|
NATO, CAATSA ve çelişkiler

Türkiye’nin önce S400 hava savunma sistemi satın alması ve ardından da teslim almaya başlaması yeni tartışmaları da beraberinde getirdi. Konuya ilişkin pek çok analiz yapıldı. Elbette içerisinde çok kıymetli ve yol gösterici olanlar var. Ancak genel olarak yapılan analizlere baktığımızda çok önemli bazı noktaların gözden kaçtığını görüyoruz. Aynı durum daha önce ABD’nin Türkiye’ye karşı yaptırımları söz konusu olduğunda da yaşanmıştı. Peki nedir bu gözden kaçırdığımız önemli detaylar?



NATO ANTLAŞMASI NE DİYOR?

Türkiye ile ABD, NATO Antlaşması kapsamında müttefikler. Ancak bu durum son zamanlarda pek çok kez kağıt üzerinde kaldı. Açıkçası Erdoğan’ın ABD Başkanı Trump üzerinden yürüttüğü akılcı siyaset olmasa ilişkiler birkaç kez tamamen kopma noktasına gelmişti. İlişkileri kopma noktasına getiren olaylara bakmadan önce NATO Antlaşması’ndaki bazı maddelere göz atmakta fayda var.

NATO Antlaşması metni şöyle başlıyor: “Bu Antlaşma’nın Tarafları……, Kuzey Atlantik bölgesinde istikrar ve refahın geliştirilmesini amaçlarlar.” 1. Maddesi, tarafların aralarındaki olası sorunlarda güç kullanımı ya da tehdidinden sakınmayı taahhüt ettiklerini karara bağlar. 2. Maddesi, antlaşmaya imza koyan tarafların uluslararası ekonomi politikalarında çatışmayı ortadan kaldırmaya yöneleceklerine ve taraflardan herhangi biri ya da hepsi ile ekonomik işbirliğini teşvik edeceklerini içerir. 3. Maddesi, tarafların karşılıklı yardımlarla, silahlı bir saldırıya karşı bireysel ve toplu direnme kapasitelerini korumalarına ve geliştirmelerine imkan sağlar. 5. Maddesi; içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceğini söyler. Madde 6’da Türkiye topraklarının bu kapsam içerisinde olduğu detaylı bir şekilde belirtilir.

SORULMASI GEREKEN SORULAR

Şimdi bu maddelerden yola çıkarak son döneme bir göz atalım.

Türkiye bir darbe girişimi ile karşı karşıya kaldı. 4. Madde’ye göre NATO üyeleri Türkiye’ye ne gibi bir destekte bulundu? Suriye’den hemen hemen her gün Türkiye’ye saldırı oldu. Dahası 40 yıldır PKK’nın saldırıları devam ediyor. 5. Madde’ye göre bu saldırı NATO topraklarına yapılmış sayılmıyor mu? NATO ne yaptı? ABD iç siyasetine yönelik konular üzerinden Türkiye’ye yaptırım uygulandı. Bu durum 1. Madde ile çelişmiyor mu? ABD’nin PKK/YPG/SDG’ye verdiği binler tır silah bu antlaşmanın ruhuna tamamen aykırı değil mi?

Peki o zaman daha önemli bir soru soralım: Bir NATO üyesi NATO topraklarını diğer bazı NATO ülkelerinin politikaları ve/veya verdiği silahlar yüzünden korumak zorunda kaldığında NATO üyesi ülkeler neden NATO’nun hava savunma sistemlerinden Patriot’ları söküp götürür?

NEDİR BU CAATSA?

CAATSA, “ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası”nın İngilizce kısaltması. 2017’de ABD Kongre’si bu yasayı Rusya, İran ve Kuzey Kore’ye uygulanacak yaptırımların önünü açmak için onaylamıştı. Trump yasanın anayasaya aykırı içerikleri olduğunu belirtmiş ama ulusal güvenlik açısından yasayı imzaladığını söylemişti.

F35 KONUSU VE ESAS ÇELİŞKİ

NATO Antlaşması ortada. Türkiye’nin NATO üyesi ABD’den hava savunma sistemi satın alma talebinin reddedildiği ABD Başkanı tarafından tüm dünyaya itiraf edildi. NATO üyesi ABD’nin PKK’ya verdiği silahlarla NATO üyesi Türkiye’nin topraklarına yıllardır sayısız saldırı oldu. Ülke darbe girişimi ile karşı karşıya kaldı. Tüm bunlar yaşanırken NATO müttefiki olduğumuz kimsenin aklına gelmemişken, S400’leri alınca hemen NATO üyesi olduğumuz hatırlandı. Dahası Perşembe gecesi itibariyle bir basın toplantısı ile Türkiye’nin F35 programındaki konumunun askıya alındığı duyuruldu. O halde uluslararası hukukçuların cevaplaması gereken bir soru soralım: Bir ülke nasıl hem NATO müttefiki olur hem de diğer NATO üyesinin hasmı olarak yaptırıma uğrar?

#ABD
#NATO
#CAATSA
5 yıl önce
default-profile-img
NATO, CAATSA ve çelişkiler
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!
Yerel seçime ramak kala: DEM, Yeniden Refah ve İYİ Parti