Bugün size
Ukrayna-Karadeniz-Dağlık Karabağ ekseninde
yaşanan, Türkiye’nin dikkatle izlediği, ulusal güvenliğimizi yakından ilgilendiren gelişmelerin acil durum haritasını çizeceğim.
Başlayalım..
ABD Genelkurmay Başkanı Milley
“Hava şartları sahadaki koşulları ağırlaştırmadan önce Rusya’ya karşı saldırı için Ukrayna’nın 30 ila 45 günü kaldı” dedi. Amerikalılar, Ukrayna’nın Haziran ayında başlayan karşı saldırısının etkili olmadığını düşünüyor. Belli ki
bu savaş uzayacak
.
Tahıl koridoru
sadece yoksul ülkelere tahıl ulaştıran bir mekanizma değildi. Çatışmaların
Karadeniz’e yayılmasını engelleyen bir emniyet sübabıydı ayrıca
. Koridor askıya alındığında Ankara’nın tek opsiyonu mevcut mekanizmanın yeniden işlerlik kazanmasıydı. Daha önce yazmıştık: Alternatif senaryolar ve tek taraflı adımlar belirsizlik ve daha fazla çatışma demekti.
Sorunun çözümü için Ruslara daha önce verilen sözlerin -en azından bir kısmının- tutulması gerekiyordu. Moskova koridorun yeniden işlerlik kazanması için ileri sürdüğü şartların sayısını ikiye kadar indirdi (
Swift ve sigorta meselesi
). Ancak Batı, bu konuda adım atmıyor.
Tahıl koridorunu yokuşa sürenler, macera arıyor.
KARADENİZ’DE İNGİLİZ UÇAKLARINA DİKKAT
Bu maceranın sonu belli: Ruslar, Karadeniz’de izinsiz tahıl taşıyan gemileri hedef alacaklarını açıkladılar. Ukrayna’nın alternatif güzergahı Tuna’da tahıl silolarını vurdular. (Temmuz’dan bu yana 280 bin ton tahıl kül oldu.)
Ankara yakın
çevresinde
gerilimin daha fazla artacağını
öngördüğü
için tahıl taşıyan hiçbir geminin Türk Boğazlarından geçişine izin vermiyor
. Ancak
bazı
ülkeler Ukrayna’yı tahıl gemilerini yola çıkarması için teşvik ediyor.
Karadeniz
üzerinde
uçan
İngiliz
savaş uçaklarının sayısında da ciddi bir artış var
. Radar kayıtları bunu söylüyor. Öğrendiğime göre bu uçakların bir kısmı
Ukrayna’nın karşı saldırısına destek için istihbarat topluyordu
. Ancak işin mahiyeti değişmişe benziyor.
Downing Street
açıkladı. İngiliz
jetleri Rusya’nın tahıl taşıyan sivil gemilere saldırısını
önlemek
için Karadeniz’de devriye uçuşlarına başladı
. Ankara’nın öngörü ve kaygıları haklılık kazanıyor. Bir not: İngiltere
Dışişleri Bakanı James Cleverly’nin
önceki gün gerçekleşen Ankara ziyareti, mevkidaşı
Hakan Fidan’la
görüşmesi zamanlama açısından önemlidir.
AZERBAYCAN SONUNA KADAR GİTMEKTE KARARLI
Eksenin doğu ucunda,
Dağlık Karabağ’da da hareketlenme var
. Gelen raporlara göre; Ermenistan kuvvetleri Azerbaycan mevzilerine ateş açıyor. Bölgeye yığınak yapıyor. Siper kazıyor. Mayınlama faaliyetlerinde bulunuyor. Özetle
saldırı hazırlığı
yapıyor. Ermenistan’ın Karabağ’da gayrimeşru seçimlere yeltenmesi tansiyonu artırıyor.
Azerbaycan gelişmeleri dikkatle izliyor. Dağlık Karabağ zaferinin ardından taraflar arasında yapılmış bir anlaşma var. Bakü bu anlaşmanın tam anlamıyla uygulanmasını istiyor.
Putin’in de bu hafta vurguladığı gibi
Ermenistan anlaşmayla Dağlık Karabağ’ın Azerbaycan toprağı olduğunu resmen kabul etti.
Ancak Zengezur Koridoru’nun açılması konusunda ayak sürüyor.
Hafta içinde Azerbaycan Genelkurmay Başkanı Veliyev Ankara’daydı. Türk muhataplarla görüşmeler yapıldı. Bir perde arkası:
Bakü, Zengezur Koridoru açılmazsa adım atmak ve sonuna kadar gitmekte kararlı.
AÇIK YARAYI KAŞIYANLAR
Bölgedeki kırılganlığı gören aktörler fırsat kolluyor.
ABD, Ukrayna’ya odaklanan Rusya’yı meşgul etmek için Güney Kafkasya’ya girmeye
çalışıyor. Ermenistan’la
Kartal Partner 2023
isimli bir tatbikat düzenliyor. Tatbikata katılan asker sayısı kayda değer olmasa da “
Amaç Ermenistan’ı NATO standartlarına hazırlamak
” yorumları yapılıyor. Rusya tatbikata tepkili. Bu arada Paşinyan, Putin’i kızdırma pahasına Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kararlarını bağlayıcı olarak kabul eden Roma Tüzüğü’nü onayladı. Moskova Erivan’a
dostça olmayan adımları nedeniyle
nota verdi.
İran, Ermenistan’ın dostu. Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ zaferini hezimet olarak görüyor. Bu krizde de önce Ermenistan’ı destekledi. (İsrail de Azerbaycan’ı destekliyor) İran Savunma Bakanlığı
Ermenistan’ın toprak bütünlüğüne saldırı olması halinde
çatışmalara
müdahil olacağını açıkladı
. Daha sonra Moskova tarafından uyarılmış olmalı ki geri adım attı. “Bölge jeopolitiğinde hiçbir değişikliği kabul etmiyoruz” dedi. Ankara’nın da Tahran’a “
Ne pahasına olursa olsun Azerbaycan’ın yanındayız
” mesajı verdiğini not edelim.
ANKARA’NIN POZİSYONU
Tüm bu yaşananlar
Ukrayna-Karadeniz-Güney Kafkasya ekseninde
yapılmak isteneni ortaya koyuyor. Gerilimi artırıyorlar. Ankara tabloyu görüyor. Tahıl Koridoru’nun devamını istemesi de Ermenistan’ı uzlaşmaz tutumundan vazgeçmeye çağırması da bu yüzden. Cumhurbaşkanı Erdoğan, durumu özetlerken “
Bölgeyi sükunete davet etmekten başka
çaremiz
yok
” ifadesini kullandı. Ankara daha ne desin?
#Ukrayna
#Rusya
#ABD
#Karadeniz
8 ay önce
Karadeniz’i karıştıracaklar
Zamanda ve mekânda bir uyanış: Sîdî Ukbe Ulucamii
19 Mayıs’a 10 gün kala…
Uluslararası doğrudan yatırımları çekmek
Enflasyon, döviz kuru beklentileri ve CDS
İsrail ve Batı’nın çifte standardı
