daki Engelli Bilgisayar Mühendisliği Öğrencileri için verdiği özel bursu kazandı. Bu bursu kazanan ilk Türk olan Çiçek, burs sonrasında doktora eğitimi için Amerika’ya gitti. 2017 Eylülü’nden beri Kaliforniya’da annesi Nilgün hanım ile birlikte yaşıyor. Çiçek ailesiyle engellerin aşılma hikayesini konuştuk. 25 yaşındaki Muratcan Çiçek, engellilerin yüz hareketleriyle telefon kullanmasını sağlayan projesinin Dünya’yı Değiştirecek Fikirler yarışmasında finalist olduğunu da ilk kez Yeni Şafak Pazar’a haber verdi.

Sizi Hawking’e benzetiyorlar. Bu yola çıkarken örnek aldığınız biri var mıydı?

Benim babam çok erken yaşta vefat etti, çevremizde de pek erkek akrabamız yoktu. Annemin melek gibi bir kalbi olmasına karşılık baskın bir rol model değildi. Bu yüzden çoğu noktada örnek alacak birini bulamadım. Aslına bakarsanız benim engel seviyemde olup bu kadar etkin bir tempoda çalışan benim tanıdığım bir mühendis yok. Evet, sürekli olarak Stephen Hawking’i örnek almam söyleniyor ancak o 40 yaşına gelip dünyaca ünlü bir fizikçi olduğunda bile benim kadar engelli değildi, dolayısıyla adımlarını takip edebileceğim biri olmadı hiçbir zaman. Daha önce kimsenin yürümediği bir yolda annemin sırtında ilerliyorum. Umarım birilerine yol açmışızdır.


Amerika’daki eğitiminiz nasıl gidiyor?

Santa Cruz, Kaliforniya Üniversitesi’nde bilgisayar mühendisliği üzerine doktora yapıyorum, buradaki eğitimimi laboratuvarında çalıştığım Prof. Roberto Manduchi destekliyor. Özellikle yapay zekâ ve bilgisayar ile görme konularında kendimi geliştiriyorum. Bu yıl 2. yılımı ve ders dönemimi bitirdim, artık sadece doktora tezime odaklanıyorum. Toplamda 6 yıl sürecek doktora eğitimim süresince Manduchi Hocamla birlikte fiziksel engelli olup ayrıca konuşma güçlüğü çeken kullanıcılar için özel bir yazılım geliştiriyoruz.

ESKİSİ KADAR ENGELLİ DEĞİL GİBİYİM
Yaz tatilinde ne yapıyorsunuz?

Yaz tatillerinde ise Silikon Vadisi’nde farklı şirketlerde staj yaparak kendimi profesyonel hayatta da geliştirmeye çalışıyorum. Geçen yaz üç ay kadar eBay’de çalışmıştım, bu yaz Google’ın genel merkezinde çalışıyor olacağım. Türkiye’deki sevdiklerimizi özlemekle birlikte burada yaşam kalitemiz oldukça yükseldi, annemin benimle ilgilenirken eskisi kadar çok yorulması gerekmiyor. Ben de kendimi daha bağımsız, daha üretken hissediyorum. Sanki burada eskisi kadar engelli değilim.

Hangi alanda çalışmak, neler üretmek istiyorsunuz?

Engellileri kimseye muhtaç bırakmayacak yapay zekâlar üzerinde çalışıyorum.

Bir projeniz Dünya’yı Değiştirecek Fikirler arasına seçilmiş, o süreçten bahsedebilir misiniz?

Bence bu Google bursundan çok daha büyük bir gelişme. 2018’de eBay ile engelli telefon kullanıcıları için HeadGazeLib isimli projeyi geliştirdik. Tamamen ücretsiz bir şekilde herkesle paylaşıldı. Bu proje daha sonra Fast Company’nin dünya çapında düzenlediği Dünya’yı Değiştirecek Fikirler yarışmasında “Yapay Zeka” kategorisinde finalist olarak seçildi. Tesla’dan Google’a kadar dünyanın en saygın şirketlerinin, en gözde projelerinin arasında bizim fikrimizin seçilmiş olması gurur vericiydi.

ASIL SORUN ÇARESİZLİK
Engelli arkadaşlara vermek istediğiniz mesaj nedir?

Önce kendinizi, sonra yakın çevrenizi bir şeyler değiştirebileceğinize inandırmanız gerekiyor. Benim en çok zorlandığım nokta bu oldu. Beyinlerdeki engelleri yıkmak rampasız kaldırımları aşmaktan, asansörü bozuk kurumlarda oradan oraya evrak koşturmaktan çok daha zordur. Çevresel problemler her yerde var, burada bile bozuk kaldırımlar bulmak mümkün ama bence en büyük zorluk öğrenilmiş çaresizliktir. Bunu aşmamız gerekiyor.

Ne zaman ve nasıl beyin felci geçirdiniz?

Babam annemi doğum için hastaneye getirdiğinde nöbetçi doktor yerinde değilmiş, doğumum bu yüzden problemli olmuş.

HEM BİLİM YAPIYOR HEM BLOG YAZIYOR
Neden bilgisayar mühendisliğini seçtiniz?

Fiziksel engelli olduğum için yorucu işler yapamayacağımı biliyordum, en az emekle en çok değeri üretmek için bu mesleği seçtim.

Sizce dünyanın daha iyi bir yer olması için neye ihtiyacımız var?

Sanırım ikinci bir dünyaya ihtiyacımız var. Çünkü bu dünya hepimize yetmiyor.

Dersler dışında neler yapıyorsunuz?

Blog yazıyorum, yazılarımı takip edebilirsiniz: www.muratcancicek.wordpress.com. Ayrıca YouTube’da bir kanalım var.

50’sinden sonra dil öğrendi
Başarı elde etmenizde ailenizin rolü nedir?

Annemin bu hikâyenin asıl kahramanı olduğunu artık herkes biliyor. Neredeyse her anne çocukları için fedakârlık yapar ancak benim annem 50 yaşından sonra araba kullanmaya başladı ve yabancı dil öğrendi. Umarım bir gün annemin emeklerinin karşılığını ödeyebilirim.

Muratcan benim bir parçam
Oğlunuz, hikayenin “Asıl kahramanı” olarak sizi gösteriyor. Ne söylemek istersiniz?

Nilgün Çiçek: Muratcan sekiz yaşındayken babası akciğer kanserine yenik düştü. Biz ana-oğul bunca zahmete sadece oğlumun geleceği için değil, diğer engellilere de örnek olsun, yol açılsın diye katlanıyoruz. Muratcan benim bir parçamdı ve benimle birlikte bir bütün oluyordu. Onun her başarısı bize yeni bir kapı açtı. Ben kendimi tek tek hepsine hazırlamak durumda kaldım. Her başarısı karşısında hissettiklerim için kelimeler yetersiz kalıyor.

Amerika’ya alışmak için hangi hazırlıkları yaptınız?

Nilgün Çiçek: 50 yaşımdan sonra yurdumu terk ettim, araba kullanmaya başlayıp yabancı dil öğrendim. Umarım diğer annelere örnek olabilmişimdir.

#google
5 yıl önce