-

Üst düzey kamu görevlisi olarak atananlardan belirli bir süre görev yaptıktan sonra görevden alınanların belirli bir süre daha eski maaşlarını alıp alamayacakları hususunda Sayıştay kritik bir karara imza attı. Bu yazımızda konuyu ve yapılması gerekenleri açıklamaya çalışacağız.

Sayıştay kararında neler yer alıyor?

Sayıştay 6. Dairesi, 23.11.2021 tarihli kararında görevden alınan bir daire başkanının belirli bir süre görev yaptıktan sonra görevden alınınca eski kadrosu üzerinden yapılan ödemelerin tazminine ilişkin tartışmalı bir karara imza attı. 14.03.2013 tarihinde atandığı daire başkanı kadrosundan 03.09.2020 tarihinde alınarak mali hizmetler uzmanı kadrosuna atanan …’a mali hizmetler kadrosu yerine daire başkanı için öngörülen göstergeler üzerinden tazminat ve ücretlerinin ödenmesini yanlış bularak tazmine hükmetti.

Atamaya dayanak gösterilen 703 sayılı KHK’nın “Geçiş hükümleri” başlıklı geçici 1’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bakanlık veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında yönetici kadro ve pozisyonlarında bulunup 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin mülga ek 18'inci maddesi hükümleri kapsamında olanlardan yukarıdaki fıkrada yer almayanlar, görevden alındıkları takdirde anılan madde hükümlerine göre işleme tabi tutulur.” hükmüne yer verilmiştir.

703 sayılı KHK’nın 177’nci maddesiyle 375 sayılı KHK’nın ek 18’inci maddesi yürürlükten kaldırılmış, 178’inci maddesiyle de anılan Kararname’ye ek 35’inci madde eklenmiştir. 375 sayılı KHK’nın ek 35’inci maddesinin 9’uncu fıkrasında; kamu görevlileri arasından, üst kademe kamu yöneticisi kadro, pozisyon ve görevlerine atananlardan görev süresi sona erenler veya görevden alınanlar hakkında nasıl bir işlem yapılacağı açıklanmıştır. Bu maddeye göre yapılan atamalarda ise belirli bir süre eski kadronun mali haklarının alınacağına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Sorgu konusu olayda 14.03.2013 tarihinde kurumda daire başkanı olarak atanan …, 03.09.2020 tarihinde bakan yardımcısının teklifi ve bakan onayı ile mali hizmetler uzmanlığı kadrosuna atanmış, ilgiliye 703 sayılı KHK’nın geçici 1’inci maddesinin 4’üncü fıkrası hükmüne dayanılarak 375 sayılı KHK’nın mülga ek 18’inci maddesi hükümleri gereği daire başkanı kadrosu için öngörülen göstergeler üzerinden ücret ve tazminatları ödenmiştir.

375 sayılı KHK’nın ek 35’inci maddesinde 18.06.2020 tarihinde yapılan değişiklikten sonra 03.09.2020 tarihinde gerçekleştirilen söz konusu atama Anayasa değişikliğiyle kapatılan veya yapısı değişen bir kamu kurumunda yapılan atama olmayıp normal bir görevden alma işlemidir. Ek 35’inci maddenin 9’uncu fıkrasının (c) bendine uygun olarak gerçekleştirilen bu atama için yine ek 35’inci madde hükümlerine göre atama yapılıncaya kadar görev yaptıkları kadro, pozisyon veya görevlere ilişkin almakta oldukları her türlü ödemeler, görev yaptıkları kurum tarafından verilmeye devam edilirken atamadan sonra atama yapılan kadronun göstergelerine göre tazminat ve ücretlerinin ödenmesi gerekmektedir.

İdare, savunmasında nelere yer vermiştir?

703 sayılı KHK’nın geçici 1’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında Kararname’nin yayımlandığı tarih itibarıyla teşkilatlarına ilişkin kanun veya kanun hükmünde kararnameleri yürürlükten kaldırılan, kapatılan veya yeniden kurulan, teşkilat yapısı değiştirilen ibarelerine yer verilmediğinden ve madde metninde ilgili hükümlerin uygulanmasına ilişkin bir süre sınırı bulunmadığından 703 sayılı KHK’nın yayımlandığı tarihte yönetici kadrosunda bulunan ilgili kişinin atama işlemlerine 375 sayılı KHK’nın ek 18’inci maddesi hükümlerinin uygulandığı belirtilmiştir.

Ancak bu savunmaya itibar edilmemiş ve Sayıştay kararında şu ifadelere yer verilmiştir; Her ne kadar 703 sayılı KHK’nın geçici 1’inci maddesi hükümleri açıkça kaldırılmasa da kanun koyucu, takdir hakkına dayanarak koyduğu bir kanun hükmünü, aynı konuyu kapsayan sonraki bir kanunla açık olarak veya zımmen değiştirebileceği veya kaldırabileceğinden sonraki mevzuat hükmüyle önceki mevzuat hükmü zımmen kaldırmış olarak kabul edilmelidir.

Sonuç olarak, daire başkanlığı kadrosundan mali hizmetler uzmanlığı kadrosuna atanan …’a 375 sayılı KHK’nin ek 35’inci maddesi hükümleri gereği atandığı kadronun göstergeleri üzerinden tazminat ve ücretlerinin ödenmesi gerekirken 703 sayılı KHK’nin geçici 1’inci maddesi hükümleri gereği daire başkanı kadrosu için belirlenen göstergeler üzerinden tazminat ve ücretlerinin ödenmesi sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.

Sayıştay’ın bu kararında geçici maddenin tamamen gözardı edildiği anlaşılmaktadır. Halbuki bir karar verilirken çok detaylı bir şekilde inceleme yapılması ve bu konuda mülga Devlet Personel Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın olaya nasıl yaklaştığı araştırılmalıydı.

Karşı oy gerekçesinde neler yer alıyor ve ne kadar isabetli?

Karşı oy gerekçesinde; 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nın “Geçiş hükümleri” başlıklı Geçici 1’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında, “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bakanlık veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında yönetici kadro ve pozisyonlarında bulunup 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin mülga ek 18'inci maddesi hükümleri kapsamında olanlardan yukarıdaki fıkrada yer almayanlar, görevden alındıkları takdirde anılan madde hükümlerine göre işleme tabi tutulur.” denilmektedir. 375 sayılı KHK’nın mülga ek 18’inci maddesinde de; “….c) Ek göstergeleri 3600 (dâhil) ila 6400 (hariç) olarak tespit edilen yönetici kadro veya pozisyonlarında bulunanlar görevden alındıklarında veya görev süreleri sona erdiğinde; ….2) Daha önce (1) numaralı alt bentte belirtilen kadrolarda bulunmayanlardan ek göstergesi 3600 (dâhil) ila 6400 (hariç) olarak tespit edilen yönetici kadro veya pozisyonlarında toplam en az üç yıl görev yapmış olanlar ilgili kuruma ait (1) numaralı alt bentte yer alan kadro veya pozisyonlardan kurumlarınca tespit edilmiş olan kadro veya pozisyonlarına, … atanırlar. … Birinci fıkra hükmü kapsamında atananlardan birinci fıkra kapsamında yer alan yönetici kadro veya pozisyonlarında kesintisiz olarak en az iki yıl fiilen görev yapmış olanların mali hakları, atandıkları söz konusu kadro veya pozisyonlarda bulunmaları kaydıyla, atandıkları tarihi takip eden ay başından itibaren ikinci yılın sonuna kadar fiili çalışmaya bağlı ödemeler hariç, önceki görevine ait ödeme unsurları esas alınarak verilmeye devam edilir. …” hükümleri bulunmaktadır.

375 sayılı KHK’nın ek 18’inci maddesi 703 sayılı KHK’nın 177’nci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. 703 sayılı KHK’nın Geçici l’inci maddesinin dördüncü fıkrasıyla, KHK’nın yayımlandığı 09/07/2018 tarihinden önce yöneticilik görevine atanan personel hakkında uygulanmasına devam edileceği hüküm altına alınmış ve ayrıca ilgi fıkrada süre sınırlaması getirilmemiştir. 14.03.2013 tarihinde daire başkanlığı görevine atanan …, 03.09.2020 tarihinde görevden alınarak mali hizmetler uzmanı kadrosuna atanmıştır. Bahsi geçen kişi 703 sayılı KHK’nın geçici 1’inci maddesinin dördüncü fıkrası gereği, bu maddenin yayımlandığı tarihte görevde bulunduğundan 375 sayılı KHK’nın mülga ek 18’inci maddesi hükümleri uygulanarak iki yıl süreyle önceki görevine ait ödeme unsurları esas alınarak ödeme yapılması mevzuata aykırılık teşkil etmemektedir.

Görüleceği üzere, karşı oy gerekçesi mevzuata daha uygun olup temyiz sürecinde kararın düzeltileceğini düşünüyoruz. Zira bu hüküm gereğince çok sayıda üst düzey kamu görevlisine bu şekilde ödeme yapılmış olup bunlardan aldıkları ücretlerin tahsil edilmesi gerekecektir ki bu durumun kabul edilmesi mümkün değildir ve ciddi sorunlar çıkacak ve davalar açılacaktır. Ayrıca kamu kurumlarının bu karar doğrultusunda işlem yaparak mağduriyet oluşturması da doğru değildir.